Verzamelde gedichten
Jan De Roek
Jan De Roek (Auteur), Yves T'Sjoen (Redacteur), Michel Dupuis (Redacteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
VUBPRESS, 2011 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12445 |
15/01/2013
Ik ben de overlevende is een keuze uit het werk van de Vlaamse dichter en essayist Jan de Roek. Men heeft ervoor gekozen om een aantal gedichten van mindere kwaliteit achterwege te laten. Hoewel dat de consistentie van het oeuvre vergroot, is het ook een stap naar een homogene, gecanoniseerde versie. Dit boek loopt daarom het gevaar een geïdealiseerd beeld neer te zetten. De zwakkere teksten geven niet alleen een ‘realistischer’ beeld, ze illustreren ook hoe De Roek in zijn lange gedichten de zwakten van het postexperiment overstijgt, die in zijn kortere gedichten nog duidelijk aanwezig zijn. Ik ben de overlevende bestaat vrijwel geheel uit grotere, ‘monologische’ gedichten, die het werk door hun scoop, compositie, litaniekarakter en dialectiek boven de mainstream uittillen.
Ik ben de overlevende bevat ook twee belangrijke essays over poëzie. Zo kan men de gedichten naast De Roeks poëzieopvattingen kan leggen – een groot pluspunt. Evidente lectuur zal het voor velen echter niet zijn. In ‘De nieuwe kleren van de keizer’ worden drie eerdere essays gerecycled en gehermonteerd volgens een ‘cross cutting-techniek’. Het stuk blinkt uit door metafoorgebruik, nevenschikking en het ontbreken van argumentatie. Dit maakt het interessant en avontuurlijk, maar niet eenduidig.
Het gedicht heeft volgens De Roek geen functioneel karakter dat het dienstig kan maken aan een wereldbeeld of ideologie, en dient het evenmin te worden opgevoerd als een argument om een bepaalde stelling te bewijzen. Het gedicht is een gedane zaak, iets overeenstemt met onze ervaring. Poëzie maakt die ervaring ‘concreet en tastbaar’, doordat ze een nieuwe ervaring creëert die de ‘reallife’-ervaring vervangt, en waardoor de tekst als verwoording het karakter van een ‘gemummificeerde waarheid’ krijgt. Geheel in de traditie van Hegel, Mallarmé, Bataille en Blanchot analyseert De Roek het gedicht en het kunstwerk als een ‘negatie’ van de werkelijkheid.
Hoe rijk en genuanceerd ook, tegen deze visie op ervaring valt een en ander in te brengen. Bijvoorbeeld dat het gedicht ook hier weer als een ‘afgeleide’ wordt beschouwd van een werkelijkheid waarvan het de ‘letterlijke’ vertaling is, eerder dan de constructie. Maar de poëzie laat ons alleen de ervaring van het gedicht, dat zich in de lectuur telkens weer aan ons onttrekt, en niet ‘een’ ervaring die niet aan de basis van het gedicht kan gelegen hebben, omdat ze niet bestond dàn als gedicht. Zelfs voor een lucide dichter als De Roek was het blijkbaar nog te vroeg om de poëzie met haar eigen onmogelijkheid als afgeleide van de werkelijkheid te confronteren.
Ik ben de overlevende is een onmisbaar boek voor elke lezer die een beter inzicht in de ontwikkeling van de Vlaamse poëzie wil krijgen. Voor een completer beeld van het oeuvre dient het boek evenwel samen met de PEP-editie van het Verzameld werk te worden gelezen, alleen al vanwege de ontbrekende opstellen over Claus, Conrad en Van Vliet.
(Dit is een abstract van een artikel van Dirk van Bastelaere. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 2012, nr.3.)
[Dirk van Bastelaere]
Redactie Vlabin-VBC
Deze bloemlezing van de in 1971 jonggestorven dichter Jan De Roek kwam er op initiatief van een aantal vrienden. Naast enkele langere en korte gedichten bevat het twee belangrijke essays, die het mogelijk maken zijn poëzieopvattingen naast zijn lyriek te leggen. De compositie, het litaniekarakter en de dialectiek van de lange gedichten tillen dit werk boven de mainstream uit. Met het verschijnen van deze bloemlezing is de ongelukkige publicatiegeschiedenis van De Roeks werk, en de ongewone receptie ervan, opnieuw een beetje gecompenseerd. Het lijkt echter wel vooral de must reads te bevatten en loopt daarom het gevaar een geïdealiseerd beeld neer te zetten. Toch is het een onmisbaar boek voor wie een beter inzicht in de ontwikkeling van de Vlaamse poëzie wil krijgen. Na een editieverantwoording met tekstingrepen (plus beknopte bibliografie), besluit het met een fotokatern (kleur en zwart-wit) op glanzend fotopapier. Met twee cd’s: op de eerste leest De Roek voor uit eigen werk; op de tweede staan enkele radiofragmenten met en over de dichter. Bibliografie en noten bij de inleidende beschouwing.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.