Marcel Broodthaers
Marie-Puck Broodthaers (Concept), Wilfried Dickhoff (Medewerker), Bernard Marcadé (Medewerker)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lannoo, 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : 700 BROODTHAERS XXL |
Besprekingen
15/02/2014
Deze dure en lijvige publicatie is integraal samengesteld door Marie-Puck Broodthaers, dochter van de Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers (1924-1976). Marie Gilissen-Broodthaers, diens weduwe, schreef een inleiding, en Wilfried Dickhoff en Bernard Marcadé schreven elk een essay. Hun eerder ongerichte teksten staan verloren in dit boek, waar overigens niemand passende woorden bij had kunnen verzinnen. Een structuur of een logica ontbreekt, hoewel de chronologie min of meer wordt gerespecteerd. Wat Marie-Puck heeft gedaan licht ze zelf niet toe. ‘Vanaf haar kindertijd was mijn dochter gefascineerd door grote kunstboeken met op glanspapier afgedrukte illustraties,’ zo schrijft Gilissen in een woord vooraf. ‘De vele uren die zij doorbracht met het bekijken van ontelbare afbeeldingen hebben haar ongetwijfeld gemotiveerd om vandaag een eigen “prentenboek” samen te stellen, waarbij ze gebruik kon maken van mijn archief.’ Volgens de flaptekst is Marcel Broodthaers een ‘uitgebreide visuele wandeling door het repertoire als Gesamtkunstwerk die de poëtische verbeelding als fundament van Broodthaers' onvergelijkbare originaliteit laat spreken.’ Het is echter een opzet die volledig haaks staat op het kritische en artistieke project van Broodthaers zelf, zoals merkwaardig genoeg ook Marcadé schrijft in zijn tekst: Broodthaers ‘verwierp de wagneriaanse opvatting van kunst als Gesamt-kunstwerk. Voor hem was zo’n totalitaire benadering onaanvaardbaar.’ Het zou te ver gaan om dit boek totalitair te noemen, maar de precisie van de afzonderlijke werken van Broodthaers gaat er helemaal mee verloren. Vaak is het zelfs niet meer duidelijk wie hier nu ‘kunst’ heeft zitten maken, zeker niet wanneer Marie-Puck (samen met de vormgever van het boek) typische Broodthaers-lettertypes gebruikt om titels van tentoonstellingen weer te geven, of wanneer ze foto’s uit het persoonlijk archief naast klassieke kunstwerken zet. Het oeuvre van Broodthaers wordt herleid tot een visueel parfum, een grafische stijl, een lichtvoetige sfeer waaruit alle ideeën zijn verdreven. De publicatie heeft een motto meegekregen van de kunstenaar zelf: ‘Toute réusitte d’image met en défaut la théorie.’ Dat zal vast wel waar zijn, maar het is niet omdat beelden geen illustratie zijn van een theorie (of onbewust geworden theorieën ontmaskeren) dat ze — omgekeerd — niet tot nieuwe gedachten, ideeën of theorieën aanleiding kunnen geven. Dat geldt helaas niet voor dit boek. Waar het Broodthaers tijdens zijn korte artistieke carrière om te doen was — welk project er schuilging achter zijn nauwkeurige, strategische aaneenschakeling van teksten, tentoonstellingen en beelden: zijn erven hebben het met de mist van dit plakboek helemaal aan het zicht onttrokken. Het lijkt alsof ze de uitgebreide, en vaak zeer internationale en hoogstaande Broodthaers-receptie hebben willen uitwissen, alsof het werk zo nieuw en fris voor het daglicht zou kunnen treden. Dat is een vergeefs plan: het oeuvre van een kunstenaar vergroeit door de jaren heen met de secundaire literatuur, en er is meer voor nodig dan naïeve vormelijke ingrepen en intuïtieve associaties om ‘de vrijheid van de ontdekking’ mogelijk te maken, zoals Gilissen het in haar voorwoord noemt.
(Dit is een abstract van een artikel van Christophe Van Gerrewey. Het is verschenen in De Leeswolf 9, 2013)
[Christophe Van Gerrewey]
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.