Een Duits meisje : mijn leven in een neonazifamilie
Heidi Benneckenstein (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Uitgeverij De Arbeiderspers, © 2018 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : DUITSLAND 945.7 |
Besprekingen
Babette Hagedoren
In dit boek vertelt de auteur (1992) openlijk over hoe zij opgroeide in een gezin dat het nationaalsocialistische gedachtegoed aanhangt. Als kind zingt ze nationale volksliederen in het zomerkamp van de Heimattreue Deutsche Jugend, als tiener omringt zij zich met haar neonazi-kameraden. Zelfreflectie en een eerlijke afrekening met haar jeugd staan centraal in deze biografie. De auteur werkt nu in een kinderdagverblijf. Zij trouwt in 2014 met haar voormalige neonazi-vriend. Bevat achttien hoofdstukken die alle aspecten (gezin, vakantiekampen, educatie, vrienden, puberleeftijd) van opgroeien tot uittreden uit de neonazi-gemeenschap behandelen. Als lezer ben je blij dat het haar en haar vriend lukt zich te ontworstelen aan de greep van jarenlange indoctrinatie. De auteur waarschuwt voor het opkomend nationalisme en de projectie van wereldwijde onvrede op zwakkeren en minderheden. Een thema dat vooral in deze tijd met leiders als Erdogan, Poetin, Trump en Wilders de lezers zal aanspreken. Met enkele bronverwijzingen in eindnoten.
Geboren als neo-nazi
Laura Van Baars
te/ep/29 s
Als zijn dochters als skingirls waren thuisgekomen, had vader Redeker dat niet leuk gevonden. Zijn opvatting van neo-nazisme ging dieper dan die van de kaalgeschoren jongeren die smijten met woorden als 'Herrenvolk' of 'Polakken'. Liever zag hij zijn kinderen als politiek denkende soldaten, intellectuele tegenstanders van de multiculturele samenleving, de Europese Unie en de republiek Duitsland. Over de manier waarop zij vanaf haar jongste jaar gehersenspoeld werd als neo-nazi, schreef Redekers dochter Heidi Benneckenstein een boek: 'Een Duits meisje. Mijn leven in een neonazifamilie'.
Juist de verschillen die Benneckenstein signaleert tussen neo-nazi's maakt dit boek zo interessant. Over rechtsextremistische jongeren schrijft ze: "Ze waren niet gedisciplineerd, hadden geen idealen, geen moreel besef, waren niet betrokken, niet geïnteresseerd en debatteerden niet. Het merendeel bestond uit primitieve zuipnazi's en hoe meer ik daarvan doordrongen raakte, hoe somberder ik werd. Je kunt nu eenmaal geen doelen verwezenlijken als niet alle neuzen dezelfde kant op staan."
Jij bent niets, het volk is alles, had Benneckenstein zelf altijd geleerd. Haar jeugd was volledig gebaseerd op ideologie. Ze groeide op in een dorpje bij München, haar vader was douanebeambte en haar moeder, dochter van een rechter, was huisvrouw. De vrienden van haar ouders waren ambtenaren, tandartsen, uitgevers en bioboeren. Ze gaven tijdschriften uit, lazen nazi-literatuur. Zo blijkt 'De waarheid over het dagboek van Anne Frank', waarin de authenticiteit van het dagboek door een oud-SS'er betwist wordt, in deze kringen een 'cultboek'. In de kelders van deze neo-nazi's staan biografieën van nazi-kopstukken, werken van de Hitler-getrouwe schrijfster Agnes Miegel of uitgaven van Dieter Munier over het regermaniseren van 'Oost-Pruisen', delen van Polen en Rusland. Heidi werd door haar vader aangespoord om bij een schoolreisje naar Dachau kritische vragen te stellen over gaskamers die er 'om documentatiedoeleinden' pas na de oorlog zijn geplaatst. Vader Redeker: "Dan rijst vanzelf de vraag of die gaskamers er wel zijn geweest."
De opvoeding van de kinderen is gericht op discipline, eer, gehoorzaamheid en vaderlandsliefde. Materialisme en consumentisme, meestal over een kam geschoren met Amerikaanse verdorvenheid, zijn uit den boze.
In de zomer gaan de kinderen van deze intellectuele neonazi's naar het geheime kamp van de Heimattreue Deutsche Jugend (HDJ). Benneckenstein beschrijft een wereld waarvan je je bijna niet kunt voorstellen dat die in de jaren negentig en nul - en volgens haar zelfs tot op de dag van vandaag - nog bestaat. Als vijfjarig kind werd Heidi voor het eerst naar een HDJ-kamp gestuurd. Als een buitenstaander zou vragen waar ze van was, moest ze iets antwoorden over een 'katholiek padvinderskamp'. In werkelijkheid worden de kinderen militaristisch getraind om hun bedden strak op te maken, marcheren ze door de bossen, spreken elkaar aan met 'Kameraard' of 'Heil dir', krijgen voordrachten bij het kampvuur over rassenleer, 'de biologische grondslagen van de wereldbeschouwing' en oud-Germaans runenschrift. Ook bekijken de kinderen de nazi-propgandafilm 'Der ewige Jude'. Ze hebben geleerd zich te verstoppen voor de politie, maar worden soms onder een vals voorwendsel van politiedreiging uit bed gejaagd, het donkere bos in, om terug bij het kampvuur een afgehakte varkenskop op een staak aan te treffen. Kinderen zouden er hard van worden. In 2009 verbood de Duitse regering de Bund Heimattreue Jugend die deze kampen organiseerde, maar Benneckenstein is ervan overtuigd dat ze op een andere manier worden voortgezet. "Wij moesten systematisch worden opgevoed om deel uit te maken van een bruine elite, die op de dag van de machtsovername de leiding van het Vierde Rijk op zich kon nemen."
Voor Benneckenstein liep het anders. Samen met haar man, eveneens voormalig neo-nazi, stapte zij eruit. Met haar vader heeft ze gebroken, net als met vrijwel al haar oude vrienden. Dat ze de woede over haar liefdeloze opvoeding nog niet overwonnen heeft, maakt haar beschrijvingen vaak bitter. Maar Benneckenstein probeert haar opvoeding in een rechtsextremistische bubbel ook in een groter kader te plaatsen van terreur, fake news en behoefte aan sterke leiders. Daarin slaagt ze soms goed, soms blijven haar analyses ook wat vaag. Bewondering wekt bovenal haar lef om haar verborgen verleden aan de wereld te openbaren.
oordeel
Woede is nog voelbaar, haar openheid wekt bewondering.
De Arbeiderspers; 219 blz. € 19,99.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.