Aanbevelingen voor een nog beter leven
Luc Coorevits
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : BOGA |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : BOGA |
Dirk Leyman
em/ov/02 n
Achter de schermen van literatuurland is Hans Bogaert (°1987) geen volstrekt onbekende. Hij werkte een tijdlang bij het literaire kunstencentrum Behoud de Begeerte, waar hij mee evenementen op poten zette én auteurs in de watten legde. De zoon van schrijver Gie Bogaert zonderde zich vervolgens een jaar af om zijn eerste worp te polijsten. Om maar te zeggen dat hij zijn prille schrijverschap uitermate au sérieux neemt.
Dat siert hem en je leest het onmiskenbaar af aan zijn debuut Echo. Het boek puilt uit van nauwelijks verborgen ambitie. Hier heb je een schrijver die meteen een flinke partij kaarten op tafel werpt. Ditmaal geen dorpsjeugd vol beproevingen, een zoetsappige familiesaga of een overdosis navelstaarderij. Nee, Bogaert zet de deuren wijd open. Hij koppelt wetenschap aan filosofie en kunst, en voegt er een aantal scharniermomenten uit de recente westerse geschiedenis aan toe. Het resulteert in een bezwerende liefdesaffaire tegen het decor van Berlijn anno 1989, een verscheurde stad die op de val van de Muur en de eenmaking afstevent.
Daarmee is Bogaert de zoveelste auteur die de literaire lokroep van Berlijn (waar hij overigens een poos studeerde) gehoorzaamt. Dat hij daarbij soms zijn hand overspeelt en zich verliest in geëxalteerde bespiegelingen, overdadige symboliek of stilistisch roetsjwerk? Het is vergeeflijk. Omdat de fond van dit boek wél juist zit, hij het plotaspect niet verwaarloost en bovendien enig compositorisch vernuft aan de dag legt. Dit boek is een echokamer waar Bogaert veel - misschien te veel - laat resoneren.
'Als herinnering en fantasie dicht bij elkaar liggen, dan bevindt de leugen zich er zeker ook niet ver vanaf.' Het zou de baseline kunnen zijn van Echo, waarin kwesties als schuld, eerzucht en obsessieve liefde in de mixer worden gegooid.
Merkwaardige dromen
Hoofdpersonage Viktor Roscam is een getormenteerde ziel. Hij overstijgt een drama uit zijn jeugd - een ongeluk waar hij zélf de hand in had - in een redelijk briljante carrière als viroloog. Hij is gehuwd met Isa, zijn trouwe ankerpunt en staat op een haar na van een te commercialiseren medicijn dat alle chronische ziektes van de aardbol kan doen verdwijnen. Of draait hij zich samen met zijn kompanen een rad voor de ogen?
Viktors demonen blijven hem evenwel teisteren. Ze nemen de vorm aan van merkwaardige dromen, obsessief geïnventariseerd én gecatalogeerd. Waan en werkelijkheid mogen af en toe een robbertje uitvechten bij Bogaert, al behoren de droomsequenties niet tot de meest geslaagde passages in deze roman.
Ultieme kans
Berlijn is de centrale plek. Daar schroeide Viktor zich ooit, tijdens een gedecideerde ontsnappingspoging uit zijn eigen bestaan, aan de ongrijpbare Juliane. Waarschuwend zegt ze hem: 'Ik ben zo goed in vergeten.' Ze blijkt 'een demon in een aureool', met een sliert aan minnaars en talent voor drugsgebruik. Door zijn obsessie met Juliane loopt Viktor bijna de zich voor zijn ogen ontvouwende geschiedenis mis. In wezen raakt hij nooit van haar los. Tot ze ongeneeslijk ziek blijkt en pijlsnel aftakelt. Is dat zijn ultieme kans om haar tot de zijne te maken?
Niet alles is even geloofwaardig in dit volgepropte debuut. Bogaert heeft er een handje van weg om opzichtig diepzinnigheid te willen suggereren. Wat moeten we aanvangen met een onbegrijpelijke zin als: 'Soms vraagt een mens zich af of hij zichzelf nog kan ontwaren doorheen de pollutie van wie hij verondersteld wordt te moeten zijn?' Precieus redactioneel vijl- en schaafwerk had zijn nut kunnen afwerpen.
Toch dwingt Bogaert ontzag af. Hij houdt je moeiteloos aan de pagina's gekluisterd én creëert een heel eigen universum waaruit een vreemde melancholie komt bovendrijven. Wanneer je dit boek dichtklapt, blijkt het subtiel onder je huid te zijn gekropen. Dat is een prestatie.
De Bezige Bij, 253 p., 19,99 euro.
Marnix Verplancke
em/ov/09 n
Eind jaren 1980 maakt Viktor een emotionele crisis door. Hij verlaat Vlaanderen en zijn geliefde Isabelle en reist naar Oost-Berlijn, waar hij een paar jaar blijft hangen. Hij raakt er in de ban van Juliane, die het spel van aantrekking en afstoting perfect in de vingers heeft. Samen met de Muur verdwijnt ook haar aura en Viktor keert terug naar huis. Een succesvolle wetenschappelijke carrière en uiteindelijk een gezin met Isabelle volgen. Een paar decennia later duikt het verleden weer op in de vorm van Juliane, die ondertussen aan kanker lijdt en opgegeven is door haar artsen. Het experimentele geneesmiddel dat Viktor heeft uitgevonden, zou haar misschien kunnen redden, beseft hij, maar wat zal het hernieuwde contact met hem doen?
Echo is een al te zorgvuldig uitgedachte debuutroman. Viktors wetenschappelijke geest hoeft niet noodzakelijk tot veel pseudogefilosofeer en steriel taalgebruik te leiden, maar dat doet het bij Bogaert dus wel. Alleen op het einde, geconfronteerd met zijn verleden, lijkt Viktor tot leven te komen, maar dan heb je al te veel zinnen moeten slikken in de trant van: ‘Op een bepaald moment ging je op tafel staan zingen alsof je net in een kwal had gebeten.’
**
De Bezige Bij, 253 blz., € 19,90.
Dr. Theo Hoogbergen
Fenomenale roman in 22 hoofdstukjes in prachtig, poëtisch Nederlands geschreven, over een politieke en een medische Wende, die alles nieuw zouden maken. Victor Roscam, een Vlaamse viroloog, denkt in West-Berlijn tijdens de 'Wende' (9-11-1989) weerklank (echo) te hebben gevonden ín het spectrum van ziektes, waar het immuunsysteem van een mens mee te maken heeft: een ontdekking van een virus in het voetspoor van hiv. De doorbraak bij hiv zou 'echoën' door alle gebieden van de pathologie, gerelateerd aan het immuunsysteem. Tal van omzwervingen, letterlijk en figuurlijk - rit door besneeuwd Berlijn, medische terminologie, gewelddadige demonstraties, familiesituaties - maken de lezer lang nieuwsgierig naar de fascinerende, verlossende plot. Alle omstandigheden van de onderzoeker komen aan bod: geld, vertrouwen, geluk, begrip en toepassing van een ongetest virus op een zieke collega.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.