Polyphemus en Galatea en andere gedichten uit de Spaanse Gouden eeuw
Luis De Góngora (Auteur), Garcilaso de la Vega (1501-1536) (Auteur), Luis De Léon (Auteur), Erik Coenen (Vertaler)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Papieren Tijger, cop. 2013 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12336 |
Besprekingen
15/10/2013
De Spaanse dichter Luis de Góngora y Argote (1561-1626) is de vertegenwoordiger bij uitstek van de barokke Spaanse Gouden Eeuw. Hij is lange tijd verguisd, maar kwam dankzij de ‘generatie van ‘27’ (waartoe onder meer Frederico García Lorca behoorde) in de twintigste eeuw weer tot leven. Dit eerherstel was een pleidooi voor een complexe poëzie, waarin het aanwenden van de metafoor centraal stond. Tussen 1610 en 1614, toen hij zich door familiale problemen geplaagd terugtrok in de eenzaamheid van zijn huis in Cordoba, schreef Góngora zijn belangwekkendste werken. Een jaar na zijn dood werd zijn poëzie (zo’n 25.000 verzen) verzameld in de Werken in verzen van de Spaanse Homeros. De inquisitie zal echter vele gedichten censureren, ze werden als ‘obsceen en subversief’ gebrandmerkt. Toen Góngora vijftig werd, ging hij zich toeleggen op lange, uiterst ingewikkeld geconstrueerde gedichten. In 1612 verschijnt de Fabel van Polyphemus en Galatea, die nu in een fonkelende vertaling van Erik Coenen voor ons ligt. Coenen is bekend om zijn vormtechnisch virtuoze vertalingen van poëzie en toneel (en ook proza), met een voorkeur voor de Gouden Eeuw. In dit boek publiceert hij niet alleen de vertaling van Góngora’s Polyphemus en Galatea, maar ook korte gedichten, sonnetten van Góngora’s tijdgenoten. Aantekeningen kan men met zo’n poëzie niet schuwen en ook hier verrast de vertaler door zijn eruditie. Daarvan profiteren zijn lezers ruimschoots. Coenen is niet alleen een virtuoos vertaler, hij is ook eerlijk: hij bekent in zijn voorwoord dat hij niet alles wat in Góngora’s verzen zit in het Nederlandse gedicht heeft kunnen stoppen. De tweetalige uitgave laat ook lezers meegenieten die Spaans kennen, maar toch struikelen over de complexiteit van de verzen. Góngora’s taal is nieuw. Zijn gedichten riepen altijd laaiend enthousiasme en grondige afkeer op. Hij schrijft ‘hermetische’ verzen, construeert een gekunstelde taal. Hij onderbreekt schaamteloos syntactische constructies, maakt vele erudiete toespelingen, onderzoekt alle mogelijkheden van de metafoor en noteert tal van omschrijvingen en hyperbolen, elementen die alle gehoorzamen aan een gedurfde esthetiek. Het ‘gongorisme’ staat voor een extreme aandacht voor muzikaliteit en zintuiglijke kracht. Góngora vertalen is een heuse krachttoer, zeker als je het doet met respect voor rijm en metrum. De grootste tour de force van Coenen, is dat je hier als lezer in het Nederlands dezelfde ervaring beleeft als in het Spaans: deze poëzie is een ode aan de barokke schoonheid. En die barok is in de vertaling overeind gebleven. Waagt Coenen zich ooit aan de vertaling van Góngora’s meesterwerk, de Soledades? Hij bezit er alle adelbrieven voor.
[Bart Vonck]
Maarten Steenmeijer
De zestiende en zeventiende eeuw gelden als de Gouden Eeuw van de Spaanse poëzie. Luis de Góngora (1561-1627) geldt binnen deze periode als de grootste barokdichter. Zijn lange gedicht 'Polyphemus en Galatea' - gebaseerd op een fragment uit Ovidius' 'Metamorfosen' - geldt als zijn meest vernuftige werk. Deze tweetalige bundel bevat de eerste Nederlandse versie van dit taalmonument. Daarnaast is een aantal andere kortere gedichten opgenomen van Góngora en van andere grote Spaanse dichters uit deze grote bloeiperiode, onder wie Góngora's grote vijand Quevedo, Garcilaso de la Vega, Fray Luis de León, Calderón en Lope de Vega. De gedichten stellen hoge eisen aan de vertaler, zeker wanneer hij, zoals Erik Coenen, voor vormvaste vertalingen opteert. Coenen voorzag de bundel ook van een heldere inleiding en van nuttige verklarende noten.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.