Red de democratie! : waarom het systeem hapert en wat we eraan kunnen doen
Manu Claeys
Manu Claeys (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Halewyck, 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : ECONOMIE : 377.4 CLAE |
15/07/2013
‘Heren, kent ú ergens ter wereld een viaduct in een riant stedelijk gebied?’ De gevleugelde woorden van de voormalige Antwerpse havenschepen Leo Delwaide vatten het protest van stRaten-generaal en Ademloos goed samen. Deze Antwerpse actiegroepen voerden fel actie tegen de Lange Wapper en het tracé waarvoor de BAM en de Vlaamse regering gekozen hadden. In Een brug te ver? schetste Jeroen Verelst al eerder het verhaal van de mobiliteitsperikelen in Antwerpen. Kort na het verschijnen van dat boek in 2009 werd in Antwerpen een volksraadpleging georganiseerd die de Lange Wapper naar de prullenmand verwees. De strijd leek gestreden.
Het hele plan voor de Oosterweelverbinding met Lange Wapper leek van bij aanvang wazig en ondoordacht. In plaats van het doorgaande verkeer op gepaste afstand rond de stad te leiden, wilde de BAM (en bij uitbreiding dus de Vlaamse overheid) nog meer auto's naar de zwaar overbelaste kleine ring jagen (die bijgevolg ook gevoelig verbreed zou moeten worden). In een poging het protest in de kiem te smoren, minimaliseert men de impact van het hele project op alle mogelijke manieren: informatie komt slechts mondjesmaat naar buiten, documenten worden bewust zo ontoegankelijk mogelijk gemaakt, op het promomateriaal wordt het stedelijke weefsel weggegomd zodat het lijkt alsof de Lange Wapper over velden en water loopt. Er worden zelfs vergelijkingen gemaakt met de Golden Gate Bridge in San Francisco, waarbij over het hoofd wordt gezien dat de Lange Wapper geen brug is over een zeestraat, maar een viaduct dat dwars door de meest kwetsbare stadsgedeelten van Antwerpen loopt.
Op 18 oktober 2009 krijgen de Antwerpenaren de volgende vraag voorgelegd: ‘Moet de stad Antwerpen een gunstig advies geven voor de stedenbouwkundige vergunning van de Oosterweelverbinding op het huidig voorziene tracé tussen Zwijndrecht/Linkeroever en Merksem/Deurne?’ Bijna zestig procent van de Antwerpenaren zegt ‘neen’. Het tracé wordt weggestemd. Tenminste, zo lijkt het toch. De Vlaamse regering en de BAM interpreteren de stem van Antwerpen anders: de inwoners hebben tegen het viaduct gestemd, maar het tracé langs het centrum blijft overeind. De Oosterweelverbinding komt er toch, zij het in een tunnelvariant.
De actievoerders van Ademloos en stRaten-generaal blijven echter volharden, hoewel ze telkenmale met een kluitje het riet in gestuurd worden. Ze werken alternatieve oplossingen uit, argumenteren en doorprikken het mistgordijn dat wordt opgetrokken. Ondertussen zijn we 2013 en het hele project ligt nog altijd stil, precies zoals de politici voorspeld hadden. Te lang nadenken lijkt tot stilstand te leiden. Maar het proces in Antwerpen staat niet stil. Onverwachtse coalities komen tot stand. Havenbazen Christian Leysen en Nicolas Savereys nemen contact op met stRaten-generaal en gaan op zoek naar de beste mobiliteitsoplossing op basis van het reeds geleverde studiewerk. Het Forum Mobiliteit Regio Antwerpen 2020 wordt geboren. De groep bestaat uit bedrijfsleiders, transporteconomen en academici. Zij geloven in het Meccanotracé, dat veel verder van de stad verwijderd ligt.
Wat een verhaal is Stilstand van Manu Claeys geworden. Het is een bundeling van stukken die eerder verschenen in kranten en tijdschriften, van e-mails en andere documenten. Dat zorgt hier en daar voor herhalingen, maar die zijn zelden storend. Stilstand is veel meer dan een boek over een ingewikkelde verkeerssituatie, het gaat over burgers en democratie. Om de zoveel jaar een bolletje kleuren is niet genoeg; burgers moeten durven meedenken en politici moeten het denkwerk van de burgers leren respecteren en gebruiken. De actievoerders van stRaten-generaal en Ademloos zijn zeer grondig te werk gegaan. Ze roepen niet alleen ‘neen’ tegen een slecht project, ze werken ook gedetailleerde alternatieven uit. Ze gaan zo professioneel te werk dat ze uiteindelijk niet genegeerd kunnen worden. Ondanks die positieve ingesteldheid worden ze aangepakt als de luis in de pels. Er is nog een lange weg te gaan.
Op de laatste bladzijde schrijft Claeys dat een deel van het verhaal nog niet is verteld. Wie zijn de grote protagonisten achter het hardnekkige vasthouden aan het BAM-tracé en aan bouwheer Noriant? Welke belangen spelen er in de schimmige achterkamertjes? Ook de persoonlijke strijd van de actievoerder blijft op de achtergrond. Hoe slagen burgers erin om zo verbeten te protesteren en zich niet op een zijspoor te laten manoeuvreren? Hoe hou je dat vol? Ik hoop dat Claeys met zijn strijdende pen ook daar nog een licht op werpt.
[Isabel Vanzieleghem]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.