Eén miljard achterblijvers : waarom de armste landen steeds verder achterop raken en wat daaraan te doen is
Paul Collier
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Spectrum, 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : SOCIALE WETENSCHAPPEN : 302.5 COLL |
Pascal Verbeken
ua/an/24 j
In zijn memoires,Jeugd, beschrijft Ernest Claes hoe boerenjongens op het perron in het station van Zichem afscheid namen om een nieuw leven te beginnen in Sjarelerooi. Bij de achterblijvers wekten ze afkeer omdat ze in de industriewijken hun 'Kempische eenvoudigheid en voorvaderlijk geloof' zouden gaan verliezen. En na aankomst in Charleroi wachtte hen nog meer aversie. Samenhokkend in concentratiewijken boezemden ze de Carolo's angst in. 'Ze genoten er de treurige faam de brutaalste en gevaarlijkste vechtersbazen te zijn', schrijft Claes.
Een goede eeuw later blijven migranten over de hele wereld heftige emoties oproepen. Deze vaststelling zette Paul Collier aan het schrijven vanExodus, een feitelijke analyse van massamigratie waarmee hij het vergiftigde debat opnieuw wil voeden met inhoud en rede. We schieten niet op met de algemene vraag of migratie goed dan wel slecht is, stelt Collier. Het gaat erom na te gaan welke specifieke impact migratie heeft op de landen van herkomst, op de landen van aankomst, op de migranten zelf. Noem het een kosten-batenanalyse, zonder politieke taboes. Paul Collier is niet toevallig hoogleraar economie aan de universiteit van Oxford. In zijn vaak geprezenEén miljard achterblijvers over de allerarmsten van deze planeet maakte hij ook al graag de rekening, al is Collier geen eendimensionale centeneconoom.
Duurzaam beleid
Exodus is het vervolg opEén miljard achterblijvers. Immers, grote ongelijkheid blijft de belangrijkste motor van migratie. Het wrange is dat massale migratie uit arme landen die kloof nog uitdiept, betoogt Collier. Voor de landen van oorsprong betekent het vertrek van de emigranten vaak een verdere verarming, vooral bij kleine naties. De uitschieter is Haïti, waar 85 procent van de opgeleiden geëmigreerd is.
Voor de landen van aankomst acht Collier alleen een strikt beperkte, 'gezonde' immigratie positief. Een massale, gebrekkig gecontroleerde instroom, zoals momenteel in Groot-Brittannië of Europa, werkt ontwrichtend. In de meeste gemeenschappen is een grote diversiteit het grootste deel van de geschiedenis een nadeel geweest, concludeert hij. Vandaag heeft ongeveer een kwart van de kinderen die in Groot-Brittannië geboren worden een moeder van buitenlandse origine.
Collier wijst daarbij op de kwetsbaarheid van onze sociale voorzieningen, een zorg die ook Paul Scheffer deelt inHet land van aankomst, dat andere grote migratieboek. 'De meeste mensen die zichzelf als progressief beschouwen, willen een multiculturalisme gecombineerd met snelle migratie en ruime sociale uitkeringen', schrijft Collier. 'Dat beleid is niet duurzaam.' Vooral deze sociale kost van migratie acht Collier onaanvaardbaar hoog. In zijn argumentatie echoot luid de Belgische situatie. Zo is bijna negentig procent van de leefloners bij het Antwerpse OCMW van allochtone origine.
Frans vakantiedorp
Voor wie er nog aan twijfelt:Exodus is de balans van een ontnuchterde links-liberaal die, naar eigen zeggen, steeds meer moeite had met de morele migratiedogma's die gelden in weldenkende kringen. Ook hier doet Collier aan Scheffer denken, maar hij gaat verder in zijn aanbevelingen voor een nieuw migratiebeleid. Zo pleit hij voor de opheffing van het recht op gezinshereniging en wil hij oorlogsvluchtelingen terugsturen wanneer de situatie in hun thuisland weer veilig is.
