De wetten van water : roman
Cynan Jones
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Koppernik, 2018 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : JONE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Koppernik, 2018 |
VOLWASSENEN : ROMANS : JONE |
Kathy Mathys
us/ug/03 a
De dag begint onheilspellend met de dood van een kalf. Gareth vindt het dier naast de moeder. Hij verzwijgt het voor zijn vrouw Kate en begraaft het dier in stilte. Zo begint de eerste korte roman van de Welshman Cynan Jones, van wie eerder Inham en De burcht in het Nederlands werden vertaald. Net als die boeken is De lange droogte een gecomprimeerde vertelling met korte paragrafen die onderbroken worden door witregels. Jones verdeelt zijn boek, dat zich afspeelt in één dag, in hoofdstukken met titels als 'De katten' en 'De boerenknecht'.
Gareths vader kocht de boerderij na de Tweede Wereldoorlog. 's Avonds leest Gareth stukken uit de memoires van zijn vader. Die gaan over de periode dat hij nog voor de bank werkte, voor hij de boerderij aan zee kocht.
Het is stil, 'onnatuurlijk stil' zelfs, schrijft Jones over de hitte die over het land hangt. 'Dingen zijn uitgeput.' Door de beschrijving van die hitte weet Jones de uitputting en het verval extra te benadrukken. Aan de hand van sterke details vertelt hij over de dieren die moe zijn, over een auto en een tractor die staan te verkommeren in het landschap.
Ook de mensen zijn moe. Kate weet niet hoe het verder moet met de boerderij. Het koppel wordt ouder, hun lichamen zijn minder sterk. Kate vreest dat Gareth haar niet meer begeert op dezelfde manier als vroeger. Ze draagt ook een geheim met zich mee, bekend voor de lezer, onbekend voor haar echtgenoot. Gareth wijt haar aanvallen van hoofdpijn, haar donkere buien aan de miskramen na de geboorte van hun eerste kind.
Verankerd in een plek
Gareth is een schapenboer, die ook enkele koeien heeft. Jones zet zijn verhaal onder spanning door te beginnen met de verdwijning van een koe. De schrijver lijkt niet in de eerste plaats geïnteresseerd in spanning. Zelfs een dunne roman als deze staat vol met terzijdes en non-fictieachtige passages, die mooi harmoniëren met de thematiek.
Jones laat de essentie van zijn personages snel en levendig opflakkeren. Zo krijgen we meteen een beeld van een nochtans complex karakter als Emmy, het dochtertje van het echtpaar. Die maakt gedetailleerde tekeningen. Ze kleurt ze nooit in, maar weet nochtans welke kleuren het getekende heeft. Emmy's broer, een tienerjongen, kan niet snel genoeg wegkomen uit West-Wales; hij weet het landschap niet te waarderen.
Aan de hand van Gareth toont Jones hoe een mens verankerd kan zijn in een plek. Gareth groeide op op de boerderij, Kate is geen buitenmens. Dat zorgt voor spanningen.
Jones wisselt de gedachtestromen van Kate en Gareth af met hoofdstukken over land en dier. Sommige onderdelen hebben de spankracht van een kort verhaal, zoals dat over de twee jongens die een gewond konijn willen doden. Er sterven veel dieren op deze ene dag en de sfeer in de roman is broeierig en geladen, maar toch is er ruimte voor humor in de stukken over de tienerzoon.
Jones gebruikt vooruitwijzingen die de emotionele impact moeten verhogen, maar dat werkt niet altijd even goed. Wel laat de schrijver met dit debuut zien hoeveel talent hij heeft.
Vertaald door Jona Hoek, Koppernik, 120 blz., 18,50 €. Oorspronkelijke titel: 'The long dry'.
Roderik Six
2/ei/23 m
Een man bewandelt zijn land. Hij is op zoek naar een drachtige koe die, dolgedraaid door de hormonen, besloot haar stal te verlaten. Opnieuw een dier verliezen – diezelfde ochtend heeft hij al een doodgeboren kalf in het hooi aangetroffen – kan hij zich niet permitteren; door een onverklaarbare droogte is de grond uitgeput en dreigen de gewassen tot stof te verkruimelen. Tegelijk is het een verademing om even buiten te zijn, weg van de bedompte boerderij, weg van zijn nukkige vrouw, weg van zijn raadselachtige dochter die beweert dat ze met elfjes kan praten en regelmatig een doorzichtige jongen in haar kamer aantreft.
Op zijn tocht door de landerijen kan hij zijn zorgen op een rijtje zetten. Hoe lang nog zullen zijn bronnen water leveren? Zal hij toestemming krijgen om het aanpalend perceel te kopen zodat hij er vakantiewoningen kan neerpoten? Moet hij niet op het erf zijn, om afscheid te nemen van zijn oude waakhond, die aan zijn laatste spuitje toe is? En wat spookt zijn zoon, die overduidelijk geen zin heeft om de boerderij over te nemen, uit?
De Welshe schrijver Cynan Jones is een meester in dreiging. Zijn stilistisch meesterlijke zinnen verdienen elk apart een rouwkadertje en iedere bondige alinea baart benauwdheid bij de lezer. Komt het alsnog tot een dialoog, dan valt vooral de leegte op tussen de spaarzame regels. De pagina’s schrijnen van het menselijke onvermogen om zinvol te communiceren.
Toch draait Jones af en toe het ventiel open. Zijn saga over de eendenplaag in het naburige dorpje is deels beangstigend – je moet spontaan aan The Birds denken – maar tegelijk onbedaarlijk grappig geschreven. Hij heeft ook talent voor koddige perspectiefwissels. Het vergt heel wat kunnen om een koe aan het woord te laten zonder dat het belachelijk wordt maar Jones raakt er wonderwel mee weg. En hij laat ruimte voor mededogen; een verpauperde buur krijgt een stuk land te leen zodat hij het failliet van de ouderlijke boerderij kan verwerken en de zachtaardige opmerkingen van de dochterfiguur leveren parels van wijsheid op.
Fijnzinnig, broeierig, zinnen als splinters in je oog: Jones heeft alles in huis om uit te groeien tot een groot schrijver van klein werk. Of hoe taal in meesterlijke handen als zomerregen kan aanvoelen.
****
Koppernik (oorspronkelijke titel: The Long Dry), 136 blz, € 18,50.
Drs. Madelon de Swart
In deze novelle wordt in impressies een dag in een lange, droge zomer beschreven in het leven van een boer (± 42) uit Wales en zijn vrouw Kate, die afwisselend aan het woord komen. Ze wonen op een boerderij met hun twee kinderen, tiener Dylan en kleuter Emmy, die na drie miskramen van Kate werd geboren uit een misstap van haar met de knecht. De boer weet niet dat zij zijn kind niet is. Hij denkt over het leven van zijn vader, wiens dagboek hij leest, en over zijn werk op de boerderij, terwijl hij probeert twee kalveren te redden. Zij overdenkt haar relatie, waarin zorg de plaats van seks innam, de band met de kinderen, vooral Emmy. En dan begint het eindelijk hard te regenen. De wijnhandelaar (1975), die ook muziekdocent is, debuteerde met deze novelle, die bekroond werd met Betty Trask Award 2007 en inmiddels is gevolgd door twee romans. Heel mooi en poëtisch beschrijft hij impressiegewijs vooral de verbondenheid van de boer met de Welshe natuur en de boerderij, maar ook de visie van Kate op hem, haar relatie en gezin. Daarbij krijgt Dylan te weinig aandacht.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.