Vox Neerlandica II. vol.2
Uwe Gronostay
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Vermist |
Thoth, cop. 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : NEDERLAND 737 HEIJ |
31/01/2014
Bij de term ‘Hollands impressionisme’ komen ons spontaan begrippen voor de geest als ‘Haagse School’, en een rist persoonlijke namen als Jongkind, Mauve, Maris, Weissenbruch, vader en zoon Israëls, Breitner… Het gaat hoe dan ook om toonaangevende kunstenaars, zelfs internationaal, die destijds aan hun eigen tijd kleur en vorm hebben gegeven. Intussen toch al bijna anderhalve eeuw geleden. Tijd dus voor enig her-oppoetsen?
Het Singer Museum in Laren pakte deze zomer (juni-augustus 2013) uit met de gelijknamige tentoonstelling, waarbij dit boek als begeleiding en tot aandenken dient. Aan de selectie voor dit retrospectief zat wel iets bijzonders vast. Op enige aanvullingen (uit de eigen Larense museumcollectie) na, werden hier immers werken getoond, afkomstig uit één enkele, persoonlijke, maar anoniem gehouden verzameling. Het gebeurt zelden dat een museum de kans krijgt om een dergelijke privé-verzameling eenmalig in samenhang te tonen. Het gaat om, in totaal, ruim zeventig schilderijen, van doorsnee tot zeer goede kwaliteit. Een buitenkans dus, want het merendeel van het getoonde was zelden of nooit bijeen te zien. De beide inleidingen in de boekuitgave zijn bewust kort gehouden — over het thema bestaat al ruimschoots degelijke literatuur. Men mag dus zeker geen (ver)nieuwe(nde) inzichten verwachten; het volstaat het oog zich volop te laten vermeien aan het aangeboden schoons. Van elk van de zeventien vertegenwoordigde kunstenaars wordt een beknopte biografie gegeven en voorts een of meer werken in afbeelding, meestal full page en degelijk van kleurkwaliteit. Breitner, met tien prenten, en Isaac Israëls met dertien prenten, zijn hier het rijkelijkst vertegenwoordigd, maar er is ook plaats voor minder prominente namen als Willem Tholen, Floris Verster, Willem Witsen, Constant Gabriël of Willem Roelofs. Allicht niet geheel verwacht duiken in deze collectie ook de namen op van (latere) avant-gardisten als Jan Toorop, Piet Mondriaan, Jan Sluyters en zelfs Kees van Dongen (hier echter een magere tegenvaller!), maar dan wel met enkele van vroege, nog volop impressionistische doeken.
Een tentoonstelling-met-een-boek, zoals dit Larense initiatief, is tegelijk een aanleiding om even verder na te denken over het begrip ‘impressionistisch’ op zich, dat immers als kunsthistorische term een hele betekenisontwikkeling heeft doorgemaakt en niet meer exclusief gebruikt wordt voor een welbepaalde historische strekking of beweging in de laat-negentiende-eeuwse (Franse) schilderkunst. Impressionistisch is sindsdien gaan gelden voor de omschrijving van elke schilderwijze die van een losse(re) vormgeving en van een meer schetsmatige penseelvoering gebruik maakt(e). Bij schilders als bijvoorbeeld Frans Hals of Velásquez of zelfs de late Rembrandt. Zo zie je maar weer, hoe retro retro kan zijn. [Paul Huys]
T. Geerts
Catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in Singer Laren*. In zijn inleiding ‘Impressionisme van de koude grond’ schetst Jan Jaap Heij, die veel over Nederlandse kunst van rond 1900 schreef, hoe Nederlandse kunstenaars het Franse impressionisme in Nederland introduceerden en adapteerden via hun reizen, opleiding en onderlinge contacten en invloeden. Dan volgt het catalogusdeel waarin de belangrijkste kunstenaars aan bod komen en waarin de zeventig tentoongestelde werken (afkomstig uit een privéverzameling) worden besproken. Daarin wordt onder andere het leven en werk beschreven van Jongkind, Roelofs, Weissenbruch, Mesdag, Mauve, Breitner en de ‘modernen’ Toorop, Mondriaan, Van Dongen en Sluijters. Interessante publicatie voor liefhebbers van Nederlandse kunst van de late 19e en vroege 20e eeuw. Met literatuuropgave, register en zeventig kleurafbeeldingen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.