De kleuren van de steden
Wannes Van de Velde
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Halewyck, 2013 |
VERDIEPING 3 : FEESTPALEIS : OVER MUZIEK-FILM : 788.3 VAN DE VELDE XXL |
Geert Buelens
ua/an/31 j
De culturele eindejaarsoverzichten heeft het bij mijn weten niet gehaald, toch was het een van de opmerkelijkste verkoopsuccessen van het afgelopen boekenjaar: een groot, zwaar, om niet te zeggen onhandig lomp boek vol gedichten en partituren dat ook nog eens veertig euro kostte verkocht binnen de maand uit. De tweede druk, die nog diezelfde oktober volgde, is vandaag ook al weer weg. Hugo Claus kon alleen maar dromen van zo'n succes van zijn lyrisch oeuvre.
HetGroot liedboek van Wannes Van de Velde is een fenomeen. Van de Velde zelf zou allicht van die term gegruwd hebben. In zijn door respect voor de traditie en authenticiteit gestutte artistieke besef was geen plaats voor het vocabulaire van de commercie en de (zelf)promotie. Meer nog: in een wereld die sinds zijn debuut halverwege de jaren 60 alleen maar drukker, opdringeriger en nieuwsgezinder werd, symboliseerde de Antwerpse zanger steeds vanzelfsprekender het geraffineerde verzet tegen het lawaai, het geheugenverlies en de vernielzucht van het moderne bestaan. Hij leefde en dacht al anders toen 'Agalev' nog bedacht moest worden. En terwijl ook die partij zich uiteindelijk dacht te moeten moderniseren om te overleven, bleef Wannes schijnbaar onverstoorbaar zichzelf - een icoon van zelfbewuste continuïteit. Nog bij leven was hij een mythe geworden, een alom gerespecteerd, ja geliefd artiest.
Nestbevuiler
Die populaire omhelzing was er eigenlijk van bij het begin. In zijn jonge jaren kwam er uit stijve ABN-kringen wel eens een opmerking over zijn gebruik van het dialect, maar voorts mocht Van de Velde op meer dan gemiddelde steun rekenen van pers en publiek. Een vedette werd hij nooit, maar hij schreef even vanzelfsprekend in opdracht van Omroep Antwerpen als van VTM ofKnack en kreeg lof van't Pallieterke totDe Morgen. Hij kon even geloofwaardig een loflied op de Strangers schrijven als op Louis Paul Boon - in beide gevallen was het respect overigens wederzijds.
Van de Velde dacht niet in termen van hoge of lage cultuur, maar van echte of wat hij in een van zijn liedjes uit de late jaren 60 'schijncultuur' noemde. In 'BRT 7', een lied uit 1990, knipoogde hij tongue in cheek naar het intellectuele snobisme van de toenmalige cultuurradio BRT 3, maar distantieerde hij zich met niet minder overtuiging van wie 'de middelmaat vereren met hun agressief geluid'. Hij vergeleek zijn houding in datzelfde lied met die van Reynaert de vos, listig en tegendraads. 'Nestbevuiler is een van de schoonste complimenten die je kunt krijgen in Vlaanderen', gaf hij zijn publiek in de Antwerpse Arenbergschouwburg mee in 2006.
Zelf respecteerde hij dat nest echter als geen ander. Zelden heeft een artiest bij ons met zoveel kennis en liefde de eigen traditie bestudeerd en levendig gehouden. Hij nam zeemansliederen op en Vlaamsework songs, liederen uit Gent en uit Brussel, uit het laatmiddeleeuwseAntwerps liedboek en het pas eind negentiende eeuw opgetekendeIepersch oud liedboek. Zijn eigenLiedboek staat helemaal in de traditie van die laatste twee: hier is een levenswerk opgetekend met als belangrijkste doel langs deze weg de traditie door te geven. De titel is ook nog op een andere manier te begrijpen: dit zijn lang niet allemaal liederen die Wannes zelf schreef (dat geldt eigenlijk slechts voor een honderdtal van de hier 249 opgenomen teksten), maar gezangen die tot zijn repertoire behoorden.
