Sampler : literair talent anno morgen
Sarah Arnolds
Sarah Arnolds (Auteur), Peter Buurman (Auteur), Tobi Lakmaker (Auteur), Rashif El Kaoui (Auteur), Jacco Doppenberg (Auteur), Pete Wu (Auteur), Carl Plaisier (Auteur), Fenna Riethof (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Das Mag Uitgevers, © 2018 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : SAMP |
Maria Vlaar
2/ei/11 m
In 2011 begonnen twee jonge boekenvakkers het literair tijdschrift Das Magazin, om snel daarna uit te groeien tot uitgever, organisator van leesclubs, festivals en zomerkampen voor schrijftalenten. Met Het smelt van Lize Spit, waarvan bijna 200.000 exemplaren verkocht werden, was de uitgeverij in één klap volwassen. Tijd dus, moet er gedacht zijn, om weer eens nieuwe schrijftalenten te presenteren. Piepjong zijn ze niet - de leeftijd van de acht debutanten in Sampler hangt net onder de dertig - maar vers zijn ze wel.
Opvallend is dat de navelstaarderij van de iets oudere generatie nagenoeg is verdwenen. Er is ruimte voor fantasie - het klinkt vreemd, maar fantasie is lange tijd géén positief begrip geweest in de Nederlandstalige letteren. Het moest vooral herkenbaar zijn, gegrepen uit de eigen leefwereld. In Sampler realiseren de jonge schrijvers zich dat die vaak te beperkt is om de verbeelding te dienen. Zo creëert Pete Wu in het verrassende verhaal 'En we zouden nooit meer stoppen' een alternatieve initiatie in de volwassenheid. Jongens in Istanbul worden op zestienjarige leeftijd ingelijfd door 'de Anderen', een soort sekte. Ze krijgen een masker op en een wit gewaad aan en worden gedwongen een ritueel uit te voeren. Iets met bakken en slagroom; de ontknoping is te flauw om te onthullen.
Peter Buurman lijkt in 'Testbeeld' van de acht debuterenden het dichtst bij huis te blijven. Een schooljongen klaagt over zijn puberleven, de gebruikelijke grote levensvragen, burgerlijke ouders, saaie lessen en onzekerheid over de toekomst. Hij is diep onder de indruk van de film The Truman show, waarin de wereld onecht blijkt. De initiatie tot volwassene wordt hier verbeeld in de wensdroom van een zinkgat waarin alles verdwijnt.
Vreetwedstrijd
Het is voor de jonge schrijvers in Sampler een fluitje van een cent om andere leefwerelden via het internet de schrijfkamer in te krijgen. Zo beschrijft Sarah Arnolds in het verhaal 'Niet klagen' een actrice/televisiepresentatrice die al op haar 32ste op een zijspoor is beland waar op een obscuur internetforum fans weetjes en meningen over haar uitwisselen. Ze gaat verhuizen, maar niet alleen uit haar huis, ook uit haar leven: ze wordt op eigen instigatie professioneel ontvoerd. Het verhaal is een geestig vertelde, intrigerende maar wonderlijk ongerichte boze droom.
Ook Jacco Doppenberg heeft zich in 'De kleine python' fantasievol ingeleefd in een Amerikaans meisje dat meedoet aan wedstrijden hotdogs eten, opnieuw een fenomeen van het internet, waar vreetwedstrijden niet zijn aan te slepen (het schijnt dat dunne Aziatische mannen er het beste in zijn). De 15-jarige Alice verslaat een heleboel dikke Amerikanen doordat ze op een strikt dieet leeft; ze valt alleen maar af. Niemand zegt dat ze stoppen moet, ook haar manager niet - maar wel haar lichaam. Doppenberg schreef het verhaal jammer genoeg vanuit Bob, de manager die zich slechts een beetje schuldig voelt. Maar wat gaat er toch in Alice om? Dat willen we weten! De pornofantasie in Rashif El Kaoui's verhaal 'Lonely women in ****** are waiting for you' lijkt helemaal uit een computergame gehaald; daarin kun je immers gerust iemand onthoofden die daarna tegen je zegt 'Ik garandeer je dat je het lekker zult vinden'.
De vrouw van Nooteboom
De nieuwe generatie schrijvers heeft flink gegrasduind in de literatuurwetenschap: er valt zomaar een term als 'alternatieve narratief' en ideeën over 'gender' zijn niet voorbijgewaaid. Daardoor is er soms een hyperbewustzijn over het schrijven dat in de weg zit. Sofie Lakmakers 'De geschiedenis van mijn seksualiteit' en Carl Plaisiers '+Winterpels+' gaan over de liefde, en vooral over foute mannen. Lakmaker is wars van vrouwen die zich opofferen: 'Mijn grootste angst was vermoedelijk om te eindigen als de vrouw van Cees Nooteboom'. Zij schrijft lekker laconiek over het geworstel met seksualiteit. Ook Plaisiers onderwerp is de heteroseksuele liefde voor oudere mannen uit het vak: 'Mannen als u, waar het goddelijke doorstoot in de kunst, hebben vaak een pretentieuze oppervlakkigheid'. Kortom: ze zijn vervelend en toch willen vrouwen met ze naar bed. Waarom toch?
Fenna Riethof schreef met 'De nieuwe Alferink' het meest realistische verhaal, over een jonge journaliste met een burn-out die zich spiegelt aan haar oom August, berucht journalist van Het Vrije Volk 'toen journalist-zijn nog romantisch was'. Ook weer zo'n oudere (zelfs nog rokende) man die van zijn troon gestoten moet worden, maar dat gaat nog niet zo gemakkelijk. Het verhaal zou winnen bij een strakkere vorm en puntiger formulering.
Das Mag ziet terecht iets in deze acht schrijvers, en de presentatie in een magazine geeft aan dat ze de vrijheid is gegeven om te proberen. Bij proberen hoort ook uitglijden, en dat gebeurt: in sommige verhalen is de inhoud te dun, in andere is de vertelling te vormeloos. Maar wat de fantasie betreft zit het wel goed bij deze nieuwste generatie.
Sampler. Literair talent anno morgen. Das Mag, 246 blz., 5 €.
René Dellemann
Acht verhalen van jonge auteurs, zes uit Nederland, twee uit België, die een proeve van bekwaamheid (a sample) geven in deze bundel met als ondertitel 'literair talent anno morgen'. Verbeelding kan prachtige verhalen opleveren, maar dan moet de verteller wel enig houvast bieden. Te vaak is de fantasie dermate bizar dat de lezer in een gat valt. Een verhaal over de 'ultieme erotische ervaring' is ronduit absurdistisch, maar het lachen vergaat de lezer. Of het verhaal over een Amerikaans meisje, graatmager, dat deelneemt aan heuse eetwedstrijden van hotdogs. Vlot geschreven, maar het beklijft niet. In 'Testbeeld' draait het om een plotseling ontstaan zinkgat waarin een lerares Frans is verdwenen: 'dit is wat er gebeurt als een verhaal nergens heen gaat. Dan ontstaat er een leegte die zich uitbreidt, een diepte zonder bodem... Als je niet oppast, zak je erdoorheen'. 'De nieuwe Alferink' van Fenna Riethof is de uitzondering: een jonge journaliste die op een reünie een lezing moet houden maar daar van wegvlucht. Een verhaal met kop en staart, een pakkende beschrijving van personages en een prima sfeertekening.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.