België in oude prenten : 1525-1875
Joris Van Grieken
Joris Van Grieken (Auteur), Ger Luijten (Auteur), Jan Van der Stock (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Mercatorfonds, cop. 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : 700 COCK XXL |
31/05/2013
Dit monumentale boek is een welverdiend huldebetoon aan de Antwerpse prentenuitgeverij In de Vier Winden van Hieronymus Cock (gest. 1570) en zijn vrouw Volcxken Diericx (gest. 1600), die beiden samen in de tweede helft van de zestiende eeuw een onvervangbare rol hebben gespeeld in de verspreiding, wereldwijd, van de renaissancekunst van hun tijd. Vanaf circa 1525 in Italië en vanaf 1540 in de Zuidelijke Nederlanden kreeg de functie van de prentuitgever, als spilfiguur in een enorm complexe onderneming, gestalte. De prentuitgever coördineerde en financierde het hele productieproces, bepaalde zelf de inhoud van zijn uitgavenfonds, investeerde in koperplaten, bestelde ontwerptekeningen bij kunstenaars van zijn keuze, liet de aangeleverde tekeningen in hout of koper snijden door deskundige graveurs, bepaalde zelf de oplage en de wijze van uitgeven (apart, in reeks en/of in albumvorm), zag toe op het drukken bij een door hem gekozen gespecialiseerde drukker, en was ook de organisator van de (internationale) distributie van zijn prenten. De kunstenaars met wie Cock samenwerkte, waren niet de eerste de besten: Maarten van Heemskerck, Frans Floris, Lambert Lombard, Hans Vredeman de Vries en last but not least Bruegel. En met de Antwerpse drukker Plantin realiseerde Cock een tien meter lange rolprent met uitbeelding van de begrafenisstoet van keizer Karel V. Tussen 1548 en 1600 produceerde In de Vier Winden bijna tweeduizend (!) verschillende prenten (gravures en etsen), die ze lieten uitvoeren naar zowel ontwerpen van vermaarde kunstenaars van hun eigen tijd als composities van oudere meesters zoals Van der Weyden, Bronzino, del Sarto, Rafaël en Bosch. Cock en zijn vrouw waren ook een van de eersten om een reeks uit te geven met weergaven van de ruïnes van Rome, alsook gravures naar antieke bouwwerken.
De studie van prentuitgeverijen als een specifiek fenomeen van het renaissancetijdperk en de analyse van hun werking, betekenis en uitstraling is in de kunstgeschiedenis een tamelijk recent onderzoeksthema. In dit boek, uitgegeven naar aanleiding van een dubbeltentoonstelling (tot 9 juni 2013 in Leuven, vanaf 18 september tot 15 december 2013 in Parijs), wordt een synthese gebracht van de voorbije onderzoeksresultaten en de daaruit voortgekomen nieuwe inzichten. Acht kunsthistorici, eminente specialisten in de bestudering van de prentkunst, hebben aan dit boek meegewerkt. In hun inleidende bijdragen komen niet alleen de prentmakers zelf aan bod, maar wordt ook bijzondere aandacht besteed aan het bedrijfstechnische aspect, inclusief de betekenis van de netwerkvorming door en vanuit In de Vier Winden, en aan de rol van het mecenaat. Het belang van Italië (met zijn erfenis van de antieken), waarheen ook onze Vlaamse kunstenaars op reis gingen, is in dezen nauwelijks te overschatten. Een van de kunstenaars die Italië bezocht hadden, was Pieter Bruegel de Oude. Hieronymus Cock was diens ontdekker, zijn eerste patroon en gangmaker. Het was een win-winrelatie: Cock maakte Bruegel bekend, Bruegel ijkte de hoogte van het artistieke peil van Cocks prenten.
In het boek zijn 109 catalogusnummers opgenomen, die samen een tweehonderdtal prenten omvatten: de prenten worden voortreffelijk afgebeeld, meestal paginagroot, en stuk voor stuk wetenschappelijk beschreven in druktechnisch, kunsthistorisch en iconografisch opzicht. Een weelde voor het oog, de geest en het hart. Achteraan volgt nog het wetenschappelijk apparaat: volledige transcripties van alle (veelal in het Latijn gestelde) opschriften van de prenten, een uitvoerige bibliografie en een namenindex met cursiefverwijzing naar de respectieve prenten. Dit boek is, evenals de tentoonstelling zelf, een absolute aanrader.
[Paul Huys]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.