W.
Tiemen Hiemstra
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Das Mag Uitgevers, 2023 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : HIEM |
Dirk Leyman
i /un/10 j
'W. Is. Niet. Vermist. W. is god weet waarnaartoe vertrokken en heeft ons nergens van verteld. Hij heeft ons geditcht.' Drie jaar geleden is W. van de ene dag op de andere onvindbaar geworden. Bestemming? Onbekend. Motieven? Idem. Hij laat zijn boezemvriend Olaf en diens ex-vriendin Hilde in grote vertwijfeling achter en zadelt ze op met een patchwork van zowel broze, bevreemdende, grappige als tergende herinneringen.
In de licht absurdistische maar knap geconstrueerde debuutroman van Tiemen Hiemstra voert Olaf het woord en ontrafelt hij in bondige scènes zijn verhouding tot W. en zijn almaar stijgende fascinatie voor dat heerschap met zijn karakteristieke geneurie, met wie hij zo de slappe lach kon krijgen.
Tiemen Hiemstra (°1991) komt als schrijver niet helemaal uit het niets vallen. De uit Groningen afkomstige Nederlander studeerde woordkunst in Antwerpen en was in 2010 een Kunstbende-laureaat. Hij publiceerde ook al verhalen in tijdschriften als Tirade, nY en Hard/hoofd en verbleef in de Parijse schrijfresidentie van deBuren. Tegenwoordig voltijds wonend in Antwerpen, etaleert hij in zijn eersteling een vanzelfsprekend talent, haast los uit de pols. Hij schrijft met een ingehouden frivoliteit, om dan toch ook weemoed toe te laten. Toch heeft hij zijn romanraderwerk prima onder controle.
Wittgenstein
Verdwijningen fascineren Hiemstra bovenmatig. Heeft dat te maken met de verdwijning van zijn opa Frederik Fake Hiemstra, die in 1973 spoorloos raakte in de Pyreneeën? Vast wel. Hiemstra verschanste zich trouwens zélf een poos in Leipzig en knipte vrijwel alle banden met het thuisfront door, om er als postbode te werken. Hij kreeg er af te rekenen met paniekaanvallen, ontheemding en hartkloppingen. Die deplorabele toestand leidde wel tot een eerste aanzet voor zijn roman W.
De W. verwijst naar de filosoof Ludwig Wittgenstein, die er ook een handje van had om plots in rook op te gaan. Is het eveneens een knipoog naar de Franse schrijver Georges Perec, en diens W of de jeugdherinnering? Daarin reconstrueert hij de dramatische leegte van zijn jeugdjaren, de verdwijning van zijn Joodse ouders.
Hiemstra neemt je meteen bij de kladden in de proloog, waarin Olaf zit te turen naar zijn overbuur, een oefenende bokser. 'Waarschijnlijk fascineert hij mij omdat hij belichaamt, wat ik niet ben: nuchter, doortastend, daadkrachtig. (...) Het verlangen om jezelf op te branden. Het verlangen om moe te zijn.'
Olaf is een onzekere, met twijfel behepte jongen, wat hij kon wegmoffelen bij de veel daadkrachtigere W. Bij hun eerste ontmoeting op school is er afstand, maar later ontstaat er een bijna symbiotische omgang, in zoverre dat de buitenwereld zich afvraagt - en zijzelf ook - of ze toch niet gay zijn. Dat is niet het geval, maar Hiemstra speelt even met die ambiguïteit. 'Ik voelde de euforie knetteren tot in mijn vingertoppen.'
Die intense verbondenheid tussen Olaf en W. wekt hij krachtig tot leven. Maar het tijdelijke van zo'n adolescentengehechtheid vangt Hiemstra evengoed. Er komt afstand wanneer Olaf in Antwerpen gaat studeren en W. naar Buenos Aires trekt, met een dubbelzinnige rol voor Hilde. Toch vormen ze een trio met een zekere onverwoestbaarheid. Want ook W. waart er later weer rond.
'Zoals ik het mij herinner was Antwerpen de speeltuin waarin Hilde, ik en W. geen genoeg van elkaar konden krijgen.' De cafés en academies van de stad zijn mooi tot leven gewekt. Hiemstra verweeft duidelijk autobiografische elementen uit zijn eigen studententijd. Maar in het hier-en-nu is er de ontsteltenis over W.'s verdwijning, die Olaf verlamt.
