Eden
Marcel Möring
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Meulenhoff, 1997 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MOER |
31/12/2005
De omslag, omvang en inhoudstafel schreeuwen het uit: dit is Een Boek. Deze Rushdieaanse oceaan van vertellingen voelt zich duidelijk op zijn gemak tussen andere ambitieuze werken, zonder daarbij pretentieus of bombastisch te worden. Het is onmogelijk om de plot na te vertellen; het boek is expliciet geconcipieerd als een Babelse verhalenverwarring en elk antwoord op de vraag waarover de roman dan wel zou gaan, struikelt in een oneerbiedige onvolledigheid. De eerste bladzijden zijn trouwens al op vele manieren misleidend: wanneer Möring zijn roman begint met Herman Hollanders pittige levenseinde -- een tienerhoertje heeft hem net de dood ingeneukt -- vrees je het ergste. Maar dan gaat het erom door te lezen: wat aanvankelijk nog simpel, plat of goedkoop lijkt, krijgt pas op het einde het nodige surplus aan betekenis.
Een zwak punt is ongetwijfeld de gekunsteldheid waarmee Möring van tijd tot tijd zowel zijn setting als zijn thema's aanpakt. Het steunpunt is hierbij exemplarisch; door een verschrikkelijke sneeuwstorm zijn Nathan Hollander, de ik-verteller, en zijn nicht Nina in het huis van oom Herman zaliger volledig afgesloten van de buitenwereld. De ideale situatie om verhaaltjes te vertellen aan de haard, moet Möring gedacht hebben en in zijn enthousiasme maakt hij van Nathan ook nog eens een populaire sprookjesschrijver. Ook wanneer de schrijver didactisch informatie wil verschaffen (of het nu joodse gebruiken en rituelen, het poststructuralisme of entropie betreft), hij wil zijn materiaal wel eens al te doorzichtig of gewoonweg onhandig inpakken. Maar hij heeft in elk geval interessant materiaal in overvloed; de sterkte van het boek schuilt niet enkel in het vuurwerk van betekeniseffecten, die vrij komen door de oncontroleerbare textuur van de roman, maar vooral in het besef van die rijkdom aan betekenismogelijkheden bij de lezer. Het is tegenwoordig not done om je eigen werk wat minder hermetisch te maken, maar wanneer Möring af en toe eens al te duidelijke inter- en intratekstuele linken legt, personages louter als vertolkers van ideeën misbruikt en soms een beetje te gemakkelijk aansluit bij Salman Rushdies De laatste zucht van de Moor of Umberto Eco's De naam van de roos (neem bv. de enorme bibliotheek, de valkuilen en de horrorelementen in het labyrintische landhuis), is hem dat meer dan vergeven. De beginsituatie mag dan een beetje artificieel zijn, het boek ontwikkelt vanuit deze positie onbegrensde verhalen die elkaar aanvullen, reflecteren en tegenspreken en een glanzende veelvuldigheid van thema's beroeren: de wandelende jood, spijt, films, de atoombom, Bruegel, Amerika en Europa, liefde, socialisme, boeken, seks, de kabbala, het vooruitgangsdenken, Freud, tijd etc. Ze leiden progressief naar minder duidelijkheid en meer ontroering. Dit is een meeslepend, knap geschreven en rijk romanproject.
[Bert Bultinck]
Redactie
In deze roman van M¨oring bevindt de zestigjarige sprookjesschrijver, de met een groot geheugen toegeruste Nathan Hollander, zich samen met zijn nicht in het ingesneeuwde huis van zijn gestorven oom, volstrekt afgezonderd van de buitenwereld. Testamentair is beschikt dat hij het huis mag hebben wanneer hij de biografie van zijn oom schrijft. Houtwerk (antiek meubilair e.d.) opstokend teneinde warm te blijven, brengt hij vijf dagen in het huis door en hij onthult -bezocht door de schimmen van enkele voorouders- de geschiedenis van zijn joodse familie en denkt na over zijn eigen plaats in het leven. Prachtige portretten van opmerkelijke personages levert dat op. Intussen is deze roman veel meer dan een rechtlijnig verhaal. Door allerlei zijsporen, sprookjes en verhalen, maar ook door de werking van leidmotieven (b.v. de toren van Babel, klokken en tijd, maar ook door het kernbegrip 'entropie' dat zowel inhoudelijk als structureel werkzaam is) ontstaat een ingenieuze, meesterlijke roman. Niet alle onduidelijkheden worden opgelost, maar dat staat niet in de weg dat de roman een adembenemende leeservaring oplevert, die de lezer, ook na het lezen, niet met rust laat. Pocketeditie, kleine druk, krappe marge.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.