Ik heet Reinier en ons huis is afgebrand
Joke van Leeuwen
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Querido, 2013 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : AVONTUUR : VERHALEN : VANL |
15/02/2014
Frederik, die voor ‘het Knipkantoor’ nieuws verzamelt en ordent, knipt tegen de richtlijnen in een artikel uit voor zichzelf. Hij stopt het overlijdensbericht van een man die hij kent in zijn jaszak en begint bijna meteen te krimpen. Hij ziet er weer zo jong uit als een kind. Hoewel er een duidelijk verband is tussen het overlijdensbericht en het krimpen, verdwijnt dat aspect naar de achtergrond. Frederik worstelt hoofdstukken lang met het onbegrip van de mensen om hem heen. Het meisje Froma, dat in hem een wat ongewoon speelkameraadje ziet, zet onrechtstreeks zijn groei naar volwassenheid weer in beweging. De échte helper daarbij is echter haar moeder, die dankzij haar open houding en luisterbereidheid het deurtje op een kier zet waarachter Frederik jarenlang zijn verdriet had verstopt.
Van Leeuwen vervormt in dit boek het procédé van de flashback: het personage ziet iets dat hem of haar aan het verleden herinnert en kruipt weer in de huid van zijn jongere zelf. Alleen is de omgeving hier niet mee veranderd en moet het kind verder in de leefwereld van de oudere man. En daar wringt de schoen. Joke van Leeuwen beheerst de kunst om in heldere taal complexe onderwerpen voor te stellen. Daarbij doet ze een sterk beroep op haar eigen beeldende en associatieve vermogen en dat van de lezer. Maar hoe vertaal je de leef- en gedachtenwereld van een man naar woorden en beelden die aansluiten bij de leefwereld van een kind? Hoofdpersonages in kinderboeken zijn, niet toevallig, bijna steevast zelf kind. In dat opzicht is Frederik erg ongewoon. Van Leeuwen kan echter nauwelijks verhullen dat haar hart bij de kinderblik ligt, en dat maakt de drang van Frederik om weer volwassen te worden, niet altijd even overtuigend.
De vlotte verteltoon, de goed geritmeerde zinnen, de sterke dialogen, het klankspel zijn ook hier kenmerkend. Maar meernog dan dit vormt het samenspel tussen woord en beeld Van Leeuwens artistieke vingerafdruk. Hoewel ze hier vaker illustratief dan aanvullend werkt, brengen stripachtige beeldsequenties beweging in het verhaal en wordt de aandacht voor de vorm van voorwerpen — en hun tegenhanger in de fantasie van het kind — in beeld uitgewerkt.
Opvallend is dat net de sleutelscènes ook de wat stroever geschreven passages zijn. Je krijgt even het gevoel dat de auteur hier te opvallend een diepere psychologische laag heeft willen aanboren.
Hoewel Maar ik ben Frederik, zei Frederik een schitterend en rijk gelaagd boek is, blijf ik zitten met het gevoel dat er meer in zat. Van Leeuwen lijkt zich erg bewust van het kind als (mede)lezer en zoemt voornamelijk in op de praktische problemen. De machteloosheid, frustratie en het diepe verdriet dat ongetwijfeld gepaard gaat met de verkleining, blijft grotendeels buiten beeld. Nochtans weet van Leeuwen sterke gevoelens feilloos en mét behoud van de ‘lege plek’ te treffen. Laten we echter niet vergeten dat dit detailkritiek is. Dit blijft is zondermeer een sterk boek van een unieke stem uit de Nederlandstalige literatuur.
(Dit is een abstract van een artikel van Frauke Pauwels. Het is verschenen in De Leeswelp 8, 2013.)
[Frauke Pauwels]
Ton Jansen
Frederik werkt sinds jaar en dag op het Knipkantoor waar hij allerlei nieuwsberichten rubriceert. Als hij stiekem een overlijdensbericht van een oude man uitknipt, transformeert hij in een klein jongetje. Niemand gelooft dat hij de volwassen Frederik is. De nadruk ligt op de praktische gevolgen van het klein zijn. In de laatste hoofdstukken krijgt het verhaal diepgang, doordat het overlijdensbericht een belangrijke rol speelt in het naar zijn jeugd teruggaan van de protagonist. Het verhaal bevat weer wonderlijke schepsels zoals het meisje Frommel, een typische Van Leeuwen-creatie. Het is knap hoe ze het kleiner worden geloofwaardig neerzet. De kleurrijke en vaak grappige illustraties zijn soepel in het verhaal geïntegreerd en vormen een mooie symbiose met het geschreven woord. De auteur, bewierookt, geprezen en overladen met prijzen, behoeft geen nadere introductie met klassiekers als 'Iep', 'Kukel' en 'Deesje' op haar naam. Ook dit verhaal draagt duidelijk de eigen stem van Joke van Leeuwen. Door het beeldend taalgebruik ook geschikt om voor te lezen. Mooi verzorgde uitgave op glanzend papier. Voorlezen vanaf ca. 6 jaar, zelf lezen vanaf ca. 8 jaar.
Tinne Geuens
ua/an/22 j
Frederik is een grote deftige meneer. Hij werkt in een knipkantoor. Hij moet er nieuws uit de kranten knippen en er stapeltjes van maken. Iets voor jezelf uitknippen is verboden. Toch doet Frederik dat op een keer, wanneer hij een overlijdensbericht van zijn lieve pleegvader vindt. En dan gebeurt het. Frederik wordt kleiner en jonger, hij wordt een kind. Niemand herkent hem nog en hij wordt uit zijn kantoor gezet. Op die manier komt hij van het ene avontuur in het andere terecht. Hij weet te ontsnappen aan de onthaalbeambte op zijn werk en aan een dame die werkt voor een instelling voor kinderen. Hij wil met de auto wegvluchten, maar wordt onderschept door een agent. Gelukkig kan een journaliste hem redden.
Frederik wil ook weer in zijn appartement, maar geen enkele slotenmaker wil hem helpen. Niemand gelooft dat hij Frederik is en niemand wil hem als een volwassen man behandelen. De frustraties van Frederik lopen hoog op.
Gelukkig komt hij dan in het park een meisje tegen: Frommel. Frommel wil graag met hem spelen en vindt dat hij een gekke jongen is. Toch worden de twee vrienden van elkaar. Frommel stelt Frederik ook voor aan haar mama. Frommel en haar mama zijn de enige twee personen die geloven dat Frederik ooit een echte mijnheer was. Frederik kan hier voor het eerst echt zijn verhaal vertellen. Hij vertelt ook over het overlijdensbericht en over zijn gelukkige jeugd bij zijn pleegouders (en hoe ongelukkig hij werd toen hij hen nooit meer kon zien). De moeder van Frommel besluit om naar Moma, de pleegmama van Frederik, te bellen. En terwijl ze belt, wordt Frederik groter en groter en groter. Tot hij weer net zo was als daarvoor.
Dit prachtige boek met mooie illustraties is absoluut het lezen waard!
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.