Oeroeg
Hella S. Haasse
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12521 |
28/02/2013
Uit de nalatenschap van Hella Haasse bracht redacteur Patricia de Groot vier verhalen bijeen die, zoals ze vermoedt, niet volledig afgewerkt waren — getuige daarvan de verschillende versies ervan die werden aangetroffen — maar in hun onderlinge relatie toch een beeld ophangen van de manier waarop de in 2011 overleden schrijfster werkelijkheid en droom tot een vervreemdende eenheid wist te versmelten. Opvallend erin is de voorliefde van Haasse voor huizen. In haar studie over de gotieke vertelling noemt Rosemarie Buikema Haasse als voorbeeld van de Nederlandse ‘homely gothic’: in de verhalen hebben huizen onvermoede doorgangen en verborgen vertrekken, die tezelfdertijd aantrekken en afstoten en de betrokken personages laten terechtkomen in een wereld waarin het bovennatuurlijke en het magische de werkelijkheid ombuigen tot een onvatbare entiteit. In het openingsverhaal, dat kortweg ‘Een verhaal’ meekrijgt als titel, laat de ik-verteller zich op sleeptouw nemen door een vreemdeling en komt hij terecht in een zaal waar muzikanten aan het spelen zijn die nauwelijks nog iets menselijks hebben, het zijn ‘gedrochten, melaatsen, sommige met armstompen en halfverteerde gezichten, andere vormloos en wanstaltig van lichaam.’ Van dit moment af keert de ik de wereld de rug toe en trekt hij zich terug op een verlaten eiland ‘waar ik niet meer gedwongen toeschouwer hoefde te zijn van het demonische dansfeest dat de wereld is’. In ‘Maanlicht’ staat een herenhuis op de Keizersgracht in Amsterdam centraal. De ik-verteller die er komt logeren, ziet zich langzaam maar zeker meegesleurd in een spiraal van onverklaarbare gebeurtenissen, die hem er sterk doen aan twijfelen of de droom waarin hij zichzelf opgebaard zag liggen, wel echt een droom is geweest: de littekens van een hondenbeet blijven als tastbare verwijzing naar een werkelijkheid die er misschien toch was. Belangrijk is ook de rol die Haasse in haar verhalen toedicht aan schilderijen. In ‘Landschap met olieverf’ raakt Eunice ervan overtuigd dat de man die ze afgebeeld ziet op een doek, meer ‘leeft’ dan haar echtgenoot Caspar. Haasse sleept de lezer mee in een verhaal over een relatie waarin de schoonmoeder een ontluisterende rol speelt. Het slotverhaal ‘Caulder Hall’ is het sterkste uit de reeks. De Nederlandse Laura Eskes, veertig jaar en ongetrouwd, ontvlucht haar eenzame bestaan en boekt een verblijf in Caulder Hall, een pension in de Schotse Hooglanden. Daar heeft zij onmiddellijk het gevoel dat ze niet gewenst is. Ze ontmoet er twee excentrieke figuren die de landing in Normandië hebben meegemaakt en er blijvende trauma’s aan overgehouden hebben. Dat Laura erin slaagt het vertrouwen te winnen van beide mannen, sterkt haar en met een gerust gemoed, ‘het wonderlijke gevoel verwarmde haar, had haar eenzaamheid verdreven’, keert ze terug naar Nederland. Met enkele rake typeringen slaagt Haasse erin de personages tot leven te wekken en de lezer deelachtig te maken aan hun verwrongen ideeën en verzuchtingen. De vier verhalen uit Maanlicht illustreren de hang naar het raadselachtige dat, zoals Hella Haasse het zelf ooit verklaarde, ‘te maken heeft met mijn jeugd in Indië, met de ondoorzichtige sfeer, de mysterieuze natuur’.
[Jooris Van Hulle]
Drs. Cees van der Pluijm
In de nalatenschap van Hella Haasse (1918-2011) werden vier verhalen aangetroffen die zij bij leven kwijt was. Ze dateren uit de periode 1938-1950 en zijn deels wel en deels niet eerder (in tijdschriftvorm) gepubliceerd. In alle verhalen overkomt de hoofdpersoon iets raadselachtigs dat een bijzonder licht werpt op zijn wijze van leven en daar vragen bij oproept of antwoorden suggereert. De schijnbaar laconieke beschrijvingen, met mooi geformuleerde observaties en tekeningen, hebben soms een magisch-realistisch of een surrealistisch karakter. Haasse leeft in deze verhalen haar voorliefde voor het mysterieuze en het onverklaarbare uit, dat zij naar eigen zeggen meebracht uit haar jeugd in Indië. In een Nawoord licht redactrice Patricia de Groot de geschiedenis van de verhalen toe. Een mooi uitgegeven boekje voor Haasse-fans en liefhebbers van gothic novels. Duidelijke druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.