Wereldlied
Zoals elke grote kunstenaar tekende Van de Velde in zijn werk de contouren van zijn eigen artistieke universum. Zo verwijst hij in zijn liederen naar Pieter Bruegel en Paul van Ostaijen - ook zij lieten zich inspireren door de lokale volkscultuur om kunst te maken met een blik op de hele wereld. De plaatselijke geschiedenis is een andere onuitputtelijke bron. Als Antwerpenaar met een meer dan gemiddeld historisch besef bezong Wannes in '1585' de Val van Antwerpen als een tragisch sleutelmoment: het begin van het jezuïtische schrikbewind, het einde van de culturele bloei in de Zuidelijke Nederlanden - een klap die onze samenleving en cultuur blijvend zou tekenen (''t Zit nog in Boontje en in Claus'). Van de Velde schreef en zong vanuit een groot gevoel van verlies, maar zonder ooit aan trots of scherpzinnigheid in te boeten.
Niet minder dan een schatkamer van het wereldlied is ditGroot liedboek (er staan ook bewerkingen en vertalingen in uit het Italiaans, Grieks, Engels, Hebreeuws, Frans en Duits). Maar bovenal doet het verlangen naar een cd-box waarin het volledige oeuvre van Wannes Van de Velde verzameld is. Vooral zijn vroege werk is maar zeer gedeeltelijk digitaal ontsloten en in antiquariaten worden stilaan groteske bedragen gevraagd voor zijn eerste lp's. Bovendien bevat hetLiedboek fascinerend onuitgegeven werk dat smeekt om een officiële release en verwijzen oude krantenknipsels naar liederen die Wannes in de roerige jaren 60 schreef op tekst van Gust Gils en de Antwerpse volksdichter Frans Pils. Als de volgende Vlaamse regering straks een project zoekt waar het publiek op zit te wachten. de Verzamelde Wannes Van de Velde zal ons allen eer aandoen.
WANNES VAN DE VELDE
Groot liedboek.
Samengesteld door Dree Peremans, Marc Hauman en Bernard Van Lent.
Van Halewyck/Hans Kusters Music, 620 blz., 39,90 ? (e-boek 9,95 ?).
De auteur: zanger, muzikant, dichter, kunstenaar (1937-2008).
Het boek: een verzameling van de liederen van Van de Velde, zowel zijn eigen werk als zijn traditionele repertoire.
ONS OORDEEL: een schatkamer.
¨¨¨¨è
Geert Buelens ■
Redactie
Het klinkt misschien wat straf, maar wat Bob Dylan voor de internationale popmuziek betekende in de jaren '60, betekende Wannes van der Velde (1937-2008) voor de Vlaamse muziek. Beiden haalden onbekende traditonele folk uit de archieven en brachten die voor het voetlicht, beiden werden ook songwriters en beiden stonden aan de basis van de folkrevival in de jaren '60. Bij beiden was een geëngageerde tekst van belang en beiden kunnen bogen op een grote schare fans (maar alles naar verhouding). De Antwerpse Van de Velde was als liedjessmid ook actief in het theater. De Vlaamse versie van 'Mistero Buffo', een Italiaans socialistisch theaterstuk was vanaf 1972 mede vanwege zijn muzikale vertaling een enorm groot en langjarig succes voor het gezelschap Internationale Nieuwe Scène. Als de folkrevival over zijn hoogtepunt is, verdwijnt Van der Velde uit de spotlights, maar hij blijft liederen schrijven en platen uitbrengen die goed worden ontvangen. In dit dikke boek al zijn liederen (ca. 250) voor zang met akkoorden en natuurlijk de complete teksten. Met biografische inleiding en verantwoording. Graad 2-3. 616 blz. Halewyck.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.