Villa aan de rand van de tijd
Goran Petrovic (Auteur), Roel Schuyt (Vertaler)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Gennep, cop. 2013 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 13956 |
Besprekingen
15/06/2013
De bekende Belgradose bohemien Momo Kapor schreef al dat de Parijse surrealisten maar 'amateurs zonder fantasie' waren in vergelijking met hun Belgradose collega’s. Goran Petrović’ indrukwekkende roman Villa aan de rand van de tijd is een zoveelste lokale auteur die Kapors uitspraak duimbreed onderstreept. Hij sluit aan in het rijtje van eerder vertaalde surrealistische Serviërs als Svetislav Basara en Milorad Pavić.
Het verhaal is bedrieglijk eenvoudig. De jonge taalstudent Adam wordt als corrector gevraagd om enkele fouten te verbeteren in een oud boek van ene Anastas Branica, waarin bijzonder weinig gebeurt maar een prachtig geconstrueerde villa in een adembenemend landschap een centrale plek inneemt. Adam gaat al snel helemaal en letterlijk in het boek op als hij ontdekt dat hij andere lezers die er op hetzelfde moment in lezen kan ontmoeten in het boek. Zo ontmoette in 1927 schrijver Branica zijn Franse geliefde Nathalie tijdens het samen lezen van een boek over Hellenistische architectuur. Branica, die zijn geliefde slechts één (fatale) keer in de realiteit zou ontmoeten, schreef vervolgens een boek met daarin de prachtige, dure villa als ontmoetingsplek.
Petrović schrijft met een scherp en geduldig oog voor detail, waardoor het verhaal zich uiterst traag ontplooit, alsof hij de lezer dezelfde bedwelming wil geven die de lezers in het boek overvalt als ze hun boek openen. Deze lezers bereiden zich voor door gepaste kledij aan te trekken of een picknickmand te bereiden. Als Branica bezweet terugkeert van zo’n leesavontuur op een strand, vindt de niet-begrijpende huishoudster zandkorrels in huis. Petrović slaagt er mooi in het escapisme en de intimiteit van het lezen te beschrijven (een geopend boek wordt zelfs vergeleken met het vrouwelijke geslacht).
Maar behalve de meeslepende, beschrijvende sfeer, krijg je ook de twintigste-eeuwse Servische geschiedenis mee, gesitueerd in het complexe want zo vaak heropgebouwde Belgrado. Het uitmoorden van de Obrenović-dynastie in 1904, het uiteenvallen van de Donaumonarchie en het ontstaan van het eerste Joegoslavië, de naoorlogse Servisch-Franse vriendschap (lees daarvoor Le roman de Belgrade (2010) van Jean-Christophe Buisson): ze spelen allemaal een rol in de biografie van Branica die het grote middendeel van deze roman omvat. Je kan bovendien de bewegingen van Branica en Adam volgen van straat tot straat.
Dit boek is een ode aan het lezen en beleven van een boek. Het is niet alleen een spannend én ontroerend verhaal, een ode aan de Witte Stad, een omvergevallen Servische bibliotheek of een noodzakelijke herinnering aan ingrijpende historische gebeurtenissen, het illustreert ook Goethes lezerstheorie die Petrović noemt. Er is de lezer die geniet zonder te oordelen. Er is hij die oordeelt zonder te genieten. En er is een lezer die beide doet: 'dat is de groep die een kunstwerk in feite opnieuw schept'. Dat is wat de lezers doen in Petrović’ boek. Dat is wat u, lezer, zelf doet bij het lezen van dit boek. [Sven Peeters]
J. Hodenius
Adam Lozanic, bijna afgestudeerde student Servische taal- en letterkunde en corrector van een toeristisch tijdschrift, krijgt van een raadselachtige opdrachtgever de taak om tegen een vorstelijke vergoeding in het zeldzame boek ‘Mijn nalatenschap’van een zekere Anastas S. Branica enkele correcties aan te brengen. Het boek blijkt een poort naar de imaginaire wereld die erin beschreven wordt, met een villa die de schrijver er in de jaren twintig en dertig van de 20e eeuw voor zijn geliefde bij elkaar fantaseerde, toen bleek dat zij elkaar konden ontmoeten in de boeken die ze gelijktijdig lazen. Als blijkt dat ook andere tegelijkertijd-lezers deze wereld kunnen betreden, blijkt de opdracht niet zonder gevaar te zijn. De Servische auteur en bibliothecaris (1961) etaleert zijn overduidelijke liefde voor de verbeeldingskracht van woorden en literatuur in vloeiende overgangen tussen werkelijke en verbeelde lagen in de romanwerkelijkheid, die sterk doen denken aan Jorge Luis Borges en Michael Ende. De gedetailleerd-zintuiglijke beschrijvingen van een verloren wereld, met als context de geschiedenis van Belgrado (die door de vertaler helder in noten wordt verklaard), completeren deze schitterende en virtuoze roman. Voor de liefhebbers van het werk van Carlos Ruiz Zafón. Kleine druk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.