MetExodus mengt Collier zich ook in de discussie over nationale identiteit. Hij verwerpt de idee dat moderne westerse samenlevingen een postnationale toekomst moeten huldigen, zoals Europese federalisten in Straatsburg en Brussel voorhouden. Net dankzij hun duidelijke nationale identiteit zijn onze westerse democratieën dermate succesvol geworden dat veel migranten erbij willen horen, betoogt Collier. In dit opzicht is het verdeelde België een uitzonderlijk geval. Met verbazing vertelt Collier het verhaal van een bevriende Belgische ambassadeur die zich voor geen centimeter Belgisch, Vlaams of Waals voelt. De zelfverklaarde wereldburger voelt zich alleen thuis in zijn Franse vakantiedorp.
Paul Collier stamt zelf uit een familie met een turbulente migratiegeschiedenis. Zijn grootvader Karl Hellenschmidt emigreerde van het verarmde Duitse dorp Ernsbach naar de Noord-Engelse industriestad Bradford, destijds een van de welvarendste steden in Europa. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd zijn winkeltje in Little Germany aangevallen door een uitzinnige meute Britten, waarna hij als buitenlandse vijand achter de tralies terechtkwam. Grootmoeder bezweek aan een depressie. Twintig jaar later was het weer oorlog en liet zijn vader Karl Hellenschmidt junior zijn naam veranderen in Charles Collier. Misschien verklaart dit persoonlijke verhaal een merkwaardige tweespalt inExodus: Collier schrijft met veel empathie en warmte over migranten, terwijl zijn visie op de maatschappelijke gevolgen van migratie bepaald somber is.
Migrantenparadijs
Exodus leert ten slotte dat migratie en haar gevolgen geen universele, ijzeren wetten kent. Daarmee relativeert Collier ook graag zijn eigen bevindingen. Japan en Dubai behoren allebei tot de rijkste landen ter wereld, maar daar vallen geen inzichten over migratie uit te halen: Japan laat geen migranten toe, terwijl de bevolking van Dubai voor 95 procent uit buitenlanders bestaat.
Afrikaanse landen als Kaapverdië en Eritrea (eenfailed state) zijn op bestuurlijk vlak elkaars tegenpool, maar kennen een vergelijkbaar grote diaspora van hun burgers. Bovendien beleven samenlevingen hun bloeitijd en verval, los van migratiebewegingen: zo is Ernsbach vandaag veel rijker dan het teloorgegane migrantenparadijs Bradford. Het is een vaststelling die grootvader Collier had doen duizelen.
PAUL COLLIER
Exodus. Hoe migratie onze wereld verandert.
Vertaald door Conny Sykore en Vera M. Sykora, Het Spectrum, 290 blz., 19,99 ? (e-boek 15,99 ?).
De auteur: hoogleraar economie in Oxford. Was directeur ontwikkelingsonderzoek van de Wereldbank en adviseur over Afrika voor Tony Blair.
Het boek: een feitelijke analyse van massamigratie waarmee de auteur het vergiftigde debat opnieuw wil voeden met inhoud en rede.
ONS OORDEEL: de balans van een ontnuchterde links-liberaal die steeds meer moeite had met de morele migratiedogma's die gelden in weldenkende kringen.
¨¨¨¨è
Pascal Verbeken ■
Han Nicolaas
Migratie blijft een controversieel onderwerp. Iedereen heeft er een mening over en discussies over migratie monden vaak uit in heftige debatten waar emotie de overhand heeft over feiten. De hoogste tijd voor een analyse die op feiten is gebaseerd en niet berust op de waan van de dag. De auteur van dit boek is daar goed in geslaagd. Helder legt hij uit hoe migratie werkt. Hij belicht in zijn analyse niet alleen het zendende land (wat betekent het voor een land als grote aantallen mensen vertrekken?) en het gastland (wat is de impact van grote aantallen vestigers in een land?). maar belicht ook de rol van een derde partij: de achterblijvers. Zij zien hun slimme, ambitieuze, ondernemende en vaak rijke landgenoten vertrekken waardoor deze landen nog sterker verarmen. Op basis van verhalen van emigranten, mensen in gastlanden, achterblijvers en op basis van feiten trekt de auteur zijn conclusies. Hij wijst op de gevaren van massale emigratie, voor de gastlanden én de migratielanden, en houdt een pleidooi voor een beperkte immigratie. Het boek bevat enkele grafieken en een literatuurlijst.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.