Bij wijze van roman : het zelfde en het andere
Yannis Kiourtsakis
Rea Galanaki (Auteur), Hero Hokwerda (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ta Grammata, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 14271 |
15/07/2012
'Veel geschiedenissen over dezelfde geschiedenis': dat is de titel van het belangrijkste hoofdstuk — en ook meteen een mooie samenvatting — van dit literair-documentaire verhaal of, in de woorden van Rea Galanaki, van deze 'kroniekroman'. Zelf geboren en getogen in de stad Heraklion op Kreta, was ze van jongs af aan vertrouwd met verhalen over de legendarische schaking van het meisje Tasoula, die niet alleen het eiland zelf, maar heel Griekenland tussen 1950 en '52 in de ban hielden. Met grote politieke consequenties bovendien, zoals de staat van beleg in twee Kretensische districten, de mobilisering van de strijdkrachten, preventieve perscensuur in heel Griekenland en in totaal de opschorting van niet minder dan negen artikelen van de grondwet. Dat alles in een tijd waar de bevolking nog de wonden likte van de Tweede Wereldoorlog en de daaropvolgende wreedaardige burgeroorlog.
Betrokken partijen waren twee oude en rijke families van Kreta die, allebei in de persoon van hun belangrijkste vertegenwoordiger, een rol van betekenis hadden gespeeld in de oorlog tegen de Italianen en in de partizanenstrijd tegen de Duitse bezetter. Aan de ene kant was er Yoryis Petrakoyoryis, vader van de jonge Tasoula. Als verzetsleider algemeen bekend onder de naam 'Koningsadelaar van de Psiloritis', en na de oorlog volksvertegenwoordiger voor de liberale partij van de Venizelisten. Aan de andere kant was er de veel jongere Kostas Kefaloyannis, bijgenaamd Koundókostas. In het verzet raakte hij betrokken bij de spraakmakende kidnapping van een Duits generaal in de hooglanden van Kreta en na de oorlog was hij via, zijn broer, parlementslid Manolis, gelieerd met de conservatieve Volkspartij die toen, samen met de liberalen, de dienst uitmaakte in het Griekse parlement.
De geschiedenis begint wanneer de dan 34-jarige Koundókostas — na negen maanden zijn liefde op afstand te hebben beleefd — op zondag 20 augustus 1950 besluit de twintigjarige Tasoula te schaken. Kostas wist dat hij om diverse redenen als schoonzoon niet acceptabel was voor Tasoulas vader, maar was vastbesloten hem voor het blok te zetten door haar te ontvoeren en in het geheim met haar te trouwen, zelfs als dat voor de erecodes van Kreta betekende dat dit tot een vendetta zou kunnen leiden. De aantrekkelijke Tasoula — in de pers nadien de 'godin van de minoïsche bergen' genoemd — werd, na enkele weken in een grot van de berg Psiloritis verborgen te zijn gehouden, met haar ontvoerder in het huwelijk verbonden. Terug in de openbaarheid breekt echter de hel los en worden Kostas en zijn medeplichtigen opgepakt en na een langdurig proces tot een fikse gevangenisstraf veroordeeld. Drie maanden na het einde van zijn straf zou het huwelijk door kerk en staat nietig worden verklaard. Intussen waren op Kreta ernstige ongeregeldheden uitgebroken die aanleiding waren tot het ingrijpen van de Griekse autoriteiten. De zaak werd niet alleen nationaal nieuws, maar kreeg zelfs internationale weerklank.
Door de mythische proporties die deze geschiedenis had aangenomen en door de — door de erecode opgelegde — zwijgplicht van de betrokkenen, dreigde het gevaar dat de juiste toedracht nooit aan het licht zou komen. Een uitdaging voor Galanaki, die als schrijfster van succesvolle historische romans en bekend met bronnenonderzoek, de geknipte persoon leek om zich in de zaak vast te bijten. Haar eerdere twijfels losten op toen ze per toeval de vrije beschikking kreeg over het archief van de intussen overleden Koundókostas, waarin zich naast alle gerechtsstukken en correspondentie ook een uitgeschreven autobiografie bevond waarin dag na dag de dramatische gebeurtenissen werden weergegeven. Verder nam ze kennis van de parlementaire bescheiden uit die tijd en worstelde zich door alle dagbladen en tijdschriften die, in afnemende mate weliswaar, tot in de jaren negentig bleven berichten over deze zaak. Tot slot sprak ze met een aantal getuigen en ook met Tasoula zelf, die echter hardnekkig aan haar oorspronkelijke versie zou blijven vasthouden dat er van liefde nooit sprake was geweest en de schaking tegen haar wil was gebeurd.
Fascinerende lectuur, te meer omdat de auteur, die de lezer blijft aanspreken en als zodanig betrekt bij de ontwikkeling van het verhaal, erin slaagt deze op en top Griekse geschiedenis minutieus te reconstrueren en zelfs tot literatuur te verheffen door de gedragen, beeldende en kleurrijke stijl en een ingenieuze verhaalopbouw die de spanning blijft vasthouden. [Jan Baes]
Bernard Huyvaert
De roman is gebaseerd op waargebeurde feiten. In 1950 werd het meisje Tasoula geschaakt door de verzetsheld Koundocostas. De feiten speelden zich af op in Heraklion op Kreta, maar heel Griekenland werd bij de kwestie betrokken. De zaak kreeg ook internationale weerklank. Tasoula en Koundocostas behoorden tot twee machtige, maar politiek vijandige clans. De Griekse staat moest tussenbeide komen om te beletten dat de vendetta ontoelaatbare proporties aannam. De Griekse schrijfster (1947) geeft geen exact historisch relaas, maar een geïdealiseerde, lyrische versie van de feiten. Kreta wordt voorgesteld als de plek waar archaïsche waarden nog iets betekenen, waar de moderne Griekse staat en zijn rechtspraak nog niet zijn doorgedrongen. Koundocostas is de vertegenwoordiger van deze archaïsche cultuur. Hij is een geboren rebel, die opkomt voor een traditionele samenleving met zijn ongeschreven wetten, erecodes en persoonlijke eer. De vader van het meisje is een gerespecteerd liberaal politicus, die staat voor het moderne Griekenland, met wetten en rechtbanken. Voor geïntesseerden in Griekenland en Griekse literatuur. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.