De monnik van Mokka
Dave Eggers
Dave Eggers (Auteur), Monique ter Berg (Vertaler), Brenda Mudde (Vertaler), Elles Tukker (Vertaler), Maarten Van der Werf (Vertaler)
2 exemplaren
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
2 items aanwezig |
Lebowski Publishers, 2016 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : EGGE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lebowski Publishers, 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : EGGE |
Marnix Verplancke
i /ul/27 j
Er zijn twee soorten geluk, schrijft Dave Eggers op de eerste pagina van Helden van de grens. Er is het trotse geluk van een geslaagd leven te midden van familie en vrienden, en er is het geluk dat je voelt wanneer je met een glas wijn in de hand terugkijkt op de puinzooi die je van je leven hebt gemaakt en bedenkt dat het allemaal nog veel erger had gekund. Eggers voelt meer sympathie voor mensen die het tweede soort geluk koesteren. In zijn nieuwste roman is dat Josie, de moeder van de achtjarige Paul en zijn drie jaar jongere zusje Ana.
Josie was ooit een succesrijke tandarts. Tegen wil en dank, zou je kunnen zeggen, want het verkavelingsleven dat gepaard ging met die baan kon ze maar niet gewoon worden. Haar omgeving bestond uit mensen voor wie alles altijd op rolletjes had gelopen en die niets afwisten van het ware bestaan.
Op een bepaald moment ging het fout met haar praktijk en haar relatie. Een vrouw met kaakkanker daagde haar voor de rechter, een jonge patiënt die ze aangemoedigd had om in Afghanistan scholen en ziekenhuizen te bouwen, sneuvelde. En haar man verliet haar voor een andere vrouw. Samen met haar kinderen trok ze naar Alaska, waar ze in een aftandse camper het verleden wou vergeten en zichzelf weer ontdekken.
Een roman schrijven is niet alleen een kwestie van woordenschat en zinsbouw. Dosering is nog veel belangrijker. Eggers is daar een meester in. Hij weet precies waar en wanneer hij informatie moet lossen om zijn personages en de plot op te bouwen. Helden van de grens blijft daardoor altijd spannend en fascinerend, ook al gebeurt er niet veel opzienbarends in het boek. Josie rijdt wat rond, ontmoet mensen die net als haar om persoonlijke redenen naar Alaska zijn gevlucht en vindt uiteindelijk de rust en het geluk die ze heel haar leven heeft gezocht.
Eggers maakt er een ontroerend en diepfilosofisch verhaal van. Op haar vlucht voor de bosbranden die het hele boek lang op de achtergrond woeden, wordt Josie constant geconfronteerd met de vraag wat het goede leven is. Ze ontmoet hippies, wapenslingeraars, godsdienstwaanzinnigen..., maar geen van hen kan haar ervan overtuigen dat hun manier van leven het waard is nagevolgd te worden.
'Is dit de manier waarop ik mijn kinderen wil zien opgroeien?', vraagt ze zich keer op keer af. Kinderen opvoeden is iets anders dan hen klaarstomen voor een intense carrière in de harde volwassenenwereld, beseft Josie. Hen opofferen aan de één of andere al dan niet gekke ideologie of religie heeft er ook niets mee te maken. Het komt erop aan hen momenten van intens geluk te bezorgen, momenten die Josie zelf veel te weinig heeft gehad.
Moedig
Helden van de grens kun je lezen als Eggers' ode aan de filosofie van Henry Thoreau, de man die zich halverwege de negentiende eeuw uit de maatschappij terugtrok, alleen in de wildernis ging leven en een mythe werd. Josie doet iets soortgelijks. "Ze was aan het beleefde, stilzwijgende geweld van haar leven in Ohio ontsnapt en had haar gezin nu naar het onbeschaafde hart van het land gebracht", schrijft Eggers. "We zijn geen beschaafd volk, besefte ze. Alle vraagstukken over de nationale volksaard, drijfveren en agressiviteit zouden opgelost kunnen worden als we die fundamentele waarheid onder ogen zouden durven zien."
Hoe langer Josie met haar camper rondrijdt, hoe sterker, slimmer, ethischer, zorgzamer, logischer en vooral moediger ze haar kinderen ziet worden. Vooral dat laatste lijkt belangrijk te zijn voor Eggers. We moeten van onze kinderen moedige mensen maken die hun eigen weg durven te gaan en van aanpakken weten, beweert hij. Alleen zo zullen ze echt gelukkig kunnen worden. En dat geldt heus niet alleen voor Amerikanen.
Lebowski, 365 p., 24,99 euro.
