Volgend jaar in Teheran
Marja Vuijsje
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Atlas, 2012 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 928.8 VUIJ |
31/05/2012
In Ons kamp schetst Marja Vuijsje de geschiedenis van haar Joods-Nederlandse familie, zoals die de roerige twintigste eeuw, met haar relatieve hoogtepunten en catastrofes, heeft beleefd. Het is een verhelderend, eerlijk, soms aangrijpend, soms eenvoudig mooi verhaal, waarin de lezer meerdere niveaus kan ontdekken. Vooreerst is er het leven van Marja’s vader, Nathan Vuijsje, een bakkerszoon uit de Amsterdamse Jodenbuurt, die als dertiger naar Auschwitz-Birkenau werd gedeporteerd en er als muzikant in het kamporkest de oorlog overleefde. Hoewel de Shoah ook de Vuijsjes verminkte (Nathans ouders werden in Sobibor omgebracht, meerdere familieleden stierven in Auschwitz), pikten ze na 1945, zo goed en kwaad als het ging, de draad weer op: net als Nathan stichtten zijn overgebleven broers (en later hun kinderen) een gezin, gingen aan het werk, volgden de politiek van op een afstand, of zochten een tweede adem in Israël. De eerste verhaallijn focust dus op de geboortes, de familievetes, de zorgen van ouders om hun uitgeweken kinderen en die van de thuisblijvers om de ouder wordende generatie. Maar aangezien de Joodse gemeenschap een integraal deel uitmaakte van het maatschappelijke weefsel, zijn lokale en nationale gebeurtenissen in het relaas (een tweede niveau) nooit ver weg. Met de familiegeschiedenis als Leitmotiv komen het wervende zionisme van het Joodse opvangtehuis Bergstichting in Amsterdam, de opkomende welvaartmaatschappij en de almaar veranderende beeldvorming van de Shoah aan bod. In rake slagzinnen laat Vuijsje de lezer kennismaken met de waardering van de familie voor de diverse Nederlanse kabinetten. En in kort bestek passeren maatschappelijke fenomenen als de vrijlating van de Drie van Breda, het scheldproza van Theo van Gogh, diverse economische crises en de gevolgen van de toenemende migratie op stad en bevolking de revue. Dit alles kadert in een resem relevante internationale gebeurtenissen (het derde niveau) die door de familie Vuijsje nu eens met argusogen, dan weer met voldoening werden gevolgd: de arrestatie en berechting van Adolf Eichmann, de Zesdaagse Oorlog, de muziek van de Beatles, de aanslepende strijd in Vietnam, de toegenomen secularisering.
Zoals de auteur het zelf aangeeft is Ons kamp 'een zeer persoonlijk boek, zonder wetenschappelijke pretenties'. Het werk is in hoofdzaak gebaseerd op losse gesprekken en semiformele interviews met familieleden én op de herinneringen van de schrijfster zelf. Samen geven ze een scherp tijdsbeeld van een lange eeuw in voortdurende verandering. Het boek beklijft echter vooral door de levendige beelden die de auteur bij de lezer oproept: de verbazing bij de verpauperde Amsterdamse joden, wanneer ze vaststellen dat ze de toiletten in de moderne woningen steeds opnieuw kunnen doorspoelen; de verbitterde vader die demonstratief zijn asbak leegschudt op het Duitse grondgebied (dat hij overigens hardnekkig mijdt) en zich er vrolijk over maakt dat hij Hitler vele decennia heeft overleefd; de Amsterdamse schoenmaker die zijn schoeisel wegschenkt aan mensen die op het punt staan gedeporteerd te worden; of de sociaaldemocratische oom van de auteur, die in september 1944, na een lange onderduik onder een aangenomen identiteit, zijn bevrijders tegemoet snelt en hen in het Engels toeschreeuwt ‘I am a Jew!’. Een beeldrijk en intiem boek dus, zonder storende abstraheringen of wetenschappelijke theorievorming, dat iedereen die zich voor Joodse thema’s interesseert zeker zal aanspreken. [Fabian Van Samang]
A.H.B. de Munnick
In recente jaren is er meer aandacht gekomen voor het joodse leven na de oorlog, toen deze bevolkingsgroep het leven weer geheel moest opbouwen - voor zover dat nog kon. Met de steeds grotere afstand tot de Tweede Wereldoorlog ontstaat er ook een joodse geschiedenis van na 1945, zeker nu de eerste generatie aan het uitsterven is. De auteur beschrijft het verhaal van haar vader en zijn drie broers die na de oorlog allen hun eigen weg gaan, zowel op het gebied van religie als van assimilatie. Die oorlog, maar ook het vooroorlogse leven, Palestina en later Israël, herinneringen, tradities en anekdotes, de nieuwe, jonge generatie, maar ook de vermoorde familieleden, dit alles was het mengsel dat het naoorlogse joodse leven vormde....met de schaduw van Auschwitz steeds op de achtergrond. Prachtig boek dat de familiegeschiedenis vertelt van de familie Vuijsje in de twintigste eeuw, de geschiedenis van een gewone joodse familie die door toedoen van anderen bizar en soms gruwelijk werd. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.