Een held
Lies Van Gasse
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Wereldbibliotheek, cop. 2013 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12932 |
31/10/2013
Lies Van Gasse dialogeert met haar eigen werk én met de traditie die haar is voorafgegaan. Dat maakt haar werk uitzonderlijk meerstemmig, al wordt geen enkele poëtische gangmaker genoemd en klinkt haar eigen stem boven alle vermeende of aantoonbare allusies uit.
Wenteling is een hecht gecomponeerde bundel. De ik-figuur beweegt zich door de ochtend, middag, avond en nacht van één volle dag heen. Dat levert 33 wentelingen op. Staat het etmaal tevens voor een mensenleven of zelfs voor een hele cultuurperiode? De over de bundel verspreide ‘Dat’-gedichten lijken die visie niet tegen te spreken. Wie of wat ‘Dat’ mag zijn, laat zich moeilijk raden.
De chronologische dagorde die uit 33 momentopnames bestaat, wordt twee keer doorbroken/aangevuld. Na ‘Schot’, dat volgt op ‘Wenteling XVIII’, kan de tijd gewichtloos ‘in twee richtingen’ stromen, tot hij in ‘Cirkel’, net voor de laatste wenteling, tot stilstand komt. ‘Cirkel’ kan worden opgevat als een soort leessleutel of leeswijzer, al gunt hij de lezer tegelijk alle vrijheid de bundel op zijn/haar manier te interpreteren. In het slotgedicht ‘Wenteling XXXIII’ lijkt de cirkel gerond, want het begin waarvan hier sprake is, is meteen dat van de hele bundel. De bundel wentelt om zijn eigen, onzichtbare as. Verrast het dat meer dan één gedicht bijna woordelijk eindigt waar het begint?
Tussen het eerste en het laatste woord zoekt de ik-figuur naar ‘een onvindbaar’ midden. Daarom verkent ze breukvlakken of kantelmomenten, trekt ze grenzen of lijnen die orde aanbrengen in een wereld die haar overspoelt als ‘een eindeloze stroom’. Daarom rijdt de ik-figuur zich onvermijdelijk vast, komt ze klem te zitten, graaft ze zich in, maar tracht ze tegelijk alle opties open te houden.
Het achttiende gedicht ‘Wenteling XVIII’ vormt de spil/as waaromheen 34 gedichten wentelen, exact in het midden van de bundel. Het vertolkt bovendien het lyrische programma van de ik-figuur die zich het kwetsbare en verdwaalde ‘middelpunt’ weet van een wereld die zich als ‘een zwaktebod’ aan haar voordoet. Bovendien vertolken de verzen haar ambitie aan te knopen bij de grote avant-garde van de Vlaamse dichtkunst en de kleine avant-garde die Van Gasse zelf in gang heeft gezet. Nog altijd schrijft ze hetzelfde gedicht steeds weer, nog altijd wordt elke fragiele figuur die door haar verzen struint een open lichaam toegedicht.
Wenteling is het voorlopige hoogtepunt van een doortimmerd oeuvre. De omslagillustratie, eveneens van Van Gasses hand, geeft deze draaibeweging mooi weer. De toonaard ervan sluit naadloos aan bij haar eerder grafisch werk.
(Dit is een abstract van een artikel van Yvan de Maesschalck. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 5, 2013.)
[Yvan de Maesschalck]
Drs. Erik Kreytz
Na haar debuut in 2008 met de bundel 'Hetzelfde gedicht steeds weer' zijn er nu in drie reeksen 33 gedichten met alle dezelfde titel: 'Wenteling'. De kunstenares en docente literaire creatie (Gent, 1983), erkent geen andere structuur dan van begin naar einde in herhaling, een leven van op- en neergang, tussen verwachting en teleurstelling. Haar gedichten vatten de eindeloze rondgang van het bestaan, of het nu gaat om zandkorrels of ijskristallen, verbeelding of realiteit. Aan het eind keren we terug. Die instelling geeft alle vrijheid voor mooie regels die je herleest. Nu eens meer of langer, dan weer minder of korter. De dichter laat het beginnen zonder iedere mogelijkheid tot welke ordening dan ook uit te sluiten, "niets hiervan is noodzakelijk". Er is geen doel of bestemming. Alles kan, eenvoudig en verwarrend. Er is hoogstens, in twee gedichten die de cyclus onderbreken, een waarschuwing en een bevestiging. De lezer wordt er niet bij betrokken. Hij heeft deze (on)omkeerbare visie alleen te aanvaarden. Moeilijk is het niet, maar evenmin aannemelijk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.