De kamphoer en de simpele ziel : een toneelspel in vier bedrijven
Alexander Solzjenitsyn
Alexander Solzjenitsyn (Auteur), Madeleine Mes (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Nieuw Amsterdam, cop. 2014 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : SOLZ |
Alexandra De Vos
il/pr/17 a
Is Rusland een land met een onvoorspelbare toekomst, dan is het ook een land met een 'onvoorspelbaar verleden' - zo noemen de Russen de chaos die de twintigste eeuw hen naliet. Wie waren de goeden en wie de slechten, wie de slachtoffers en wie de overwinnaars? Die vragen stonden centraal in het werk van Alexander Solzjenitsyn (1918-2008), de belangrijkste tegenstem uit de Sovjetliteratuur. Zie 'De Goelag Archipel', het epos over het leven in de Russische strafkampen, of het intiemere 'Een dag uit het leven van Ivan Denisovitsj'. Tot in zijn late jaren wou Solzjenitsyn greep krijgen op de Russische geschiedenis, getuige de verhalenbundel 'Abrikozen op sap'.
Wat in die verhalen opvalt is 'de onontkoombaarheid van verlies', zoals het heet in 'Nastjenka'. Of het nu gaat over een lerares die de klassieken niet meer mag onderwijzen ('Shakespeare was een dichter van heren en koningen, hebben wij daar behoefte aan?'), of een andere die haar onschuld verliest aan een reeks oversten ('liefde, dat zijn bourgeoiskuren'), de meeste personages zijn slachtoffers. Pijnlijk is het titelverhaal, over een koelak die de abrikozenboom van zijn jeugd verwoest ziet, en een gevierde Sovjetschrijver die de jammerbrief van de koelak onbeantwoord laat maar wel als inspiratie gebruikt ('Wat een taalgebruik! Benijdenswaardig, zelfs voor een schrijver!').
Even pijnlijk is de vaststelling, in het verhaal 'Op de breekpunten', dat leden van het partijkader tijdens het Gorbatsjovtijdperk vervellen tot gewiekste kapitalisten 'gespitst op winst maken, pakken, haastig graaien'. Geen twintigste eeuw om vrolijk van te worden, die van Solzjenitsyn, en hij maakt het de lezer niet altijd makkelijk - tenzij u graag met USSR-termen om de oren geslagen wordt - maar dat gevoel van verlies, dat blijft knagen. (Alexandra De Vos)
ALEXANDER SOLZJENITSYN
Abrikozen op sap.
vertaald door Madeleine Mes, Nieuw Amsterdam, 256 blz., 22,95 euro (e-boek 15,99 euro).
H. van Vlaanderen
Hoe groot is de invloed van een maatschappelijk bestel op het dagelijks leven? In negen verhalen geeft de schrijver talloze voorbeelden. Zo is er de professor in de filmwetenschap die een schrijver bezoekt om met hem over de regels van het scenarioschrijven te spreken. Hij is verward, wordt onrustig en constateert dat de ‘nieuwe’ taal – waarschijnlijk de jaren dertig in Rusland – zo transparant moet zijn als abrikozenjam. Er is een meisje Nastjenka, liefdevol opgevoed door haar grootvader die priester is, maar ja, een nieuwe politiek, zij moet bij de Komsomol, moet voor een partijlid werken en raakt ten slotte helemaal ‘van God los’. Leven en lot van de beroemde maarschalk Zjoekov wordt in een verhaal beschreven, eigenlijk een aaneenschakeling van treurige feiten. De carrière van een idealistische natuurkundestudent ontaardt na zijn Komsomol- en diensttijd in een vlucht naar zakendoen, hij wordt bankier en raakt zichzelf kwijt. Het zijn vooral realistische en vaak tragische verhalen, die de auteur (1918-2008) na zijn terugkeer in 1994 in Rusland schreef. De verhalen geven een uitgebreid maar niet vrolijk beeld van het leven in Rusland.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.