Geschilderd of geschreven
Roland Jooris
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Yang, 2001 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAYR |
31/12/2001
Friederike Mayröcker, de grande dame van de Oostenrijkse literatuur, publiceert sinds de jaren '80 naast haar grote prozaboeken korte teksten: restmateriaal, vaak ontstaan als reactie op werk van schrijvers en beeldende kunstenaars. Je mag daarbij niet aan traditionele essays denken. Net als het werk van langere adem en haar gedichten, zijn het verzamelingen van gedachte-, waarnemings- en herinneringssplinters, aaneengeregen tot schitterende snoeren van beeldend en muzikaal taalgebruik. Hoewel ze zegt 'biografieloos' te zijn, is het proza van Mayröcker uitgesproken autobiografisch en bevat het talloze allerindividueelste herinneringen van een gevoelig en sterk visueel ingesteld bewustzijn. De narratieve of discursieve lijn wijkt voor een geheel van bijna kubistisch in één vlak gebrachte waarnemingen uit diverse perspectieven, waarbij de schrijfster vrij van de ene tijd of plaats naar de andere beweegt. Het eigene en het andere vloeien in elkaar over, de blik naar buiten -- naar een mens, een landschap of een schilderij -- is er altijd ook een in de spiegel van het eigen (of andermans?) innerlijk.
Om het werk van Mayröcker in het Nederlandse taalgebied te introduceren, is een selectie gemaakt uit vier bundels Magische Blätter, aangevuld met drie teksten uit een vroegere, experimentele fase. Enkele teksten vertonen de invloed van het dadaïsme, surrealisme en constructivisme, zij het met een voor Mayröcker kenmerkende zelfironie. Bij de vroege teksten is het geestige 'Aria op lemen voeten' een hoogtepunt. Sommige stukken zijn zonder meer poëtisch proza ('blauw verhaal / verzinsels'), andere gaan eigenzinnig om met beeldende impulsen van Salvador DalÃ, Günther Uecker, Vincent Van Gogh, Francis Bacon en automatenfoto's. Twee teksten roepen herinneringen op aan de Weense kinderjaren en de omgang met Ernst Jandl. Maar eigenlijk hebben deze teksten nauwelijks een onderwerp. Ze zijn vooral één zich ontplooiende en dan weer sluitende beweging "als 1 soort PARAVENT, wendbaar, winderig, langgestrekt en soepel, met een oscillerend karakter, met getatoeëerde bloemen huid, bloesemkrans huid, palmenbos huid, zeegolven huid, enz." Literatuur die je meesleept en soms irriteert, en zeker om meer dan één lezing vraagt. Magisch bladwerk werd adequaat vertaald en kreeg een keurige vorm. Het toont aan dat 'nieuwe innerlijkheid' niet hoeft samen te vallen met gevoelsclichés en platgetreden denkpistes. [Erik de Smedt]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.