Ga niet weg
Margaret Mazzantini
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Wereldbibliotheek, cop. 2013 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : MAZZ |
15/09/2013
Margaret Mazzantini keert met haar recentste boek over de gruwel van de oorlog en het gevoel ontheemd te zijn terug naar thema’s die ze al in een eerdere roman met veel succes onder de loep nam. In Ter wereld gekomen (2010) projecteerde Mazzantini een liefdesdrama tegen de achtergrond van het door etnisch geweld verscheurde ex-Joegoslavië, terwijl ze zich voor Morgenzee liet inspireren door de conflicten in Libië. Hierbij weeft de auteur, net als in Ter wereld gekomen, twee verhaallijnen vakkundig door elkaar. Enerzijds is er het duo Jamila-Farid; een moeder en haar zoon die anno 2011 aan Khadaffi’s troepen willen ontkomen door op een gammele tanker de oversteek naar Europa te wagen. Anderzijds bestaat de cast uit personages van aan de overkant van de zee: Angelina en Vito — opnieuw moeder en zoon — en Angelina’s ouders, Santa en Antonio.
Deze laatsten woonden niet altijd aan de noordelijke kant van de Middellandse Zee. Hun Italiaanse ouders trokken in de tijd van de fascistische Vierde Kust naar Tripoli. Ze moesten er vluchten toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, maar keerden naar hun akkers terug zodra de rook van de Britse bommen was opgetrokken. In 1970 werden Santa en Antonio echter voorgoed naar Italiaanse bodem verdreven door de staatsgreep van Khadaffi, en verloor Angelina als jong meisje haar thuis in Tripoli. Het verhaal van deze familie staat symbool voor de gevolgen van de cyclus van geweld die duizenden mensen heen en weer joeg over zee — en die dit nog steeds doet, getuige de wanhopige vlucht van Farid en Jamila. De idee dat de geschiedenis zich herhaalt, loopt dan ook als een rode draad door de roman. Wanneer Angelina zich afvraagt of er een einde zal komen aan de Libische burgeroorlog, beseft ze meteen wat er in dat geval met alle wapens zal gebeuren: ‘Ze zullen hergebruikt worden in een nieuwe oorlog.’
Mazzantini’s uitgepuurde stijl en nuchtere beschrijvingen onderstrepen het absurde karakter en de zinloosheid van zoveel geweld, zoals wanneer Farids vader, Omar, omkomt bij een loyalistische aanval: hij sterft met maar één schoen aan (‘je kon zijn beige sokken zien, de sokken die Jamila ’s avonds stopte’) en de soldaat die hem vermoordt, blijkt een paar minuten tevoren nog doodleuk met zijn broek op zijn enkels te hebben gezeten om zijn behoefte te doen. De verteller focust meedogenloos op de details; het resultaat is een verhaal dat alle zintuigen aanspreekt. Hierdoor kun je als lezer je keel haast voelen dichtschroeien met woestijnzand en lijkt je maag zich, net als die van Farid, om te keren door de beschreven geur van braaksel op de bodem van de vluchtelingenboot. Farid en Jamila zullen sterven tussen die rotzooi, en hoewel de roman eindigt met Angelina die het nieuws van Khadaffi’s dood verneemt, is het niet duidelijk of vreugde of sarcasme overheerst in de slotzinnen: ‘We zijn vrij. Hoera, hoera.’
[Lies Xhonneux]
Pim de Glas
In de zomer van 2011 komen rebellen in Libië in opstand tegen Khadaffi. De jonge Jamila vlucht na de moord op haar man met haar zoontje Farid voor de troepen van Khadaffi op een wrakke boot naar Italië. De reis is vol gevaren en loopt dramatisch af. Veertig jaar eerder, in de jaren zeventig, is de Italiaanse Angelina met haar zoon Vito ook vanuit Libië gevlucht bij de komst van Khadaffi. Zij maakte deel uit van de groep Italianen die decennia lang in Libië gewoond en gewerkt hadden. Bij hun terugkeer worden ze als 'Tripolini' met de nek aangekeken door de rest van Italië. Deze twee verhalen worden door de schrijfster gespiegeld. Er is een duidelijke parallel: beide hoofdpersonen in de twee verhalen ontvluchten het geweld en hopen op een andere plek een nieuw leven op te bouwen. De twee vluchtpogingen brengen echter vrijwel onoverkomelijke problemen met zich mee. De Italiaanse schrijfster (1961) verbindt hier twee episoden uit de recente geschiedenis en laat zien wat gevolgen kunnen zijn van grote politieke gebeurtenissen voor individuen. Boeiend en meeslepend geschreven. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.