Het dorp van de zwaluwen : Oradour-sur-Glane
Marc de Bel
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Halewyck, 2016 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : AVONTUUR : VERHALEN : DEBE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Halewyck, 2016 |
JEUGD : VERHALEN BLAUW (12-14 J.) : DEBE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2013 |
YOUNG ADULT : DEBE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2014 |
Thema: vrede en conflicten 7.5.VRE.SO |
30/04/2014
Eulalie Pauwels, Ule, is bijna veertien jaar en gaat als fille de quartier bij de dorpsdokter werken. Met haar ouders en drie jongere broers woont ze op een boerderij in Cruyshoutem, een plaatsje ten zuiden van Gent. Het leven lacht haar toe, zeker nu ze Bertem, een jongen uit het dorp die een paar jaar ouder is, heeft leren kennen. Maar dan breekt in augustus 1914 de oorlog uit. Wat er in die jaren met Ule en haar familie gebeurt, vertelt Marc De Bel in dit verhaal dat gebaseerd is op ‘wat mijn grootmoeder Eulalie en mijn ouders mij hebben verteld over de Eerste Wereldoorlog […] Veel dingen in dit boek zijn dus echt gebeurd.’ Het wordt een verhaal van altijd maar onderweg zijn om de oorlog voor te blijven. Kort na de wapenstilstand op 11 november 1918, als Ule met haar moeder en broers op terugweg is naar Cruyshoutem — vader is gesneuveld — overdenkt ze wat haar in de voorbije jaren overkomen is: van haar eerste dag bij de dokter en de indruk die de boeken en de grammofoon op haar maakten tot de gedachte aan Amadeus die straks haar en hun twee kinderen in zijn armen zal sluiten. In feite lopen er twee verhaallijnen door het boek. Daar is allereerst het verhaal over de Eerste Wereldoorlog, toegespitst op het gezin Pauwels. Daarbij speelt ook de interne familiegeschiedenis een kleine rol, vaak als het ware tussen de regels door. Zoals grootvader Pauwels, die de kinderen nog nooit ontmoet hebben, en Ules moeder, die zich manifesteert als een feministe avant la lettre met een afkeer van gezag, vooral dat van de katholieke kerk, en die haar dochter doordringt van het belang om in vrijheid je eigen keuzes te kunnen maken. Opvallend is ook de voor die tijd vrijmoedige wijze waarop seksuele zaken ter sprake komen. De tweede verhaallijn betreft het persoonlijke verhaal van Ule: haar groei van eenvoudig dorpsmeisje tot krachtige jonge vrouw en moeder van twee kinderen. Dat verhaal is cursief in het grote verhaal verwerkt. De scheiding tussen die twee verhaallijnen is niet altijd even duidelijk. Wat zonder meer helder is, is het beeld van de volslagen ontreddering die de burgerbevolking heeft getroffen, maar ook het doorzettingsvermogen van sommigen. Juist aan dat aspect ontleent het boek zijn waarde. Het verhaal sluit af als Ule en Bertem elkaar weer ontmoeten en hij het vlindertje dat haar ooit schonk in zijn hand neemt en ziet dat een vleugeltje ontbreekt. ‘“Heb je dat vleugeltje nog, Ule?” Ik knik. “Mooi zo,” glimlacht hij. “Ik fiks het wel.”’
Enkele nostalgische foto’s verluchten de tekst. In het nawoord lezen we hoe het de belangrijkste personen uit het verhaal is vergaan.
[Herman Kakebeeke]
T.H.
Een letterlijke zoektocht: een Vlaams gezin vlucht tijdens de Eerste Wereldoorlog voor oorlogsgeweld naar veilige plekken. Een figuurlijke zoektocht: 14-jarige Ule (ik-figuur) zoekt naar zin in een zinloze wereld. Vier jaar lang probeert het gezin de oorlog te ontvluchten. Bommen vallen, granaten ontploffen, dorpen branden uit en mensen sterven. Ule en haar broers worden naar een kolonie gestuurd. Daar lopen ze weg, en na een levensgevaarlijke tocht keren ze terug bij de achtergebleven moeder in Watou. Even keert de rust terug. Maar het noodlot slaat weer toe. Als volwassen vrouw keert Ule terug in haar geboortedorp, een reis door een kaal en doods landschap. In een historische context voltrekt zich een menselijk drama. Het taalgebruik is mooi en toegankelijk. We volgen Ule in haar groei naar volwassenheid. 'De Kleine Johannes' speelt daarbij een rol. Dit verhaal grijpt je bij de strot en laat niet los. De auteur is de kleinzoon van Ule en het verhaal is gebaseerd op wat zij en de ouders van de auteur hem hebben verteld. Over een geschiedenis die voor Nederlandse jongeren weinig bekend is. Vanaf ca. 13 jaar.
Lieve Raymaekers
ua/an/22 j
Cruyshoutem, juli 1914. Ule wordt veertien jaar en gaat als 'fille de quartier' in dienst bij de dorpsdokter. In haar vrije tijd steekt ze, samen met haar drie jongere broers, de handen uit de mouwen op de boerderij thuis. Daarnaast beleeft ze haar eerste liefde met Berten. In augustus breekt de oorlog uit en verandert alles. Berten vlucht met zijn ouders naar Frankrijk, ook de dorpsdokter vertrekt. Ules vader wordt gemobiliseerd, en uiteindelijk moeten moeder en de vier kinderen ook veiliger oorden opzoeken. Het begin van een vlucht die vier jaar zal duren. Waaruit Ule terugkeert als een volwassen vrouw, getekend door de gruwel die ze heeft gezien, de angst waarin ze heeft geleefd, de ontberingen die ze heeft gekend, en het verdriet dat haar heeft verteerd. Maar ook gesterkt door het initiatief dat ze genomen heeft en de liefde die ze heeft ervaren. De 200 km lange tocht naar huis die ze samen met haar broertjes grotendeels te voet aflegt, vanuit de kolonie in Frankrijk naar hun moeder in Watou, is een waar huzarenstukje.
Voor dit verhaal baseerde Marc de Bel zich op zijn eigen grootmoeder Eulalie Pauwels en haar herinneringen aan Wereldoorlog I. Hij maakte er een sterk boek mee, waarin je je door het ik-standpunt en de dagboekfragmenten geweldig inleeft in zijn hoofdpersonage. Waarin Ules coming of age niet anders kan dan bewondering afdwingen bij een veertienjarige vandaag. En waarin de historische context zo levensecht is beschreven, dat het ongetwijfeld een gezicht geeft aan die oorlog die al honderd jaar geleden is.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.