De rij
Vladimir Sorokin
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ambo, cop. 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 5548 |
31/12/2003
De nu 58-jarige auteur behoort tot Ruslands beste auteurs en is allicht de meest controversiële. Hij is Moskoviet, was aanvankelijk ingenieur, maar liet zich al opmerken midden de jaren '70 en groeide uit tot een van de voornaamste vaandeldragers van het postmodernisme. Zijn proza is taboeloos, provocatief en flirt met alles wat scabreus en vulgair is. Tegen een eerdere roman van hem (Blauw spek) heeft een politiek-geïnspireerde jeugdbeweging ooit nog een straatmanifestatie georganiseerd, een boekverbranding (om een homoseksuele scène tussen Stalin en Chroesjtsjov) en lieten ze het zelfs tot een proces komen, dat de auteur evenwel won. Zijn laatste roman, IJs, heeft een wonderlijke, moeilijk na te vertellen, heel originele plot. In het Moskou van vandaag jaagt een geheimzinnige sekte op mensen die "een levend hart" hebben. De leden zoeken naar personen met blonde haren en blauwe ogen, ontvoeren die, slaan ze half (of helemaal) dood met een mysterieuze hamer van ijs, waarna het slachtoffer, als het onwetend een lid van de sekte blijkt te zijn, tijdens zijn laatste reutel zijn oorspronkelijke naam uitspreekt. Dan wordt hij weer genezen en opgenomen in de broederschap. Die broederschap, die oorspronkelijk uit 23.000 leden bestond, maakte deel uit van het Oerlicht, creëerde het Heelal, maar maakte de fatale vergissing de Aarde te scheppen, waarvan het water echter hun lichtstralen opslorpte, zodat ze mensen werden. Totdat de "toengoeska-meteoriet" in 1908 op de aarde viel en de magie van het ijs ervan één jongen met een klap tot het inzicht van zijn ware ik bracht. Met die ene was het begonnen en nu zijn de leden van de broederschap in een macabere tocht op zoek naar de anderen. Sorokin beschrijft dit in vier delen. In het eerste deel maakt de lezer mee hoe de sekte te werk gaat: mensen ontvoeren, ze krachtig slaan met de ijshamer en tot extase brengen. Het gebeuren speelt zich af in het milieu van de maffia, de prostitutie, de heroïnejeugd, de onderbuik van Moskou, wat Sorokin in de gelegenheid stelt zijn hang naar obsceniteit bot te vieren. Maar het is meesterlijk verteld, met een overvloed aan radde, wervelende dialogen, bijna toneelmatig (zie de introductie van nieuwe personages: vetjes gedrukt en kort gekarakteriseerd als de lijst dramatis personae van een toneelstuk). Het tweede deel is heel anders geschreven: het beschrijft de levensweg van één lid, de vrouw Chram, een boerenkind dat door de Duitsers opgepakt wordt, uit een kamp gered wordt door een Duits officier die in haar een lid van de broederschap herkent (middels de geijkte procedure). Chram maakt de hele politieke geschiedenis van Rusland mee: de Stalintijd, de terreur, de kampen en de kwellingen, maar ze overleeft alles en ziet de beweging groeien. Dat blijkt uit het derde deel, waarin een tiental mensen in korte notities vertellen hoe ze via een moderne versie van de ijshamer tot het licht gekomen zijn. Het vierde deel (vier bladzijden) hangt er wat overbodig bij. De eerste twee delen zijn spannend en mysterieus, de laatste twee konden gemist worden. De compilatie van verschillende stijlen is wel indrukwekkend. Men kan de vraag naar de bedoeling van de auteur stellen: wilde hij de in het nieuwe Rusland zo populaire new-agetheorieën persifleren? Een mengeling van sciencefiction, mystieke verlossingstheorieën en een kritiek van het totalitarisme schrijven? Alleszins opmerkenswaardig. [Jos Van Damme]
Mieke Starmans-van Haren
Deze in Rusland omstreden auteur (1955) geldt elders als een postmoderne schrijver van formaat. Behoefte aan warmte en broederschap is de onderliggende boodschap in deze roman met thrillerachtige trekjes. Met een ijshamer als martelwerktuig zoekt een geheime racistische sekte naar blondharigen en blauwogigen, die door magisch oerijs de letterlijke hartstaal kunnen leren spreken en de wereld veranderen. Opgebouwd in vier, qua stijl en intonatie zeer verschillende delen. Eerst wordt in afstandelijke filmscript-stijl een aantal personen gemarteld en afgemaakt als het bloedende hart niet reageert op het ijs. Dan, in ik-vorm en traditioneel, de geschiedenis van de uiteindelijk bij de KGB-aangestelde 'godin' van de sekte en in deel 3 een opsomming van ervaringen van proefpersonen met een freeware ijsapparaat, en ten slotte een kind, dat het magische geval als speelgoed behandelt. Goed vertaalde en vormgegeven grote paperback: bevreemdend, gruwelijk, maar boeiend naar vorm en inhoud. Kleine druk. Eerder verschenen 'De rij' en 'De wedstrijd'.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.