Rubensrood
Staf Schoeters
Staf Schoeters (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2013 |
VOLW. : NON FICTIE : 928 SCHO |
15/03/2014
De Tweede Wereldoorlog heeft minder impact gehad op het Belgische landschap dan de Grote Oorlog, zeker in de Westhoek, maar doorheen België zijn er meer tastbare sporen te vinden van deze oorlog. Om de monumenten en begraafplaatsen van de Tweede wereldoorlog te situeren, volgt Staf Schoeters in De Tweede Wereldoorlog toen en nu de chronologie van de oorlog. Voor de phoney war tussen 3 september 1939 en 9 mei 1940 gaat de aandacht naar de antitankstellingen van het Belgische leger en het feit dat de invasieplannen en de bedoelingen van Hitler geen geheim meer waren. In de achttiendaagse veldtocht wordt vooral het fiasco van het fort van Eben-Emael belicht, evenals de veldslagen bij Gembloers en aan de Leie. De burgerslachtoffers in Vinkt en Meigem zijn ‘mooie’ openers voor de begraafplaatsen en de herdenkingsmonumenten van deze oorlog op Belgisch grondgebied.
Het derde luik behandelt het bezettingsregime tussen 28 mei 1940 en 7 juni 1944. De Belgische piloten in geallieerd verband krijgen bijzondere aandacht. Zij zagen van de Belgische militairen het meeste actie. De Duitse oorlogsinfrastructuur met een focus op de stellingen in Raversijde, andere kustbatterijen en de commandobunker in Antwerpen worden met veel beeldmateriaal belicht. De deportatie van joden, zigeuners en andere ongewensten leidt naar het fort van Breendonk en diverse plaatsen waar verzetslieden werden geëxecuteerd. Ook is er aandacht voor de burgerslachtoffers van het Amerikaanse luchtbombardement op Mortsel. In het vierde hoofdstuk komen de laatste maanden van de Duitse (burgerlijke) bezetting en de bevrijding aan bod. De Brigade Piron, de bevrijding van Antwerpen via de oude tolbrug van Boom, en nadien de bescherming tegen de Duitse V-wapens geven aanleiding tot het tonen van tal van bevrijdingsmonumenten en gerelateerde begraafplaatsen. Het Ardennenoffensief krijgt een afzonderlijk en omvangrijk hoofdstuk, waarbij zowel de Belgische als de Luxemburgse monumenten worden belicht. Als afsluiter is er een hoofdstuk over begraafplaatsen, ook in beide landen.
Hoewel de auteur duidelijk aangeeft geen volledigheid na te streven, zijn er toch enkele opmerkelijke weerstandsmonumenten niet opgenomen. In september 1944 werd het gewapend verzet op verschillende plaatsen overmoedig. Terugtrekkende Duitse troepen werden aangevallen. Die reageerden als een bende wespen. Met alle gevolgen van dien voor de slecht bewapende en nauwelijks getrainde weerstanders. Aan de brug van Dendermonde in Grembergen staat er een passend monument voor een kleine groep dapperen die er op 4 september, dag van de bevrijding van Dendermonde, stierven om de Scheldebrug tegen vernietiging te vrijwaren. In het dorpje Forêt, bij Trooz in de buurt van Verviers, ging het helemaal mis. Een groep pantsergrenadiers, gelegerd in Chaudfontaine, maakte er korte metten met een eenheid van het verzet dat verzamelen geblazen had in de boerderij Labeye om er te wachten op wapendrops om nadien in actie te komen. De Duitsers doodden op 6 september – een dag voor de bevrijding van de streek – ter plaatse en in Luik 44 leden van het Geheim Leger, waaronder diverse Vlamingen die in het kasteeldomein van Forêt een schuiloord of geheime legerplaats hadden vervoegd. Op de website van www.bel-memorial.org kan je nog meer herdenkingsmonumenten (sommige uiteraard gekoppeld aan de Eerste Wereldoorlog) en de lijst van de slachtoffers terugvinden. De aandacht voor de monumenten van 1940-1945 in dit uitgebreid geïllustreerd boek is een mooie verruiming en vredesboodschap. [Harry Van Royen]
E. Westerhuis
In 2011 publiceerde de Belgische historicus Staf Schoeters 'De Grote Oorlog : toen en nu : W.O. I in monumenten en begraafplaatsen'*. Dit boek is het vervolg en richt zich op de culturele erfenis van gedenktekens, monumenten en begraafplaatsen van de Tweede Wereldoorlog op Belgisch grondgebied en in het Groothertogdom Luxemburg. Monumenten die werden opgericht in de periode tussen de beide wereldoorlogen en waar achteraf de namen van de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog werden aan toegevoegd, worden niet vermeld in dit rijk geïllustreerde overzicht teneinde duplicatie te voorkomen. De auteur volgt in zijn beschrijvingen het verloop van de oorlog in België met thema's als de voorbereiding op de nakende oorlog, de achttiendaagse veldtocht, België onder Duits militair en burgerlijk bestuur, de bevrijding en het Ardennenoffensief. In het laatste hoofdstuk wordt een uitgebreid overzicht gegeven van de voornaamste geallieerde en Duitse militaire begraafplaatsen. De bondige teksten verwijzen niet alleen naar historische gebeurtenissen, maar geven ook informatie over personen, gevechten en locaties. Het fraaie beeldmateriaal in kleur is verzorgd door Bib Serneels, de echtgenote van de auteur. Zij heeft oog voor detail en funeraire symboliek.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.