Romeinse één
Szilárd Rubin
Szilárd Rubin (Auteur), Frans Van Nes (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Gennep, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 10830 |
31/03/2013
Een korte geschiedenis van de eeuwige liefde verscheen in 1963. De roman is diepgeworteld in de politieke en culturele context van de Tweede Wereldoorlog en zijn nasleep — de vele eindnoten zijn zeker geen overbodige luxe. Een situerend nawoord was nuttig geweest.
De roman wordt verteld door Till, achttien aan het eind van de oorlog. Zijn moeder stierf toen hij een kind was, zijn Joodse vader veranderde tijdens de oorlog in een fantoom, dat geld opstuurde maar verder niets liet horen. Till wordt grootgebracht door zijn oma. Hij wil naar de universiteit, dichter worden en is verslingerd aan Orsolya.
Till en Orsolya wonen in Mohács, een provinciestadje in het zuiden van Hongarije. Orsolya komt uit een grootburgerlijke Duits-Hongaarse familie. Tussen hen gaapt een etnische en sociale kloof. Toch leggen haar ouders hen voorlopig niets in de weg. Voor en tijdens de oorlog had Till geen toekomst gehad, nu ziet de toekomst er voor Orsolya benard uit.
De sociaal-politieke omstandigheden worden vooral impliciet besproken, de personages ondergaan ze. Till, Orsolya en hun vrienden hebben andere dingen aan het hoofd: feesten, dansen, vrijen, dromen over wat ze met hun leven zullen doen. Stilaan raakt het land in de greep van de communistische dictatuur.
Tegen die achtergrond bloeit de liefde tussen Till en Orsolya op en kwijnt ze weg. Rubin suggereert nooit dat de sociaal-politieke omstandigheden daar de oorzaak van zijn, al spelen die natuurlijk een rol. In het nieuwe klimaat is Tills poëzie ongewenst. Op Orsolya en haar familie maakt hij een wereldvreemde indruk. Orsolya steunt hem, maar is tegelijk vastbesloten om zich in de nieuwe orde te redden.
Na elk hoofdstuk springt Rubin enkele maanden vooruit. Zo zien we hoe de liefde van Till en Orsolya begint te etteren. Ze kennen elkaar door en door en weten elkaar met genadeloze precisie te kwetsen. Rubin laat ons Tills zelfverblinding doorzien: Orsolya heeft duidelijk genoeg van hem.
De titel, ontleend aan de Duitse vertaling, belooft een liefdesverhaal zonder context. De Hongaarse titel betekent zoiets als Chicken game. Wat dat inhoudt, wordt duidelijk in een dialoog tussen Till en Csajtay. Csajtay vindt Tills gedichten mooi, maar acht ze in het nieuwe regime onpubliceerbaar:
‘Wie verder wil komen, moet anders schrijven. Het is een kwestie van tijd rekken.’
‘Ik weet het. In Amerika noemen ze het een chicken game. Wie het langst op de rails durft te blijven staan als er een trein aankomt …’
Till wil zich aanpassen, maar kan het niet. Op de universiteit wordt hij bestempeld als onbetrouwbaar, maar om geld te verdienen schrijft hij sociaal-realistische kitsch — wat hij niet volhoudt: hij verraadt en verloochent zichzelf, maar blijft een mislukkeling.
Till klampt zich aan Orsolya vast om te verhinderen dat de anonieme, peilloze leegte die in hem zit hem helemaal opslokt. Die leegte is biografisch, politiek, sociologisch en existentieel; ze jaagt hem doodsangst aan en fascineert hem.
(Dit is een abstract van een artikel van Eddy Bettens. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 7 2012.)
[Eddy Bettens]
Edwin van Schie, Hongaarse School
Nog steeds worden er Hongaarse schrijvers aan de vergetelheid ontrukt die prachtig werk blijken te hebben geschreven. Deze roman uit 1963 van Rubin (1927-2010) is er een goed voorbeeld van. Tegen de achtergrond van het opkomende communisme in de naoorlogse periode van Hongarije bloeit een liefde op, die echter gedoemd lijkt te eindigen, omdat hij wordt tegengewerkt door de historische omstandigheden en de moeilijkheden die geliefden sowieso altijd al ondervinden. Deze zeer goed vertaalde roman biedt daarnaast een beeld van Hongarije. Wie al een liefhebber is van Hongaarse literatuur zal zich er wel in thuis voelen, al zijn er historische elementen en feiten die bekend worden verondersteld. Daarnaast kan de lezer heel wat informatie terug vinden in het redelijk uitgebreide notenapparaat achterin. Gebaseerd op de derde editie van het origineel uit 2004. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.