Pretsarcofaag
Maar wie is W. werkelijk? 'W. was bang om 'typisch' te zijn, maar hij was er zich tegelijkertijd ook van bewust dat het ondoenlijk was om naar uniciteit te streven.' W. sprokkelt bijvoorbeeld wandelende takken, als poging om zijn 'angst voor insecten' te overwinnen. Na zijn vermissing probeert Olaf hardnekkig sporen te reconstrueren. Hij baant zich een weg door de gekopieerde inhoud van W.'s laptop, waar hij in het document 'De pretsarcofaag' een essay of memes uitvlooit. Helaas, de zoektocht naar het 'geheime element waarmee M. afscheid nam' levert niet veel op. 'Alles baadde in het helderste licht en zweeg.'
'Om een of andere reden stel ik me hem voor zonder ziel. Alsof hij blind en doelloos voor zich uit strompelt. Wie ben jij? De vraag die geen antwoord duldt.' Dit merkwaardige, imponerende boek - zowel een coming-of- ageroman als een rêverie over ongetemperde vrijheidsdrang - schakelt subtiel van zwaarte naar lichtheid. In een iets te geforceerd slot- akkoord wordt het mysterie ook niet opgelost, maar nog even dik aangezet.
En ja, er worden best veel Nederlandse debuten op ons afgevuurd. Maar met zijn aparte verteltoon (met weliswaar enige invloeden van de vroege Reve en J.D. Salinger) is dit er onmiskenbaar eentje om uit de stapel te grissen.
Das Mag, 22,50 euro.
(ldm)
i /un/06 j
Als niemand minder dan Peter Verhelst je eerste roman aanprijst, dan ligt de lat hoog. De Groningse Antwerpenaar Tiemen Hiemstra (°1991) lost met 'W.' de verwachtingen grotendeels in.
W. en Olaf groeien op in een jaren 90-wijk aan de rand van Groningen. Hun vriendschap is zo hecht dat sommigen denken dat ze een koppel zijn. Ze feesten, drinken en filosoferen, maar na de middelbare school groeien ze uit elkaar: W. experimenteert met drugs en gaat al reizende op zoek naar zichzelf. Teenage angst werd zelden zo snijdend verwoord. Later vinden ze elkaar terug in Antwerpen, waar ze studeren en een driehoeksverhouding beleven met Hilde, een vrijgevochten kunstenares die W. in Argentinië heeft leren kennen. Tot W. plots verdwijnt. Op zijn achtergelaten laptop staat 'De pretsarcofaag', een mapje vol memes, haiku's en filosofische notities. Drie jaar na W.'s grote verdwijntruc beweert Hilde hun vermiste vriend te hebben gespot.
Hiemstra schakelt behendig tussen heden en verleden, in een natuurlijk vloeiende, dromerige en beeldrijke taal, waarin duikboten door de straten varen en wandelende takken het dubbelgangermotief symboliseren. Een pakkend verhaal over de leegte die een verdwijningskunstenaar achterlaat. Tiemen Hiemstra is een naam om te onthouden.
Bookarang
Een psychologische roman over vriendschap en het verwerken van verlies. Het verhaal draait om W., een tegendraads persoon met een aanstekelijke aantrekkingskracht, die de beste vriend van Olaf is. Olaf en W. hebben een band die sterker lijkt dan wat dan ook: een blik naar elkaar is soms al genoeg om in lachen uit te barsten. Kunststudent Hilde is goed bevriend met beiden. Als W. op een dag opeens onaangekondigd verdwijnt, op reis naar een onbekende bestemming, laat hij Olaf en Hilde achter met een gevoel van ontzetting. Ze waren toch vrienden? Olaf en Hilde denken terug aan hun tijd met W. en proberen de gemengde gevoelens en herinneringen een plek te geven. In vlotte, heldere stijl geschreven. Met een klein aantal absurdistische zwart-witillustraties. Geschikt voor een brede tot literaire lezersgroep. Tiemen Hiemstra (1991) groeide op in Groningen. Hij studeerde Woordkunst in Antwerpen. Eerder verschenen verhalen van hem in Tirade, nY en op Hard//Hoofd. ‘W.' is zijn debuutroman.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.