Langs de rivier : terreinroman
Esther Kinsky
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Pluim, 2022 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : KINS |
Karen Billiet
te/ep/10 s
Op 6 mei 1976 werd de Noord-Italiaanse regio Friuli getroffen door een zware aardbeving. De stadjes Gemona en Venzone werden verwoest en tienduizenden mensen werden dakloos. In september van dat jaar volgde een tweede aardbeving, met nog meer verwoestingen tot gevolg.
Dat de Duitse schrijfster Esther Kinsky haar oog liet vallen op de streek en er zelfs ging wonen, mag geen wonder heten. Met haar 'terreinroman' ontwikkelde ze een literair genre om de verhalen te ontsluiten die opgeborgen zitten in het landschap. In het Noord-Italiaanse berggebied liggen die verhalen voor het oprapen. De manier waarop de omgeving tot stand kwam leest als een tragedie, met schuivende tektonische platen, botsende klimaatzones en gewelddadig stromende rivieren. Net als in eerdere boeken sprokkelt Kinsky zorgvuldig de woorden bijeen om die natuurlijke realiteit te beschrijven, iets waarvoor ze opnieuw heel wat concentratie vergt van haar lezers.
Maar waar Kinsky in eerdere romans vertrok van haar eigen observaties als vreemdeling in een ruige wijk in Londen of desolaat industriegebied in Italië, geeft ze het woord dit keer aan zeven bewoners van de getroffen regio. Onder hen een herder, een bouwvakker, een gemeentewerker en een souvenirverkoopster. Ze wisselt hun herinneringen af in zeven hoofdstukken die geritmeerd zijn volgens de fases van een aardbeving, te beginnen bij de 'rombo', het rommelende geluid in de ondergrond dat de aardschokken aankondigt.
De persoonlijke verhalen zijn gevat in monologen die doen denken aan het werk van Nobelprijswinnares Svetlana Alexijevitsj: vertellingen die spontaan en zonder tussenkomst van een interviewer tot stand lijken te komen, maar eigenlijk zorgvuldig geconstrueerd zijn.
In het begin doen die monologen oppervlakkig aan. Het was die dag heel heet. De dieren waren onhandelbaar. Er was veel geschreeuw op straat. Het lijken gemeenplaatsen en dan zijn ze ook nog eens opgetekend in opvallend simpele formuleringen, terwijl we van Kinsky een rijke woordenschat en lyrisch taalspel gewend zijn. Maar hoe verder we de roman ingaan, hoe dieper we onder de huid kruipen van mensen die hun leven uiteen zagen vallen in een voor en een na. Families spatten uit elkaar, dromen werden beknot en ook de gemeenschap kwam onder druk te staan. De uittocht was op dat moment al een tijdje aan de gang. Heel wat mannen werkten als gastarbeider in het buitenland. Na de aardbevingen verlieten de meeste bergbewoners hun streek definitief om zich in nieuwbouwflats in de stad te vestigen. Het gaf de doodsteek aan een unieke cultuur van begrafenisrituelen, carnavalsgebruiken, volksverhalen en oude ambachten zoals het scharensliepen. Ook de kennis van de lokale fauna en flora deemsterde weg. Wie herkent nog de carbonslang en de kwartelkoning, de kruisdistel en de duivelsklauw?
Door individuele herinneringen te vermengen met kennis uit de geografie, antropologie en biologie maakt Kinsky een impact zichtbaar die met het blote oog niet waar te nemen is. De heldere opbouw en de persoonlijke verhalen maken Rombo makkelijker toegankelijk dan Kinsky's vorige romans, zonder af te dingen op kwaliteit.
Vertaald door Josephine Rijnaarts, Pluim, 248 blz., 24,99 €.
J. IJbema
Vanuit het perspectief van verschillende dorpsbewoners en dat van de alwetende verteller wordt verteld over een dodelijke aardbeving die in 1976 in Italië plaatsvond. Zo ontstaat een kleine roman die begint met een geologisch wetenschappelijke landschapsbeschrijving, gevolgd door korte beschouwingen over flora en fauna en de getuigenissen en levensgeschiedenissen van een zevental overlevenden. Een genre dat bekend staat als “nature writing” met korte hoofdstukken, poëtische van toon, maar niet romantiserend. Een door de literaire kritiek geprezen creatief kunststukje, dat door zijn eigenzinnige opzet geen directe identificatie toestaat, waardoor het een beperkte lezerskring zal aanspreken.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.