Kathy Mathys
i /ul/22 j
Op het eerste gezicht lijken de boeken van Dave Eggers heel verschillend. Maar het is de setting die varieert, op thematisch vlak is de Amerikaan consequent. Of het verhaal nu speelt in Saoedi-Arabië ( Een hologram voor de koning), in Soedan ( Wat is de Wat) of in New Orleans ( Zeitoun), Eggers laat de kleine mens zien die worstelt met het leven. Hoe kunnen we onze menselijkheid bewaren? Hoe kunnen we moed tonen? Waar komen we vandaan? Dat zijn de vragen die terugkomen, ook in Helden van de grens, een roman die haaks lijkt te staan op De cirkel. Daarin liet Eggers zien hoe May, werkneemster van een Google-achtig bedrijf, beroofd wordt van haar privacy en vrijheid. Mays mobiele telefoon leek een extra orgaan, ze kon hem niet missen. Toch vind je in De cirkel passages die een prelude vormen op Eggers' nieuwste: de delen waarin May 's nachts ging varen, weg van alles en iedereen.
In Helden van de grens huurt de veertigjarige Josie, moeder van Ana en Paul, een camper om door Alaska te trekken. Ze neemt geen telefoon mee en brengt Carl, haar ex en vader van de twee, niet op de hoogte van haar vertrek.
Carl staat op het punt te trouwen, Josie is haar tandartsenpraktijk kwijt en voelt zich schuldig over de dood van een jonge patiënt die ze aanmoedigde in Afghanistan te gaan vechten. Dan zijn er nog de demonen uit haar verleden: genoeg redenen om te vluchten naar een staat die weliswaar bij de VS hoort, maar toch anders is dan de rest. Josie verwacht er helden te ontmoeten. In Ohio, haar thuisbasis, zijn het allemaal lafbekken, Carl - een man zonder ruggengraat en met zwakke darmen - voorop.
Gedachten in witte wijn
'Amerikaan zijn betekent dat je een onbeschreven blad bent', laat Eggers zijn hoofdpersonage opmerken. In de camper liggen oude exemplaren van het tijdschrift Westen van weleer. Josie denkt na over haar vage voorgeschiedenis, over haar ouders met wie ze geen contact meer heeft door wat er vroeger is gebeurd. Door die ontworteling stuitert Josie door het leven als een flipperkastbal. Ze meent dat de keuzes die ze maakt niet altijd de hare zijn.
Eggers zit zijn personage dicht op de huid, we volgen haar tijdens haar met witte wijn gelardeerde gedachtestromen. De toon is soms komisch - in het portret van de ex bijvoorbeeld - soms verbijsterd en woedend. Ook het personage in Een hologram voor de koning zat in een midlifecrisis. Het portret van die man was bevreemdend, meer gecomprimeerd. Bij Josie krijg je wel eens het gevoel dat een tooghanger te lang tegen je aan zit te praten. Ze kankert op sporters in lycrakleding, op bezoekers van biologische supermarkten: het is niet allemaal even interessant.
De momenten waarop Josie gewoon in de natuur is, zonder na te denken, als een kind of een dier, maken haar het gelukkigst. Alaska, eerst nog de staat van lelijke parkeerplaatsen en onbezielde winkelcentra, ontpopt zich steeds meer tot de plek waar dat soort momenten mogelijk zijn, een plek voor pioniers, voor mensen die opnieuw willen beginnen.
Kwetsbaar, dom en heldhaftig
De structuur van het boek is documentaire-achtig, het verhaal episodisch. In de verte woeden bosbranden, maar Eggers heeft meer aandacht voor Smokey Bear, de mascotte die aanmaant tot voorzichtigheid met vuur in het bos. De grootste dreiging gaat uit van het hoofdpersonage zelf. Door haar alcoholgebruik is Josie roekeloos, al oordeelt Eggers nooit. Hij laat net zien hoe ouders tegelijkertijd kwetsbaar, dom en heldhaftig zijn.
Romans zonder plot moeten het hebben van memorabele personages en hun observaties, van een beklijvende stijl. In die observaties schiet Eggers soms te kort, vooral met die andere roman over een zwervende vrouw nog vers in het geheugen: Catherine Laceys Niemand is ooit verloren. Daarin stond op elke bladzijde iets memorabels. Wat Helden van de grens toch interessant maakt, is de hoopvolle en liefdevolle toon, vooral in de tweede helft van het boek. En Ana en Paul, die zowel in de dialogen als in de beschrijvingen haarscherp geportretteerd worden. Je leest niet zo vaak romans waarin kinderen een prominente rol krijgen.
