Luz : na twintig jaar, licht
Elsa Osorio
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Anthos, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 7097 |
15/11/2012
De frequentie waarmee een roman van Elsa Osorio (Buenos Aires, 1952) in Nederlandse vertaling verschijnt neemt toe. Mika volgt op Luz (2000), Ana (2006) en Uitweg (2010). Waar haar vorige romans de lezer vooral een inkijkje gaven in de Argentijnse geschiedenis en samenleving, plaatst Osorio haar vertelling nu grotendeels in Europa, preciezer gezegd, in het roerige Duitsland waar het nazisme opkomt en de linkse partijen wegveegt, en in Spanje tijdens de burgeroorlog, al is het historische hoofdpersonage wel degelijk Argentijns: Mika Feldman de Etchebéhère (1902-1992).
Mika was een heel bijzondere vrouw en Elsa Osorio is volkomen idolaat van haar, zo blijkt uit de roman — over haar heldin valt geen onvertogen woord, deze schijnt niet behept te zijn geweest met de fouten en gebreken die de mens eigen zijn. Meer dan vijfentwintig jaar heeft Osorio, met tussenpozen, onderzoek naar haar hoofdpersonage gedaan voordat ze kon besluiten óf, en zo ja in welke vorm, ze Mika’s levensgeschiedenis zou vertellen. Het werd een roman, maar wel een die stoelt op een zeer uitgebreide documentatie, waaronder Mika’s memoires, haar aantekeningen en brieven, artikelen van en over Mika en talloze gesprekken met mensen die Mika zelf hebben gekend.
Wie was deze Mika? Een gedreven intellectueel die hartstochtelijk geloofde in de marxistische revolutie en zich daar samen met haar man Hipólito volledig voor inzette, in woord en daad. Hun gedeelde ideologie bracht hen naar plaatsen waar ze meenden een betekenisvolle rol te kunnen spelen, onder meer naar Patagonië, waar rechtse veiligheidstroepen in 1922 een bloedbad onder de landarbeiders hadden aangericht, naar Berlijn begin jaren dertig, vervolgens Parijs, en in 1936 naar Spanje. Grenzen bestonden niet voor het echtpaar. Nadat haar man aan het Spaanse front de dood vond, werd Mika als vanzelf capitana van een republikeinse POUM-colonne — een colonne bestaande uit aanhangers van de Spaanse marxistische arbeiderspartij. Een capitana die op handen werd gedragen door ‘haar soldaten’. Tot haar grote spijt maakte het gekonkel van de stalinistische communisten een eind aan haar optreden in Spanje.
Osorio brengt de persoon Mika werkelijk tot leven. Daartoe verspringt ze in tijd en plaats, wisselt van perspectief en vertelstem, en geeft de persoonlijke relatie van het Argentijnse echtpaar de ruimte; de twee zijn elkaars grote liefde, dat is onmiskenbaar, en Hipólito — en diens tbc — loopt als een rode draad door haar leven. De schrijfstijl doet echter regelmatig wat simpel, wat kinderlijk aan en past dan niet echt bij de scherpzinnige Mika. Zinnen als ‘Gaat Mika terug naar Frankrijk, vroegen ze haar. Nee, ze gaat niet terug.’, ‘Ze zal het hem keihard zeggen...’ zijn ruimschoots vertegenwoordigd in de roman, maar doen weinig afbreuk aan het bijzondere levensverhaal van de kosmopolitische, idealistische Mika Feldman de Etchebéhère.
[Jacqueline Visscher]
C.C. Oliemans
Mika is de roepnaam van Micaëla Feldman (1902-1992), een in Argentinië geboren joodse vrouw die al jong gegrepen werd door het revolutionaire elan van het marxisme en het anarchisme. Na haar huwelijk met Hippolyte Etchebéhère begon ze een actievere rol te spelen in protestbewegingen, en in de jaren '30 was ze in Parijs en vooral Berlijn getuige van de opkomst van het fascisme. Waar deze biografische roman zich echter op concentreert, is haar rol in de Spaanse Burgeroorlog, toen ze de enige vrouw was die een colonne aanvoerde in de (verloren) strijd tegen de fascistische troepen van Franco. Dankzij gesprekken met Mika's vrienden, veel historische research en Mika's eigen aantekeningen en memoires heeft de schrijfster een beeld kunnen schetsen van een dynamische en gevoelige vrouw die leefde tijdens een brandpunt van de geschiedenis en daarbij steeds haar eigen weg vond. Zeer goed geschreven, met een hoofdpersonage dat prachtig tot leven komt; het springen van het enige historische tijdperk naar het andere vraagt de lezer wel om scherp te blijven. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.