Gekkenhuizen! : roman
Régis Jauffret
Régis Jauffret (Auteur), Martin de Haan (Vertaler), Rokus Hofstede (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, cop. 2015 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12770 |
em/ec/11 d
De jongste jaren haalt Régis Jauffret de mosterd voor zijn romans uit de sensatiepers. De moord op de steenrijke Franse bankier Édouard Stern, die tijdens het liefdesspel door zijn minnares werd omgebracht, werd verwerkt totSévère. De zaak-Fritzl kreeg haar beslag in Claustria en La Ballade de Rikers Island was geïnspireerd op de affaire DSK - Dominique Strauss-Kahn, de voormalige directeur-generaal van het IMF, die ervan werd beschuldigd een kamermeisje te hebben aangerand. Die aanpak leverde de auteur een paar dagvaardingen, een hoop overlast en veel extra bekendheid op, maar literaire meesterwerken kwamen er vooralsnog niet uit voort.
Wereld, wereld! dateert uit de tijd dat Jauffret nog niet op het onzalige idee was gekomen om zich met de gang van zaken in de wereld te bemoeien. Deze ambitieuze roman, die met de Prix Décembre 2003 werd gehonoreerd, is zijn tweede boek dat in het Nederlands wordt vertaald, na het al even intrigerendeGekkenhuizen!.
Lamsboutje
Een must read is deze publicatie niet, als je de schrijver mag geloven. Sterker nog, de lezer wordt krachtig aangespoord zijn lectuur terzijde te leggen en zich elders nuttig te gaan maken: 'Sla dit boek dicht, sla desnoods een ander open, zo'n boek waar u iets van opsteekt, dat u een techniek bijbrengt, dat u een exact beeld probeert te geven van de menselijke geschiedenis, het zonnestelsel, de voortplantingsorganen van de oester en de geit. Hier valt niets te leren, een woestenij is het, een sliert woorden als een spoor zonder eind, zonder doel, dat nergens naartoe gaat en hoogstwaarschijnlijk ophoudt zoals het is begonnen, in onbehouwenheid en gegrinnik.'
Het publiek wordt vanaf de eerste bladzijde in de gordijnen gejaagd met een heuse Publikumsbeschimpfung, maar ook het hoofdpersonage wordt niet ontzien. Jauffret heeft een uitgesproken voorkeur voor vrouwen uit de kleine burgerij, met wie hij de goorste streken uithaalt. Deze keer wordt het hoofdpersonage van haar geheugen beroofd. De vrouw is straal vergeten wie ze is. Haar enige houvast is het lamsboutje dat in de oven staat te sudderen. Vermoedelijk wacht ze op de thuiskomst van haar man en krijgen ze vanavond gasten op bezoek. Mogelijk zijn de echtelieden uitgenodigd bij de Pierrots, waar ze een obligate duik in het zwembad zullen moeten nemen, maar zeker is dat allemaal niet.
Verwoed probeert het mens haar identiteit terug te vinden. Onder haar schedeldak woedt een heuse gedachtestorm. Ze meet zich duizend namen aan, leeft duizend levens en sterft duizend doden. Ze incarneert in vrouwen en mannen van alle leeftijden en verandert van geslacht, leeftijd, echtgenoot, beroep, tijdvak, verleden, heden en toekomst alsof het niets is. Vlottender kan een persoonlijkheid niet zijn.
Van zin verstoken
Al de levensverhalen passen in elkaar als Russische poppetjes en uiteindelijk valt de vrouw samen met de hele mensheid. Want ik is een ander, wist Rimbaud al, en identiteit is een rekbaar begrip. Het personage is een marionet in de handen van een sadistische poppenspeler met een ongebreidelde fantasie. In een van die gefantaseerde levens probeert haar echtgenoot haar tot wanhoop te drijven door haar elke avond 'uit de meest gekwelde romans van Régis Jauffret voor te lezen'.
De wereld is een tranendal, waar mannen en vrouwen, ouders en kinderen, gastheren en gasten elkaar eindeloos de duvel aandoen. Jauffret maakt zich geen illusies over de mensheid, maar schrikt evenmin terug voor een vleug absurdisme en expressionistische overdrijving, want geloofwaardigheid en realisme zullen hem worst wezen.
Liefhebbers van literair stuntwerk en verbaal geweld komen uitstekend aan hun trekken, maar toch gaat deze duizelingwekkende turf na een tijd onherroepelijk vervelen. De schrijver heeft zich flink uitgeleefd en de lezer staat daar gefascineerd, maar tegelijk een beetje daas naar te kijken. Hij dreigt finaal kopje-onder te gaan in de kolkende gedachtestroom van het personage. Mensenlevens volgens elkaar in pure zinloosheid op en leiden stuk voor stuk tot een van zin verstoken dood in een al even zinloze roman. Net als die vrouw blijf je wachten op iets dat niet komt, want dat is nou literatuur, zegt Jauffret, 'die vertelt niets, die laat de taal eindeloos voortslepen'. Het boek gaat uit als een nachtkaars en aan het eind komt onvermijdelijk de teleurstelling. Eigen schuld, dikke bult. Dan had u de waarschuwingen van de auteur maar niet in de wind moeten slaan, aangezien vanaf het begin duidelijk was dat er niets noemenswaardigs te gebeuren stond.Wereld, wereld! is een fascinerend bravourestuk waarin een ragfijn, maar al te vrijblijvend spel wordt gespeeld.
RÉGIS JAUFFRET
Wereld, wereld!
Vertaald door Martin de Haan en Rokus Hofstede, De Arbeiderspers, 432 blz., 29,99 euro (e-boek 13,99 euro). Oorspronkelijke titel: 'Univers, univers.'
C.H.M. Beijer
Tijdens het garen van een lamsbout, het hoofdgerecht voor een diner met gasten, valt de gastvrouw ten prooi aan ondraaglijke spanningen rond een met merkwaardige verplichtingen opgetuigde invitatie voor de volgende avond. Al snel blijkt dat deze vrouw - het hoofdpersonage - geen vastomlijnde identiteit heeft, maar nieuwe namen en gedaanten aanneemt en in rang, stand, familie of beroep varieert alsof het een duizelingwekkende reeks bewustzijnsinhouden en zijnswijzen betreft. Meeleven met dit niet afgebakende personage is in deze plotloze roman niet mogelijk. Wel opent zich een rijk geschakeerde, absurde en verbijsterende wereld vol lijden, eenzaamheid, sadisme, masochisme, die dankzij spitsvondige humor en magie soms even leefbaar maar steeds zeer leesbaar blijkt. Voor deze experimentele roman, oorspronkelijk verschenen in 2003, ontving de Franse auteur (1955, Marseille) de Prix Décembre. Magnifieke Nederlandse vertaling van De Haan en Hofstede, die ook de met de Prix Fémina bekroonde roman 'Asiles de fous' ('Gekkenhuizen') van Jauffret vertaalden.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.