Vertaald door Gerda Baardman, Brenda Mudde, Elles Tukker, Maarten van der Werf en Monique ter Berg, Lebowski Publishers, 368 blz., 24,99 €. Oorspronkelijke titel: 'Heroes of the frontier'.
De auteur: Eggers (1970) is auteur van een wereldwijd vertaald oeuvre. Hij brak door met de memoire 'Een hartverscheurend verhaal van duizelingwekkende genialiteit'. Hij schrijft zowel romans als geëngageerde literaire non-fictie, zoals 'Zeitoun' en 'Wat is de Wat'.
Het boek: een veertigjarige vrouw gaat met haar kinderen op zoek naar een nieuw begin in Alaska.
ONS OORDEEL: geen Eggers grand cru, maar wel interessant.
Jan Stevens
us/ug/03 a
Ooit was Josie een succesvolle tandarts in een stadje in Ohio, ‘gelukkig samenwonend’, met twee wolken van kleine kinderen. Vandaag is ze veertig, vrijgezel, uitgeblust en met haar achtjarige zoon Paul en vijfjarige dochter Ana voor zichzelf en haar verleden op de vlucht in een aftandse camper in Alaska. De in een roadtrip verpakte midlifecrisis van Josie vormt het geraamte van Dave Eggers’ nieuwe roman Helden van de grens .
Haar ‘succes’ is trouwens heel relatief. Na een klacht van een patiënt moest ze haar tandartspraktijk verkopen en haar op de vingers van één hand te tellen liefdesaffaires baadden in tristesse. Zo bracht haar ‘ex-man-zonder-ruggengraat’ Carl vanwege zijn ‘zwakke darmen’ de meeste tijd op de wc door. Haar latere ‘vriendje-met-de-kleine-lul’ Tyler kon het dan weer niet laten om tijdens het liefdesspel zijn vinger eerst in haar kont te stoppen om er later – discreet – aan te ruiken.
In Een hologram voor de koning voerde Dave Eggers in 2012 David Clay op, een andere tragikomische mislukkeling met een knoert van een midlifecrisis. Net als Clay voelt ook Josie zich steeds dieper wegzinken in een poel vol problemen. David Clay incasseerde de gevolgen van de globalisering op de Amerikaanse economie; Josie worstelt met de fall-out van de oorlog in Afghanistan in haar eigen gemeenschap. Ze voelt zich verantwoordelijk voor de gewelddadige dood van de jonge soldaat Jeremy. Vanuit naïeve onwetendheid had ze hem, tegen de wil van zijn ouders, gesteund om in Afghanistan ‘scholen en ziekenhuizen te gaan bouwen’. Ooit was ze immers zelf vrijwilliger bij het Peace Corps. Maar de War on Terror blijkt geen synoniem te zijn met ontwikkelingshulp. Verteerd door schuldgevoel hoopt Josie troost te vinden in wijn en in de woeste natuur van Alaska.
Net als in Een hologram voor de koning schetst de geëngageerde Eggers in Helden van de grens de ontreddering die het hedendaagse Amerika overspoelt. Al lukt het hem deze keer niet helemaal om grip op zijn hoofdpersonage te krijgen. Overdreven veel empathie of compassie zal een lezer niet voelen voor de zwalpende Josie. Haar weetgierige zoon Paul en brutale dochter Ana zullen wél veel lezersharten bekoren.
Lebowski (oorspronkelijke titel: Heroes of the frontier), 368 blz., € 24,99 euro.
J. Hodenius
Het verhaal is een spannende en bij vlagen hilarische roadtrip over een tandarts, Josie, die samen met haar twee jonge kinderen Paul (8) en Ana (5) haar praktijk en een mislukt huwelijk in Ohio achter zich laat en probeert in Alaska aan hun bestaan een nieuwe draai te geven. Josie, ontheemd, onrustig en nooit echt gesetteld, vlucht na een aanklacht van een patiënt en het schuldgevoel over de dood van een jongen die ze heeft aangemoedigd als militair naar Afghanistan te gaan. Onheilspellende elementen (inclusief Josie’s verleden) en haar vaker impulsief gedrag worden gecombineerd met Eggers’ bekende ironisch omver trappen van heilige huisjes als het ‘zuivere’ Alaska (duur en vergeven van de rare types en bosbranden) en de Amerikaanse droom. Tijdens hun odyssee in een krakkemikkige camper kruipen ze regelmatig door het oog van de naald en blijven op een sprookjesachtige manier altijd ongedeerd, ook tijdens het spectaculaire slot. De grote kracht is de levendige schets van de zorgzame Paul (vaak het geweten van zijn moeder) en de wildebras Ana. Voor een breed publiek.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.