Het brein : jouw verhaal
David Eagleman
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lannoo, 2012 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 415.3 EAGL |
28/02/2013
Er is al heel wat verschenen over hoe ons brein werkt, en meer nog hoe vaak het ons voor de gek houdt. Het idee dat er een homunculus of mannetje in het hoofd zit dat alle touwtjes in handen heeft, is al lang verlaten. Ons gedrag en onze denkbeelden ontstaan op verschillende plekken in ons hoofd en worden gevormd door een wisselwerking tussen verschillende neuronen en hersendelen, vaak zonder dat we ons daarvan bewust zijn. Met Incognito zet neuroloog David Eagleman dit nogmaals op een bevattelijk rijtje. Na een inleidend hoofdstuk waarin hij de toon zet voor het boek, komen als eerste de zintuigen aan bod. Zelfs voor wie met de theorie vertrouwd is, blijft het verbazingwekkend te lezen hoezeer onze zintuigen ons bedriegen, of liever gezegd hoezeer ons brein de binnenkomende stimuli interpreteren, maar ook hoe beperkt we eigenlijk zijn in onze perceptie. Vaak geloven we wel alles gezien te hebben, maar blijkt naderhand dat we de meeste informatie gewoon genegeerd hebben en het plaatje louter in ons hoofd aangevuld hebben. In de wetenschap dat onze zintuigen dus niet (volledig) te vertrouwen zijn, richt Eagleman zijn blik in de volgende hoofdstukken op hoe bewust we ageren, en ook hier blijkt uit tal van voorbeelden en experimenten dat onze meeste gedragingen en handelingen onbewust gebeuren. Slechts wanneer we met een onverwachte situatie geconfronteerd worden, keert het bewustzijn terug op het voorplan.
Een belangrijk gevolg hiervan is dat de schuldvraag een heel nieuwe dimensie krijgt. Wanneer we niet bewust bepaald bedrag stellen, zijn we dan nog echt schuldig? Of zijn we gewoon slachtoffer van ons eigen brein? Die vraag is niet zo eenvoudig te beantwoorden zonder meteen de hele discussie over de vrij wil in het geheel te betrekken. Eagleman stelt voorop dat niet de schuldvraag maar wel de veranderbaarheid van iemand hier van belang is. Wie op basis van bijvoorbeeld straffen tot inzicht kan komen, is gebaat bij een correcte straf, maar wie zijn gedrag niet kan corrigeren dient in het belang van zichzelf en de maatschappij opgesloten te worden. Belangrijk hierbij is dat Eagleman niet vertrekt vanuit een vergeldingsprincipe, maar rationeel tracht te bekijken welke straffen en handelingen werken en welke niet. Het is een intrigerend idee dat jammer genoeg beperkt blijft tot één, zij het uitgebreid en onderbouwd hoofdstuk, een bedenking die ook opgeld maakt voor het afsluitende deeltje dat dieper ingaat op de vraag of we dan werkelijk niet meer zijn dan de gedragingen geprogrammeerd in ons brein en of er echt niet meer is. Net als in de vorige hoofdstukken brengt Eagleman ook hier verschillende argumenten, voorbeelden en experimenten aan die moeten aantonen dat een reductionistische of materialistische visie te beperkend is. Wat daarvoor in de plaats moet komen, blijft hij echter schuldig, om de eenvoudige reden dat onze kennis te ontoereikend is om hierop een antwoord te kunnen formuleren. Incognito biedt geen nieuwe inzichten. De waarde van Eaglemans boek schuilt in de bevattelijke en heldere manier waarop hij de bevindingen en de conclusies die daaraan verbonden zijn weergeeft. Dankzij de vele voorbeelden en gestructureerde opbouw vormt het boek een mooie inleiding in de wonderbaarlijke manier waarop wij wel en niet samenvallen met het complexe gegeven dat ons brein is. [Jurgen Boel]
Redactie Vlabin-VBC
Ons gedrag en onze denkbeelden worden gevormd door een wisselwerking tussen neuronen en hersendelen, vaak onbewust. De auteur bespreekt de zintuigen, waarbij het verbazingwekkend is hoe beperkt we zijn in onze perceptie. In de wetenschap dat we onze zintuigen dus niet volledig mogen vertrouwen, richt de auteur zijn blik op hoe bewust we handelen. In deze studie wordt de schuldvraag in een heel andere dimensie geplaatst. Wanneer we niet bewust bepaald bedrag vertonen, zijn we dan nog schuldig of gewoon het slachtoffer van ons eigen brein? Belangrijk hierbij is dat niet uitgegaan wordt van een vergeldingsprincipe, maar vanuit de rationaliteit van straffen die werken. De vraag is of we echt niet meer zijn dan onze onbewuste gedragingen. De auteur heeft daar geen antwoord op. Dit boek met zwart-witfoto's en uitgebreide eindnoten biedt geen nieuwe inzichten, maar is wel op een heldere manier geformuleerd. Dankzij de voorbeelden en gestructureerde opbouw is het een inleiding in de wonderbaarlijke manier waarop wij wel en niet samenvallen met de complexiteit van ons brein. Met bibliografie en trefwoordenregister.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.