Barrows jongens : de grote negentiende-eeuwse ontdekkingsreizen
Fergus Fleming
Fergus Fleming (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Corona, © 2003 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : IK EN DE WERELD INFO (TURKOOIS) : GESCHIEDENIS
20ste - 21ste Eeuw |
31/12/2004
De reeks 'Keerpunten in de geschiedenis' "beschrijft belangrijke gebeurtenissen, onderzoekt de oorzaken en gevolgen, beoordeelt de verscheidenheid aan meningen en bronnen van informatie, en stelt de waarde van het keerpunt ter discussie". In de reeks werden al behandeld: de val van de Berlijnse muur, het einde van de Apartheid, Pearl Harbor, De landing op de maan, de boekdrukkunst, penicilline, de bestorming van de Bastille, Sarajevo. Pas verschenen zijn Afschaffing van de slavernij 1863 en De Cubaanse rakettencrisis.
Wie op de titelpagina van het boek over de afschaffing van de slavernij het jaartal 1863 en de ondertitel, 'De emancipatieproclamatie', niet verbindt met een concrete gebeurtenis, vermoedt wellicht dat het hier gaat over de afschaffing van de slavernij in de wereld. Dat is niet zo: het boek beschrijft alleen het ontstaan, de groei en de afschaffing van de slavernij in de Verenigde Staten. De Europese lezer, die zich niet zo betrokken voelt bij dat beperkte onderwerp, verneemt wel wat over hem bekende fenomenen (de slavenschepen, de verkoop van slaven op het veilingblok, de hut van oom Tom, de Ondergrondse Spoorweg, Lincoln, de burgeroorlog in Amerika, de Ku Klux Klan, Martin Luther King) maar toch is het boek voor het grootste deel een verslag van de moeizame groei van de Verenigde Staten (of de Unie) en van, als een belangrijk onderdeel van dat proces, de bestrijding van de slavernij en de afschaffing ervan in 1863. Daardoor werden in het Zuiden meer dan 3,5 miljoen Afro-Amerikaanse slaven bevrijd, althans op papier, want het echte einde van de ontvoogding van de afstammelingen van de slaven is nog niet in zicht. "Het verwerven van echte gelijkwaardigheid is een lange, moeizame weg, maar elke stap brengt de droom naderbij". Het begin van het boek heeft iets verhaalachtigs: het beschrijft hoe Lincoln op 1 januari 1863, in het Witte Huis, zijn pen in de inkt doopt en de emancipatieproclamatie ondertekent. Al snel echter krijgen de data, de cijfers, de namen, de geografische gegevens en de moeilijke woorden de overhand. De wisselende kansen in de secessieoorlog en de warboel van voortdurend veranderende statenconstructies (Unionistische Staten, Geconfedereerde Staten, de Staat die in 1863 tot de Unie werd toegelaten, de Grensstaten en de Territoria Verenigde Staten) maken het de lezer niet makkelijk. Al die gegevens mogen belangrijk zijn voor jonge lezers uit de Verenigde Staten, bij ons zullen ze maar een heel klein aantal kinderen boeien. Zij hadden wellicht meer aandacht gehad voor een beschrijving van de slavernij als mondiaal fenomeen en voor een levendiger evocatie van het slavenleven en de bevrijdingsstrijd in Amerika. Achter in het boek vindt de lezer nog een chronologisch overzicht van de slavernij (van de eerste slavenverkoop in de Amerikaanse koloniën in 1619 tot de Wet op het Stemrecht in 1965), een verklarende lijst van de woorden in vetjes in de tekst (van 'abolitionist' tot 'zelfbeschikking') en een register. De informatie lijkt me volledig maar alles bij elkaar vrij droog en weinig aantrekkelijk gepresenteerd.
