De geruchten : roman
Hugo Claus
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2013 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : POEZIE : CLAU |
31/05/2013
‘Als over honderd jaar nog een of andere krolse minnaar een van mijn regels in het oor van zijn geliefde zou fluisteren, dan zou mij dat wel behagen, ja.’ Aan het woord is Hugo Claus over de eeuwigheidswaarde van zijn werk. Hij noemt niet zijn grote romans Het verdriet van België of De verwondering, hij refereert aan zijn gedichten. Als er iets overblijft van het oeuvre, laat het dan de poëzie zijn. Claus is als dichter een kameleon: nu eens hermetisch, dan weer spreektalig, de ene keer hoogdravend, de andere keer pure kitsch. Dat levert een wat wisselvallig poëtisch oeuvre op, waarvan de allerbeste gedichten zonder twijfel liefdesgedichten zijn. Uit dat arsenaal heeft weduwe Veerle Claus een sympathieke bloemlezing samengesteld onder de titel Je buik van pimpelmees: net geen honderd bladzijden, slechts tien euro en op de cover een tekening van de dichter zelf, die zijn liefdesverzen prima karakteriseert: een varkentje dat kijkt naar een liggend bloot meisje dat haar benen in de lucht steekt.
In Claus’ gedichten worden erotiek en dierlijkheid niet zelden verbonden. Tekenend daarvoor zijn bijvoorbeeld ‘Kat’ of ‘Zij als inktvis’. Nog beroemder in die categorie: de cyclus ‘Een vrouw’ uit De
Oostakkerse gedichten. Die reeks vol hitsige seks, verpakt in experimentele beelden, ontbreekt hier helaas — onbegrijpelijk! Uitleg van de samenstelster daarvoor is dat ze al te lange cycli niet wilde opnemen en al helemaal geen gedichten wilde losmaken uit hun reeks. Dat zijn praatjes, want de bundel Sonnetten (bewerkingen van Shakespearesonnetten) en de magistrale reeks ‘Nu nog’ zijn (gelukkig) wel opgenomen en die kosten minstens evenveel pagina’s. Heeft het er misschien mee te maken dat het liefdesgedichten zijn die Claus oorspronkelijk opdroeg aan zijn eerste echtgenote, Elly Overzier? Ook al naar aanleiding van het mede door Veerle Claus samengestelde boek De wolken ontstond controverse over het ‘uitwissen’ van de rol van Overzier en Sylvia Kristel. De nadruk ligt in elk geval duidelijk op de latere periode, maar misschien is dat een strategie en wil ze aantonen dat de Claus uit de jaren tachtig tot tweeduizend niet moet onderdoen voor die uit de jaren vijftig, waarin hij zijn naam als dichter maakte. Alleszins wordt daardoor een aantal knappe gedichten in het licht gesteld die anders te vaak ongenoemd blijven, zoals ‘Zoetje’ en ‘Venus vulgaris’, allebei gedichten waarin ook de koppeling liefde-dierlijkheid wordt gemaakt. Zonder de klassiekers — ‘Ik schrijf je neer’ (‘Mijn vrouw, mijn heidens altaar’), ‘Love me or leave me’, de reeks ‘Zij’ — te vergeten, komen de meeste gedichten uit Sonnetten, De sporen en In geval van nood (uit Wreed geluk werd ‘Meermin apin pop’ schromelijk over het hoofd gezien). Ondanks de vergissing om ‘Een vrouw’ niet te bloemlezen, vormt Je buik van pimpelmees een prima staalkaart van Claus’ meesterschap als liefdesdichter.
[Carl De Strycker]
T. van Deel
Het bijzondere van deze bloemlezing gedichten over de liefde, het lichamelijke, de geilheid, kortom de in het geval van Hugo Claus belangrijke aspecten van de omgang tussen man en vrouw, is dat de bloemlezing op naam staat van zijn weduwe, Veerle Claus. De keuze binnen het oeuvre kon zeer ruim zijn, want Claus heeft van meet af aan zijn erotiek niet verdonkeremaand, maar altijd in extenso ingezet. Zijn zinderende poëzie heeft in deze bloemlezing een drieluik opgeleverd waarvan het middendeel bestaat uit het dertig bladzijden beslaande gedicht ‘Nu nog’, een reeks van achtentwintig gedichten die Claus oneindig vaak heeft voorgelezen en die hij blijkbaar, en terecht, beschouwde als op dichterlijk gebied zijn magnum opus. In de zijluiken, ook beide ongeveer dertig bladzijden beslaand, speelt zich per gedicht het hele spectrum af van liefde, seks, alle verrukkelijke zinnelijkheid die er tussen mensen kan bestaan, en het verband dat er tussen dood en liefde is. Claus kon ongenadig en ook liefdevol zijn in zijn blik. Zijn taal heeft hem ten slotte overleefd en zijn weduwe de mooie bloemlezing ingegeven met deze heerlijke titel en het geestige omslag van Claus zelf.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.