Einde aan de groei : ons aanpassen aan de nieuwe economische realiteit
Richard Heinberg
Richard Heinberg (Auteur), Ko Van Huissteden (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Arkel, cop. 2014 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : TECHNIEK : 644 HEIN |
15/09/2014
Sinds de oliecrisissen van de jaren 1970 weten we dat aardolie de huidige maatschappij doet draaien. We weten ook al langer dat deze grondstof binnen afzienbare tijd steeds schaarser en dus steeds duurder zal worden. Aardgas zit in hetzelfde schuitje. In feite hoeft dat niemand te verwonderen: de mens surft al millennia van de ene brandstof naar de andere. Brandstof werd tot de laatste gram ontgonnen, ondanks de negatieve gevolgen voor landschap, natuur én mens. Het bracht immers veel geld op. Hetzelfde verhaal zien we nu met de ontginning van de laatste aardolie en aardgasreserves. De mens is gewend om beide brandstoffen te gebruiken, dus gaan we daar maximaal mee door. Ondanks verhoogde risico’s op enorme milieurampen blijven we op dezelfde manier verder doen. De trage weg naar alternatieve, liefst hernieuwbare, energiebronnen wordt daarbij de laatste jaren bedreigd door een revival van de negentiende-eeuwse petroleumdroom. Nu door de ontginningsboom die in Noord-Amerika schaliegas- en schalieolie op een grote schaal aanboort en daardoor de economische wetmatigheid verstoort: plots dalen de energieprijzen in Noord-Amerika door de nieuwe voorraden gas en olie die worden opgepompt door middel van de frackingtechniek. Die techniek en zijn opbrengstfixatie proberen slimme investeerders nu ook in Europa aan de man te brengen. Buiten de economische hoerastemming uit Amerika wordt er niet veel gefocust op de problemen en gevaren van deze ontginningstechniek. Want de geologie van Noord-Amerika en Europa zijn toch verschillend. Heinberg wil met zijn boek de pro’s en contra’s van fracking toelichten. Daartoe geeft hij uitleg bij de technische, chemische, geologische en biologische data, zoals die reeds in Noord-Amerika kunnen gesprokkeld worden. Daaruit blijkt dat er enorm veel energie in de ontginning van frackinggas en -olie gestopt moet worden, dat de maximale opbrengst kort en krachtig is, dat de milieugevolgen voor de ontginningsplekken nefast zijn, dat de exploitanten vrijwel straffeloos kunnen opereren en dat uiteindelijk de nieuwe marktlogica triomfeert: alle baten zijn voor de risico-investeerders en alle (milieu)lasten voor de overheid, met andere woorden de belastingbetaler. Daarbij dreigt voor enkele jaren langer gas en olie de belangrijkste grondstof van de planeet opgeofferd te worden: drinkbaar grondwater. De chemische additieven die bij fracking gebruikt worden, zijn letterlijk een bedrijfsgeheim waar in geen enkel onderzoek informatie over wordt vrijgegeven. De watermaatschappijen zitten met de handen in het haar. De proefboringen die in Europa voorzien zijn, zijn ook gekoppeld aan de vrijhandelsbesprekingen tussen de Europese Gemeenschap en de VS: Amerikaanse frackingbedrijven die hier willen investeren, zouden daarbij vrijgesteld worden van de hier vigerende milieuwetgeving. Verontrustend, want onder de politieke noemer van vlotte energievoorziening wordt fracking toegejuicht om veel andere dingen op te offeren. Herstel van chemische verontreiniging kost veel geld en tijd. Nadenken over deze en andere energiebronnen is dus een zaak van degelijk bestuur en van burgerzin. Iedereen in de Lage Landen kan in dit boek de problemen van een nieuwe investeringsbubble volgen, in een zeer verstaanbare stijl. Een signaal voor iedereen, zodat we achteraf niet moeten zeggen dat we het niet wisten.
[Harry Van Royen]
Klaas de Jong
De kernboodschap van dit boek is de waarschuwing dat de winning van fossiele brandstoffen steeds moeilijker wordt. De beste olie- en gasvelden naderen het eind van hun levensduur en de exploitatie van nieuwe velden is veel kostbaarder, maar vergt ook meer energie. Lobbyisten grijpen de schaliegaswinning aan om de boodschap te brengen dat er vrijwel oneindige voorraden gas en olie op aarde zijn. Op zich is dat juist, stelt auteur Heinberg, maar de meeste voorraden kosten meer energie om ze te winnen dan ze opleveren. De winning van schaliegas en 'tight oil' in de Verenigde Staten levert nog een vertekend beeld. De productie van putten daalt al binnen enkele jaren. Veel putten zijn niet rendabel voor de exploitant, maar de handel in rechten en aandelen heeft bankiers en pioniers veel geld opgeleverd. Ontwikkeling van alternatieven is dringend nodig als we onze economie op gang willen houden en verdere milieuschade willen beperken. De auteur zet terecht vraagtekens bij de mogelijkheden van duurzame energie om de rol van gas en olie over te nemen. Voorzien van enkele illustraties in zwart-wit en eindnoten. Een nuttig boek.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.