Sprietpraat en wortelgewauwel
Hilde Vervaecke
Hilde Vervaecke (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2002 |
VOLW. : NON FICTIE : 598.94 VERV |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds, 2002 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 598.94 VERV |
31/12/2002
Op het eerste gezicht lijkt er weinig verband te bestaan tussen België, het kleine landje aan de Noordzee en de bonobo, de illustere mensaap uit de uitgestrekte wouden van Congo. Maar er blijken juist verbazend veel verbanden te leggen. Genoeg om er een boek mee te vullen, vond Hilde Vervaecke. Als wetenschapper is zij verbonden aan het Center for Research and Conservation van de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen, en bestudeerde zij jarenlang deze intrigerende mensapen in het dierenpark Planckendael. Hoewel deze groep bonobo's intussen aardig bekend is bij het grote publiek, vormen zij zeker niet de enige schakel die de bonobo aan België bindt. Alles begint bij ons koloniale verleden en de oprichting van het museum voor Midden-Afrika in Tervuren, waar de bonobo in 1929 werd ontdekt en al van bij het begin zorgde voor verhitte verwikkelingen onder wetenschappers.
Latere gedragsstudies in het wild en in gevangenschap toonden aan dat de bonobo opvallende verschillen vertoonde met zijn nauwe verwant, de chimpansee. Eens deze verschillen het brede publiek bereikten, werd de bonobo voor velen een symbool van vredelievendheid en seksuele revolutie. De bonobo werd de hippie onder de mensapen gedoopt. Vanuit haar eigen jarenlange ervaring in het bestuderen van bonobogedrag, weet Hilde Vervaecke dit populaire beeld te nuanceren. Bovendien toont ze dat het idee van bonobo's als rolmodel voor ons eigen verleden en onze eigen zeden -- hoe aantrekkelijk ook voor sommige naakte apen -- fundamenteel verkeerd is. Wie vergelijkingen wil maken met mensen of wil speculeren over het gedrag van onze gemeenschappelijke voorouders, moet daarin voorzichtig zijn. Het gedrag van bonobo's is trouwens op zichzelf al interessant genoeg, zonder dat er een moraliserend vingertje moet worden opgestoken. Onderzoek naar bonobo's spreidt zich uit over vele takken van de wetenschap, van anatomie tot taalontwikkeling, van virologie tot kunstzinnigheid. Heel veel wortels van deze wetenschapsboom staan in Vlaamse klei gegrond. Maar ook de eerste bonobo's in gevangenschap, het oprichten van een onderzoekscentrum en het organiseren van expedities naar het broeierige thuisland van de bonobo: het gebeurde allemaal in de voorbije eeuw, in het kleine landje aan de Noordzee.
Hilde Vervaecke zet in een frisse, heldere stijl een boeiend beeld op van het bonobo-onderzoek dat, zoals ze zelf zegt, wordt gekleurd door cultuur, geslacht en tijdgeest. Door de lezers een blik te gunnen door de bril waarmee zij zelf de bonobo's bekijkt, ontstaat een prachtig boek vol verrassende feiten, wetenschappelijk maar zeer duidelijk uiteengezet en rijkelijk geïllustreerd. De schalkse mensaap zal zich via dit boek weerom kunnen verzekeren van een rijke belangstelling -- en dat is nodig ook, want in thuisland Congo wordt onze naaste verwant immer meer bedreigd. [Jeroen Stevens]
E. Evertsen
De bonobo's in het Belgische dierenpark Planckendael worden uitgebreid bestudeerd, wat resulteert in een stroom wetenschappelijke publicaties. Nu worden de bevindingen toegankelijk gemaakt voor een groter publiek, o.a. om mensen te overtuigen van het nut van dergelijk onderzoek voor het behoud van de soort. Vervaecke, één van de onderzoekers, schetst een levendig en helder beeld van apen en studenten en hun interacties. Langzaam maar zeker wordt er meer duidelijk over het (sociale) gedrag van deze mensapen - zo zijn ze waarschijnlijk niet zo egalitair en vredelievend als eerst werd gedacht. Mogelijke vergelijkingen met de mens worden met de nodige voorzichtigheid gebracht. Ook is er aandacht voor de historische banden van België met de bonobo - de voormalige kolonie Congo is het enige land waar ze in het wild voorkomen. Hun toekomst daar is uiterst onzeker. Bevat een lijst van websites. Zie over het onderzoek dat door dezelfde onderzoeksgroep in Congo wordt verricht: Draulans, Dirk, 'De mens van morgen'*, een boek met een heel andere 'insteek'. Frans de Waal en Frans Lanting, 'Bonobo'** is wat rijker geïllustreerd, maar alweer een paar jaar oud.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.