Onder de herfstster : roman
Knut Hamsun
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Geus, cop. 2014 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12732 |
Fleur Speet
us/ug/13 a
Direct valt op dat deze bijna een eeuw oude roman vandaag geschreven had kunnen zijn. Al stoppen we er vandaag de dag meer stoute seksuele spanning in, Hamsun is de peetvader van de moderne psychologische roman en dat bewijst ook dit boek.
Zwervers maakt deel uit van een drieluik over August, maar is geschreven vanuit het perspectief van Edevart, een jongetje uit het Noord-Noorse Polden. Hij laat zich sturen door de nukken van het lot en komt steeds opnieuw zijn oudere vriend August tegen. August (1930) en Maar het leven leeft (1933) zijn de opvolgers van deze klassieke coming-of-age-roman. Maar in feite gaat al het werk van Hamsun over zwerven, over Blut und Boden (Hamsun was een nazi-adept).
"Totaal onverwacht sloeg de literaire komeet Knut Hamsun bij me in", beweerde P.F. Thomése eens. Maar eigenlijk is Zwervers niet bijster knap geschreven. Er zitten nogal wat stoplappen in bijvoorbeeld. Veel personages zeggen onderkoeld: "Zo, vind je dat?" De perspectiefwisselingen en tijden volgen elkaar soms onlogisch op. Dan huppel je opeens met een alwetende verteller mee (Thomése vond die "onvaste, onbetrouwbare verteller" juist intrigerend).
De stijl krijgt er iets knulligs en aandoenlijks door, en evoceert wonderwel de klunzigheid van de doodgewone plattelandsjongens die zich aan hun lot trachten te ontworstelen. Edevart laat zich weliswaar niet door ieder vrouwtje inpakken zoals August, die daarmee zijn fortuin steeds verliest, maar valt wel voor de povere Lovise Margrete. Zij krijgt in Amerika een kind van hem zonder dat hij het weet en is bij terugkomst een vreemde. Thomése heeft gelijk dat Hamsun het van zijn stijl moet hebben, die is jeugdig en zonder cynisme, én op snelle avonturen gericht: dan weer een gevulde buidel, dan weer zonder sou.
Het draait allemaal om aanzien. Ach, en willen we niet allemaal zegevieren en gezien worden? Maar hoe doe je dat? Door godsvruchtig je akker te bewerken, de koeien te melken en daarmee tevreden te zijn? Of door naar Amerika te trekken en ontworteld te raken? Of door steeds op verschillende plekken zo eerlijk mogelijk te zwendelen zodat je als rijk man, met ringen aan je vingers, een gouden zakhorloge en glimmende kaplaarzen kunt terugkeren naar je geboortedorp, waar iedereen in armoe zwoegt en zucht? Wanneer ben je tevreden? En vanwaar eigenlijk die eeuwige zucht naar meer en beter?
Het zijn vragen die voortkomen uit een botsing van provincialisme en kapitalisme. Maar de antwoorden zijn weinig opzienbarend: "De mens is een dwaas, deze nacht nog kan je ziel worden opgeëist en wat heb je dan aan alles wat je hebt vergaard? (...) We worden niet gelukkiger van binnen als we het beter krijgen." Nee, maar dat wisten we toch al? Evengoed is het fijn een paar uur stuk te slaan met een On the Road uit de asfaltloze tijd.
Knut Hamsun, Zwervers, De Geus, 544 p., 29,95 euro.
Vertaling: Marianne Molenaar.
FLEUR SPEET ■
Jorieke Rutgers
Dit verhaal speelt zich af in Noorwegen ten tijde van de beginnende industrialisatie. Edevart is een jonge knul, die dankzij een ontmoeting met vrijbuiter August de smaak te pakken krijgt om te reizen. Samen beleeft het duo wonderlijke avonturen en romances, mede dankzij Augusts levendige fantasie, creativiteit en ruime levensopvatting. De tijden veranderen. Men kan telegraferen, er wordt meer handel gedreven, er ontstaan postkantoren. Zakhorloges en ringen zijn uitingen van status. Mensen verlaten hun geboortestreek. Velen emigreren naar Amerika. Echter, deze veranderingen brengen ook grotere tegenstellingen tussen arm en rijk, ruimere opvattingen van goed en kwaad, en een voortdurend verlangen naar een beter leven. In deze roman staat de vraag centraal of de mensen eigenlijk wel beter worden van deze 'vooruitgang' en welk effect de teloorgang van oude gewoontes en tradities heeft op de menselijke natuur. Een belangrijk thema is 'ontheemd zijn'. De auteur (1859-1942) kreeg in 1920 de Nobelprijs voor Literatuur voor zijn oeuvre. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.