Het ecologisch kompas
Dirk Holemans
Dirk Holemans (Redacteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
EPO, 2012 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : 719.2 HOLE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
EPO, 2012 |
Thema: politiek 1.POL |
31/01/2013
Mensen maken de stad verzamelt verschillende bijdragen van academici en stadsactieven. Zij gingen in op de vraag van de sociaalecologische denktank Oikos wat de toekomst van de stad zal of zou moeten zijn. Het boek wil hiermee focussen op de grote sociaalecologische uitdagingen waar de maatschappij voor staat en de manier waarop deze beantwoord kunnen worden vanuit een stedelijk denken.
Vertrekpunt is dat de stad en stedelijkheid in de toekomst inderdaad de norm zullen zijn. Momenteel woont al de helft van de wereldbevolking in een stedelijke omgeving en alle demografische prognoses geven aan dat dit aandeel nog zal groeien. Vanuit sociaalecologisch standpunt is dan de hamvraag of deze stedelijke wereld ook duurzaam is? Onze steden lijken er de laatste jaren veel leefbaarder op geworden. Stedelijke besturen hebben zelf hun ontwikkeling in handen genomen en hebben fors geïnvesteerd in een aantrekkelijke leefomgeving, zo stellen verschillende auteurs in dit boek. Dat is goed, maar onmiddellijk volgt de waarschuwing dat deze investeringen vaak ten koste gaan van een sociaal beleid. De stad wordt dan een pretstad, die vooral aantrekkelijkheid voor middenklasse en zakenwereld beoogt. Tegelijk blijft de stedelijke arbeidsmarkt voor laaggeschoolden krimpen, stijgen ook de woning- en huurprijzen en treedt er sociale verdringing en ruimtelijke segregatie op. Op die manier monden de ontwikkeling en het beleid van vandaag uit in een verdere dualisering van de maatschappij. Ook ecologisch gesproken is deze pretstad geen toonbeeld. Ze vertegenwoordigt vooral de consumptiecultuur, gedirigeerd vanuit een geglobaliseerde economie die allesbehalve duurzaam omspringt met haar natuurlijke hulpbronnen. Bovendien gaat het niet om een compacte stad of andere ruimtelijke vorm die haar impact op het ecologische minimaliseert. Integendeel, deze stad grijpt wild om zich heen; via suburbanisatie van wonen en werken rukt de verstedelijking, zeker in Vlaanderen, almaar verder op. Ook deze ontwikkelingen en het gebrek aan beleid om hieraan paal en perk te stellen, maken dat de ecologische voetafdruk van de stad ver de draagkracht van de aarde overschrijdt.
Onze maatschappij staat dus voor de enorme uitdaging om deze voorziene aangroei van de stad te plannen en tegelijk haar oude kernwijken te vernieuwen. Vele auteurs in deze bundel leggen de nadruk op de rol van wonen en woonomgevingen. Tegelijk zullen de stad en de maatschappij moeten leren omgaan met superdiversiteit. Migratie is immers een van de belangrijkste motoren van de stedelijke ontwikkeling. Deze beperkt zich echter niet langer meer enkel tot de kernstad; enerzijds volgen ook eerste-, tweede- en derdegeneratiemigranten de suburbanisatiebeweging, anderzijds richten migratiestromen zich steeds vaker direct naar de periurbane gebieden, waar de werkgelegenheid gesitueerd is. Voor deze mensen, maar ook voor haar huidige bewoners kan de stad emanciperend werken. Dit zal echter enkel gebeuren als mensen worden gekneed tot burgerschap, én als het beleid participatie van deze burgers serieus neemt. Tot slot is de grootste uitdaging misschien wel om in dit plannen en in deze participatie het sociale en het economische opnieuw op elkaar af te stemmen en het ook nog te laten rijmen met het ecologische. Daarom is dit boek een pleidooi voor welvaart zonder groei.
De verdienste van Mensen maken de stad is dat het deze uitdagingen klaar en duidelijk brengt en er ook positie in kiest. Bovendien bevatten het vierde deel en de verhalen uit de praktijk verschillende aanzetten tot nieuwe alternatieve modellen. Het zijn sociaalecologische recepten voor de stad, vaak vertrekkend vanuit micro-initiatieven, zoals DeSite in Gent of Buurtschatten in Antwerpen. Het is in dezen ook verwonderlijk dat Mensen maken de stad, gezien de titel, niet méér voor een radicale microbenadering kiest, vertrekkend uit het alledaagse, het handelen van de mensen in tijd en ruimte. Want zowel in het formuleren van de uitdagingen en in het zoeken naar oplossingen kiest het boek toch vooral voor een systemische benadering, waarbij gekeken wordt naar stedelijke evoluties op macroschaal en naar de manieren waarop beleidsmakers en planners de stad vormgeven en/of zouden moeten vormgeven. In het algemeen gesproken kijkt het boek dus naar de overheid om groei in sociaalecologische banen te leiden. Het is daarbij niet altijd duidelijk hoe al deze uitdagingen en mogelijke oplossingen verweven moeten worden tot één verhaal, dat micro en macro samenbrengt. De vele bijdragen zitten hier niet altijd op één lijn en zijn soms zelfs in tegenspraak. Maakt dat het boek minder sterk? Niet noodzakelijk: het boek mag dan misschien niet de volledige op sociaalecologische leest geschoeide nieuwbouw opleveren, het brengt er wel de bouwstenen voor aan. En hiermee kan men verder aan de slag als er gekozen wordt voor een radicale sociaalecologische stedelijke benadering. [Tim Cassiers]
Redactie Vlabin-VBC
Dit boek verzamelt verschillende bijdragen van academici en stadsactieven over de toekomst van de stad. Het wil focussen op de grote sociaalecologische uitdagingen waar de maatschappij voor staat en de manier waarop deze beantwoord kunnen worden vanuit een stedelijk denken. De verdienste van dit boek is dat het deze uitdagingen klaar en duidelijk brengt en er ook positie in kiest. Zowel in het formuleren van de uitdagingen als in het zoeken naar oplossingen wordt vooral gekozen voor een systemische benadering, waarbij gekeken wordt naar stedelijke evoluties op macroschaal en naar de manieren waarop beleidsmakers en planners de stad (zouden moeten) vormgeven. Het is daarbij niet altijd duidelijk hoe al deze uitdagingen en mogelijke oplossingen verweven moeten worden tot een verhaal, dat micro en macro samenbrengt. De vele bijdragen zitten hier niet altijd op een lijn en zijn soms zelfs in tegenspraak. Toch maakt dit het boek niet noodzakelijk minder sterk: het mag dan misschien niet de volledige op sociaalecologische leest geschoeide nieuwbouw opleveren, het brengt er wel de bouwstenen voor aan. Met zwart-witfoto's, tabellen, illustraties en figuren. Met voetnoten, bibliografie en index van persoonsnamen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.