Roadblock
Pauline Genee
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2014 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 9388 |
31/05/2014
Duel met paard speelt zich af in Berlijn tijdens het fin de siècle. Wetenschap en techniek kennen een stroomversnelling. Het tijdperk van de koetsen en de sledepaarden lijkt tanende. Maar toch is het een op het eerste zicht weinig bijzonder sledepaard dat de show steelt. Kluger Hans is een wonderpaard dat kan rekenen en tellen. Op vragen van zijn eigenaar, Wilhelm von Osten, reageert het paard door ja te knikken, nee te schudden en met het voorbeen getallen te tikken.
Genee leidt haar roman in met een getrouwe reconstructie van de feiten en de wetenschappelijke rapporten van de onderzoekscommissie uit de periode 1904-1912. Het boek komt hierdoor wat traag op gang. Ook het wisselende vertelperspectief haalt de vaart er aanvankelijk uit, maar na de inleidende hoofdstukken is er meer evenwicht tussen de historische evocatie en gaan de verhaallijnen steeds wijder uiteen lopen.
Naast Wilhelm von Osten zorgt vooral de Italiaanse kunstschilder Emilio Rendich voor verbaal vuurwerk. Hij is uit acute geldnood aan een carrièrewending toe en wil zich toeleggen op portretkunst. Hij sluit vriendschap met de norse von Osten en schildert het paard en zijn meester bijna dagelijks, in de hoop kroongetuige van een 'historische gebeurtenis' te worden en er commercieel munt uit te slaan. Maar zijn liefde voor de vrouw van een bevriend schilder en mecenas fnuiken zijn ambitie. Niettemin merkt hij als eerste op dat het de lichaamstaal van Wilhelm von Osten is die het paard in de goede richting stuurt. In werkelijkheid kan het paard rekenen noch tellen, maar gehoorzaamt het eenvoudig aan de bewegingen van de vragensteller. Ook de nevenfiguren worden door Genee met veel empathie geportretteerd.
Duel met paard ontpopt zich na een aarzelende start tot een intrigerende historische roman die nieuw licht werpt op een hoogst bizarre geschiedenis. Het biedt veel meer dan louter een antwoord op de vraag of een dier werkelijk kan aangeleerd worden om de vierkantswortel van 144 te trekken. De titel mag in die optiek ruim geïnterpreteerd worden. Het is niet enkel een clash tussen (schilder)kunst, wetenschap en waarheid, ook op micro-niveau vecht elk personage zijn of haar eigen duel uit. De universele hunkering naar aandacht en erkenning is het leitmotif. Kleine menselijke kantjes staan glorie in de weg. Maar anderzijds zijn het ook koppigheid en eigenzinnigheid die de protagonisten verder en dieper drijft in hun heikele zoektocht naar roem en waarheid.
Uiteindelijk is de strijd die de oude Wilhelm Von Osten voert het meest aangrijpend, omdat ze ook de meest tevergeefse is. Het is alsof hij zijn overleden vader wil bewijzen dat zijn didactische methodes wel degelijk succesvol kunnen zijn en dat je door samenwerking goede resultaten kan bereiken, ook tussen mens en dier. Maar maatschappelijke erkenning is slechts een doekje voor het bloeden als je niet in het reine bent met jezelf. De sfeertekening van het Berlijnse fin de siècle is trefzeker, inclusief het expressieve taalgebruik in de dialogen tussen de kunstschilder en zijn noeste, rationele tegenhanger. Genee toont zich een begenadigd schrijfster. [Laurent Meese]
Gerard Oevering
Dit debuut berust op historische feiten en personages. In 1904 bezat Wilhelm von Osten het wonderpaard Kluger Hans. Jarenlang verbijsterde hij de Berlijners als hij zijn paard liet rekenen. De schrijfster (1968) weeft om de historische feiten een verbeelding waarin Von Osten wenst dat bewezen zal worden dat hij de boel niet oplicht. Diverse onderzoekscommissies bewijzen de uitzonderlijkheid van Kluger Hans en bevestigen Von Ostens opvatting dat zijn paard het bewijs is dat er nauwelijks verschil tussen mens en dier bestaat. De auteur speelt vooral met Von Ostens zekerheid èn zijn twijfel aan deze opvatting. De roman wordt gedragen door personages om Von Osten heen zoals de kunstschilder Rendich, de intrigerende Frau Piehl en generaal Zobel. Zij vertegenwoordigen de kunstzinnige, maatschappelijke en militaristische opvattingen uit het begin van de 20e eeuw. De wijze waarop de schrijfster hen rond Von Osten en zijn paard laat acteren, tilt de roman uit boven een feitenrelaas. Ook de sfeer in Berlijn en het wetenschappelijk discours van destijds (b.v. over de frenologie) is goed beschreven. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.