Edith Piaf : een liegende legende? : biografie 1915-1963
Toon Hillewaere (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Pelckmans, 2013 |
VERDIEPING 3 : FEESTPALEIS : OVER MUZIEK-FILM : 785.8 PIAF |
Besprekingen
31/03/2014
Edith Piaf werd geboren op straat. Ze stierf in Parijs. En ze was een complex persoon, maar niet in bed, aldus Charles Aznavour. Bent u nog mee? Geen probleem. Die drie aangehaalde feiten zijn immers niet waar. Je vindt ze nochtans terug in tal van biografische artikels en boeken over Piaf. Toon Hillewaere probeert in zijn biografie Edith Piaf: een liegende legende? de feiten van de fictie te scheiden. Deze allereerste biografie van Piaf in het Nederlands — een jeugdzonde van Jeroen Brouwers buiten beschouwing gelaten — wil de échte Piaf en het leven dat ze leidde, schetsen.
De auteur is een notoir kenner van het Franse chanson en schreef enkele jaren terug zelfs een biografie van dat andere icoon, Jacques Brel. Maar Hillewaere is ook oud genoeg om Piaf nog in levende lijve te hebben meegemaakt. Voor zijn eenentwintigste verjaardag kreeg hij immers een ticket cadeau voor een optreden van haar in de opera van Rijsel in maart 1963. Dat blijkt achteraf haar laatste te zijn geweest. De zangeres met de hartverscheurende stem is dan nog slechts een schim van haar vroegere zelf. De auteur ziet een voormalige legende die — krom van de reuma en geplaagd door zware leverproblemen — aan het kraken was. Ook haar stem was gebroken. Het optreden had iets zieligs, maar zorgde wel voor een levenslange fascinatie, die nu culmineert in deze biografie.
Hillewaere komt alvast beslagen ten ijs. Het boek is het resultaat van tien jaar onderzoek en lezingen. De auteur las zowat alle belangrijke biografieën die er in het Franse taalgebied over Piaf te vinden zijn en legde die naast elkaar om inconsequenties in Piafs levensverhaal te vinden. En die zijn legio. Piaf en haar entourage hadden er immers een handje van om haar liederlijke levenswandel in ‘officiële’ biografieën nog wat meer op te smukken en te kleuren, omdat ze al vroeg doorhadden dat sensatie natuurlijk verkoopt. De ettelijke tegenstrijdigheden ging hij dan checken bij de laatste levende getuigen uit de vriendenkring van Piaf. Hillewaere noemt zich ‘onderzoeksrechter, noch onderzoeksjournalist, en moet dus niet op zoek gaan naar de waarheid’. Dat hij in dit boek alvast een stuk dichter in de buurt komt van would-be biografen die ook een graantje willen meepikken van de legende, pleit alleen maar voor de auteur.
Want het moet worden gezegd, het is indrukwekkend welk gedetailleerd beeld Hillewaere schetst van Piafs leven en werk. Van het armtierige begin als dochter van een circusartiest, rondzwervend met haar vader, over haar prille carrière als straatzangeres, de doorbraak, de grote successen in de Olympia, de Amerikaanse tournees tot en met de laatste optredens in Rijsel: Hillewaere geeft blijk van een enorme feitenkennis. Daarnaast zet hij ook haar persoonlijke leven in de verf, met als rode draad de ontelbare levensgezellen, de ettelijke auto-ongevallen en het blijkbaar onontkoombare drankmisbruik waar ze uiteindelijk grotendeels aan ten onder gaat. Dat alles gaat vergezeld van een indrukwekkende hoeveelheid noten waarin de schrijver de extra informatie propt die hij in het boek zelf niet kwijt kon.
Nu vormt net die nadruk op de feiten het enige echte minpunt aan dit boek. Je ziet als lezer op den duur door de bomen het bos niet meer. Hillewaere wou een beeld schetsen van Piaf dat verder ging dan het cliché van de aan drank, medicijnen ten onder gegane mannenverslindster die Piaf natuurlijk ook was. Probleem is dat net dat beeld na lectuur van het boek blijft hangen. Door zodanig te focussen op het ontvetten van het mysterie en het uitzuiveren van de juiste biografische feiten, vergeet de auteur zijn onderwerp stomweg te kaderen. Je leest nergens wat de plaats en het belang van Piaf in de geschiedenis van het chanson nu werkelijk was. Je leest niets over de evolutie in haar muziek door de jaren heen. Je komt als lezer zelfs nauwelijks te weten welke factoren ervoor zorgden dat Piaf uiteindelijk haar grote doorbraak beleefde. Hillewaere geeft de feiten, maar geeft geen duiding. Hij interpreteert niet. En dat is jammer, zeker omdat de kracht van Piaf net lag in de interpretatie van haar materiaal.
Uiteindelijk blijft de auteur ook te veel hangen in zijn rol als leraar: het lijkt alsof hij met een rode balpen door Piaf levensverhaal is gegaan, wat hij ook aangeeft in het al te belerende voorwoord in dit boek. Ook werkt de badinerende, de-lezer-in-vertrouwen-nemende stijl misschien voor de klas of een publiek, op papier werkt die stijl na enkele honderden bladzijden een beetje op de zenuwen. Maar los daarvan blijft het boek een indrukwekkende prestatie, een toonbeeld van bewonderenswaardig bronnenonderzoek en meticuleuze research.
[Wouter Bulckaert]
Martin van Trojen
Deze biografie van de Franse chansonnière Edith Piaf schildert in gewone, makkelijke taal het onstuimige leven van een gewone volkse zangeres. Geboren en getogen op straat, opgegroeid in een bordeel. Een zangeres die in de periode 1946-1963 grote triomfen vierde en ook nog lang na haar dood enorme populariteit bleef genieten. Een toch onvervuld bestaan met veel drama en droefheid, deels aan de zelfkant van het leven. Een leven waarin vele mannen de revue passeerden, met veelal kortstondige, hevige verliefdheden, maar die haar niet de vurig gewenste geborgenheid boden en waarin zij desondanks nooit echt gelukkig is geweest. Haar zangcarrière hield ze stevig, met ijzeren discipline en veel gevoel voor publiciteit, in eigen hand. Een zoektocht altijd gericht op erkenning, genot en bekendheid. Vele onverantwoord zware concerttournees sloopten haar. De laatste jaren was zij lichamelijk een wrak. Dit populaire boek is uitgebreid voorzien van toelichtende noten, een discografie, filmografie en register. Als biografie van zo’n prominent artiestenleven te spaarzaam in zwart-wit geïllustreerd.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.