Het sleutelbeengebaar
Hilde Van Cauteren
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Niet beschikbaar |
Davidsfonds /Infodok, 2014 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : VANC |
30/04/2014
In haar debuut Het naveltheater (2011) verraste Hilde Van Cauteren met een originele en sterk uitgewerkte plot, een authentieke setting en hoogst opmerkelijke hoofdpersonages: de Siamese tweeling Amelie en Gaston. Ondertussen verscheen De pigmentroute, dat zich nog sterker als coming-of-ageverhaal presenteert.
Cobi (Jacobina) Aditi is de laatste telg van een eeuwenoud geslacht van cartografen. Maatschappelijke omwentelingen en moeilijke familiale verhoudingen staan haar opgroeien in de weg en maken haar tot een eenzaat. Als op haar voeten een netwerk van pigmentvlekken en kloppende aders verschijnt, beseft Cobi dat ze dit uitgetekende levenspad moet volgen: 'De weg die ik moet nemen tekent zich donker af in de pigmentloze vlekken op mijn voeten.' Een fascinerend verhaalgegeven, ware het niet dat Van Cauteren er te weinig mee doet. De kritische Cobi berust schijnbaar onbevangen in haar lot, wat niet geheel geloofwaardig overkomt. Haar queeste vertaalt zich in een weinig doorleefd reisverhaal dat maar blijft duren. Van Cauteren bezondigt zich herhaaldelijk aan langdradige beschrijvingen, te weinig variatie en geforceerde ontmoetingen met personages die herleid worden tot typetjes.
Tijdens de tocht ontdekt Cobi pijnlijke waarheden en ervaart ze door schade en schande dat de kaarten van haar familie lang niet altijd betrouwbare gidsen zijn. Sterk verbonden met dit inzicht is Cobi’s groei naar volwassenheid en het besef dat ze zelf haar levenspad zal moeten uitstippelen. De mysterieuze Per ontpopt zich tot haar begeleider en beschermheer. Net als in Het naveltheater bekritiseert Van Cauteren maatschappelijke wantoestanden, zoals de vaak mensonterende levensomstandigheden van vluchtelingen. Bij monde van Cobi en Per, biedt de auteur inkijk in een vluchtelingenkamp en onthult ze hoe met levens wordt gesold. Deze passages weten sterker te overtuigen, al missen ze eveneens een gedegen, bezielde uitwerking. Een ruimer maatschappelijk kader waartegen de problematiek beter tot zijn recht zou komen, ontbreekt. Daarenboven is Van Cauterens taal bij momenten gezocht: 'Met die gedachte woel ik mezelf in slaap, en in mijn slapen woelen mijn voorvaders onder reusachtige wereldkaarten die hen als zware dekens dreigen te verstikken.' De zintuiglijke expressies, met de nadruk op de nuances in geuren en kleuren, blijven steken in potentieel. Ook de dialogen staan ver van spontane, levendige gesprekken.
Het eindeloos uitdijende verhaal had veel compacter mogen zijn, met overtuigender focus op sfeerschepping, karakterisering en stijl.
[Jürgen Peeters]
Elly Bart
Cobi Aditi is de jongste telg in het geslacht van de cartografenfamilie Aditi. Hoewel meisjes geen cartograaf kunnen worden, wil zij in de sporen van haar negen voorvaderen treden. Maar op haar 14de verlaat zij het huis, omdat op haar voeten pigmentvlekken verschijnen die een route vormen die zij moet volgen. Onderweg ontmoet zij Per, een zwijgzame jongen die zegt reiziger te zijn. Samen trekken zij door een land dat door nieuwe grenzen wordt bepaald. Zij ontmoeten grote groepen vluchtelingen die op weg zijn met onbetrouwbare kaarten. Samen met Per probeert zij te helpen. Het ik-verhaal speelt zich af in het verleden (Italië?). Door de verhalen die Cobi aan Per vertelt, komt de lezer veel te weten over de geschiedenis van de cartografenfamilie en over de pigmenten die werden gebruikt om kaarten in te kleuren. Hoofdstukken worden aangeduid met pigmentsoorten. Voeten krijgen nadrukkelijke aandacht, evenals de vluchtelingen en de hopeloosheid van hun bestaan. Niet duidelijk wordt wat het doel van de reis is. Eerder verscheen van deze schrijfster 'Het naveltheater'*. Vanaf ca. 15 jaar.
Lieve Raymaekers
ua/an/22 j
In de familie van Cobi Aditi volgt elke oudste zoon zijn vader op als cartograaf. Voor een eventuele tweede zoon is er geen plaats, die moet het huis jong verlaten en wordt reiziger. Meisjes worden in het geslacht Aditi niet geboren. Tot Cobi dan toch, het eerste meisje in negen generaties. Wanneer Cobi veertien is, is er niets meer dat haar bindt aan het huis Aditi. De familieleuze “Alleen den wereld zelve is nog mooier dan de kaarten die wij maecken” prikkelt haar nieuwsgierigheid. Haar vader is vertrokken om kaarten te gaan tekenen voor de overheid, haar moeder draait rondjes in de toren. Bovendien dwingen Cobi’s voeten haar: ze tonen haar dagelijkse route in pigmentvlekken en zwellen en branden wanneer ze hier niet snel genoeg op ingaat. Haar voeten brengen haar op het pad van de jonge zwijgzame reiziger Per, die haar zonder vragen te stellen volgt langs grensmuren, tentenkampen vol vluchtelingen, haar vader in de stad en ook weer terug naar huis. Cobi ervaart dat kaarten niet altijd betrouwbaar zijn, zelfs niet wanneer ze door een Aditi getekend werden. En mensen nog veel minder. Vergezeld door de stemmen van haar voorouders, rekent Cobi onderweg ook af met haar verleden en de verpletterende familietraditie.
Een dergelijke verbeelding dwingt respect af. Heel ingenieus verweeft Hilde Van Cauteren een wereld vol hedendaags problematiek van grensmuren, vluchtelingenkampen en voedselbedelingen met een achttiende- of negentiende-eeuws overkomend Italiaans ambacht van handgetekende en ingekleurde kaarten, en de rijkdom aan al dan niet giftige pigmenten die daar bij hoort. Het magisch-realistische element van de landkaartvoeten neem je daarbij moeiteloos als geloofwaardig aan. Daarnaast is dit een sterke coming of age-roman, die heel uitgebreid de tegenstrijdige gevoelens van een jong meisje tegenover haar ouders beschrijft, alsook tegenover andere personages rond haar en zichzelf. Enig minpunt is de veelvuldige herhaling, waardoor het ritme heel laag ligt. Dit schrikt sommige lezers mogelijk af, maar is misschien wel een noodzaak om een reis te beschrijven die voet per voet wordt afgelegd.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.