Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Berne Media, © 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GODSDIENST : 245.5 WILB |
Besprekingen
15/05/2014
Hildegard van Bingen (1098-1179), een Duitse benedictijner abdis, is vooral bekend door haar drie grote visionair-theologische werken (waarvan Scivias, Ken de wegen, deel 1 in 2012 in Nederlandse vertaling verscheen). Maar ze publiceerde ook uitvoerig over fysica (met onder meer natuur, planten, vogels, stenen, metalen) en geneeskunde (met onder meer ziekten, psychosomatische kwalen, geneeskrachtige kruiden). Ze schreef zelfs muziek, met ook een mysteriespel (of allegorische moraliteit, een genre dat pas drie eeuwen later algemeen bekend zou worden). Door haar veelzijdigheid belichaamde ze reeds het renaissance-ideaal van de homo universalis. En door haar onafhankelijkheid en moreel gezag, en door in haar visionair werk vrouwelijke aspecten van God te belichten, was ze ook al een feminist avant la lettre. In 2012 werd ze door haar landgenoot Benedictus XVI heilig verklaard en tot kerklerares verheven.
Hans Wilbrink heeft in Ootmoed het leven en werk van Hildegard van Bingen boeiend, vlot en overzichtelijk voorgesteld. Uit haar belangrijkste werken vertaalt en becommentarieert hij enkele representatieve fragmenten. De vertalingen zijn vlot en goed, en de toelichting leidt af en toe naar een uitweiding, zoals die over het neoplatonisme dat een essentieel aspect vormt van de christelijke mystiek en ook bij Hildegard van Bingen veel weerklank vond. Wilbrink beschrijft, naast de historische omstandigheden, ook vlot over het leven, de activiteiten en de ziekten van de abdis, en daarbij blijken haar brieven bijzonder interessant. Tijdens het schrijven van haar eerste visionair werk schrijft ze een brief naar de invloedrijke Bernardus van Clervaux om bekendheid te verwerven (volgens de auteur een staaltje van ‘publicitaire strategie’). In haar brieven aan keizer en paus spelt ze hen onomwonden de les, en soms laat ze daarin God zelf aan het woord. Haar briefwisseling met abten en kloostergemeenschappen illustreert dat ze, met de woorden van de auteur, een ‘personal coach’ en een ‘management consultant’ was. Uit deze brieven blijkt duidelijk haar morele en religieuze superioriteit.
Deze overzichtelijke en bijzonder goed verzorgde uitgave, met ook nog tien mooie miniaturen en een uitgebreide bibliografie, is bijzonder geslaagd. Jammer dat er toch een inhoudelijke fout gesignaleerd moet worden: in de bespreking van Liber vite meritorum. Het boek van de verdiensten van het leven verplaatst de auteur de zon en de maan van ‘de schitterend witte wolk’ (nubes lucida) naar de ‘helderwitte wolk’ (nubes candida), die zelfs hiërarchisch niet tot hetzelfde niveau behoren, maar in zijn vertaling wel erg op elkaar lijken. De titel, ‘Ootmoed’, zou wat misleidend kunnen werken omdat Hildegard van Bingen wel devoot, maar niet gelaten en onderdanig was. Wel schreef ze ootmoed voor aan gezagdragers die het volgens haar te bont maakten. Maar deze uitgave is ongetwijfeld een van de betere boeken over de middeleeuwse mystica omdat alle aspecten van deze veelzijdige figuur belicht worden, al mist het boek misschien wel wat spirituele diepgang. [Jef Ector]
Dr. E. Sengers
Hildegard van Bingen is een twaalfde-eeuwse Duitse mystica en katholieke heilige, die ook nu mensen inspireert over kerkgrenzen heen en buiten de kerken. Wilbrink, die promoveerde op Hildegard, wil haar leven en werken aan het brede publiek bekend maken. Dat is hem met dit werk goed gelukt. In toegankelijke taal vervlecht hij knap biografische en literaire elementen, en plaatst deze in een context die het begrip verheldert. Het eerste hoofdstuk beschrijft de vormende invloed van thuis en van haar leermeesteres Jutta. De volgende hoofdstukken laten thematisch en chronologisch fases van haar leven en werk zien. Het tweede hoofdstuk gaat over de filosofische visie van Hildegard, vervolgens komen de communicatie met wereldlijke en geestelijke leiders aan bod, haar visioenen en mystieke teksten over Maria en engelen, haar liederen en muziek, haar reizen en invloed op het kloosterleven. In het nawoord vat Wilbrink haar leven samen met ootmoed: in alles je afhankelijk weten van de Schepper, een houding die volgens hem ook in de geseculariseerde samenleving van waarde is. Met enkele mooie illustraties.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.