Al speelde de Cubaanse rakettencrisis zich meer dan veertig jaar geleden af, en dan nog ver weg van hier, toch is die gebeurtenis, met alles wat daaraan voorafging en erop volgde, nog altijd een intrigerend stuk geschiedenis dat in veel opzichten verband houdt met hoe de wereld, en zeker ook Europa, vandaag reilt en zeilt. Daarom is het goed dat kinderen ook kennis maken met een van de belangrijkste 'keerpunten uit de geschiedenis' van de wereld. Het boek begint met een schets van de crisis: de komst van Russische raketten op Cuba, het verzet van de Verenigde Staten daartegen, de nucleaire dreiging, en uiteindelijk, op het laatste nippertje, de terugtrekking door de Sovjet-Unie van de kernwapens, waarmee een wereldramp voorkomen werd. Daarna volgt de voorgeschiedenis van het "incident", met de koude oorlog, de rol van Kennedy en Chroetsjov (sic), de komst van Castro in Cuba, de landing in de Varkensbaai, de 'troepenopbouw', de Russische dreiging met atoomraketten, de quarantaine door de Verenigde Staten, de escalatie van het conflict en uiteindelijk de oplossing. Het 'verhaal' eindigt met een verwijzing naar het einde van de Koude Oorlog, met het START-verdrag in 1990, en de vernietiging aan beide zijden van honderden nucleaire raketten. Het boek besluit met een chronologisch overzicht van de crisis, van 1 januari 1959 ("Fidel Castro grijpt de macht in Cuba") tot 21 november 1962 (de verwijdering van de Russische raketten), een verklarende woordenlijst en een register. De tekst is vrij boeiend: hij verschaft niet alleen zakelijke gegevens maar heeft ook af en toe verhaalallures. De taal is nogal houterig en soms echt stuntelig ("De wereld waarvan velen vonden dat deze gek geworden was..." / "Beide machtsblokken dachten dat als de een meer wapens dan de ander zou hebben, deze tot de aanval zou overgaan...") Er zitten nogal wat anglicismen in de vertaling ("Ik verwelkom uw streven een snelle oplossing te vinden voor het probleem" / "De geschiedenis van Cuba is geen gelukkige"), de vertaler gebruikt te pas en te onpas 'om' ("hij beval om meer wapens te bouwen"), hij wijst voortdurend terug met 'dit, deze, hier...' i.p.v. die, dat, daar...', samenstellingen worden niet aan elkaar geschreven ('een Sovjet raket'), 'hen' wordt ook voor het meewerkend voorwerp gebruikt ('ze had hen geleerd voorzichtig te zijn...') enz. Toch blijft dit een interessant boek, al was het maar omdat de auteurs duidelijk laten zien hoe de Verenigde Staten door hun ondoordachte en in zekere zin zelfs perfide houding aan de basis liggen van de crisis, en hoe ze Castro eigenlijk zo goed als in de armen van de USSR gedreven hebben.
In beide boeken sluiten de vele foto's (in overeenstemming met het ogenblik van de keerpunten voornamelijk in zwart-wit) goed aan bij de tekst. De dertien hoofdstukjes krijgen elk twee pagina's, waarop, naast de twee à drie blokjes tekst en de illustrerende foto's of kaartjes, met het bijschrift in een rose vlakje, meestal ook nog in een blauwachtig veldje een concreet facet of fenomeen (bv. m.b.t. de emancipatieproclamatie: de 'Middenpassage' (d.i. de zeereis van de slavenschepen), de 'tassendragers', het 'Kwanzaafeest' (blauw), of m.b.t. de rakettencrisis: de 'Monroe doctrine' (sic) of een brieffragment van Kennedy) gepresenteerd of verklaard wordt. Erg boeiend oogt de bladspiegel niet. Toch geven beide boeken de geïnteresseerde lezer een volledig beeld van de behandelde keerpunten in de geschiedenis. [Herman De Graef]
R.L. v.d. Scheer
Dit deel uit de serie "Keerpunten in de geschiedenis" over de Cubacrisis in 1962 heeft een mooie afwisselende combinatie van tekst, foto's en kaarten. Er wordt met name ingegaan op de volgende drie vragen: 'Wat was de "Koude oorlog"?, 'Waarom leidde een aantal gebeurtenissen op een klein eiland als Cuba bijna tot de Derde Wereldoorlog?' en 'Waardoor werd een nucleaire ramp uiteindelijk verijdeld?'. Specifieke begrippen of thema's worden in gekleurde kaders behandeld. Door middel van een helder en compact taalgebruik wordt het hele drama goed uit de doeken gedaan voor de jeugd, die dit zelf niet heeft meegemaakt. Omdat er in de tekst onvermijdelijk moeilijke termen voorkomen, is er een verklarende woordenlijst aan het eind toegevoegd van alle 'moeilijke' begrippen, die in de tekst vet zijn gedrukt. Een chronologisch overzicht en een duidelijk register sluiten dit boek af. De uitgave is naast individueel gebruik ook zeer goed bruikbaar in o.a. het voortgezet onderwijs. Vanaf ca. 13 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.