Archief van verloren kinderen
Valeria Luiselli
Valeria Luiselli (Auteur), Merijn Verhulst (Vertaler), Cees Nooteboom (Inleider)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Karaat, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 9032 |
15/01/2013
Valse papieren is een harmonieus essay in tien delen, waarin Luiselli vanuit verschillende oogpunten en steden reflecteert over melancholie, urbaan verval, identiteit en de bedreigde kunst van het flaneren. De hoofdstukjes reflecteren elkaar door middel van een reeks subtiele motieven, waarvan de spiegel het meest symbolisch is. Luiselli’s deelessays werken als een draaibare ronde scheerspiegel die ofwel verkleint, ofwel vergroot: op die manier zoomt de ene tekst in op datgene wat in de andere slechts een detail is. De literaire verwijzingen vermengen zich met impressies van haar wandelingen door Venetië, Mexico-Stad en New York.
Op een Venetiaans kerkhof gaat Luiselli’s alter ego op zoek naar het graf van de Russische dichter Joseph Brodsky. Initieel zonder veel succes, maar dan stuit ze uiteindelijk op de zerk. Meteen is duidelijk dat Luiselli aangetrokken wordt door ‘niet-plaatsen’: hotelkamers, stoepen en portieken, plaatsen waarvan de voorlopige en onvatbare identiteit gevuld en gewist wordt door de mensen die er dagelijks passeren.
Van Venetië vliegt de vertelster naar Mexico-Stad. Iedereen die ooit aan het raampje zat tijdens een landing in ‘El D.F.’ zal haar emotionele woorden over deze adembenemende ervaring beamen. Over andere ideeën valt dan weer te discussiëren. De warboel die Mexico-Stad heet, heeft wel degelijk een duidelijk historisch centrum en een aantal kilometerslange assen die de stad doorkruisen, en dus valt het best mee om je er te oriënteren. Voetgangersvriendelijk kan je de stad inderdaad niet noemen, maar dat wandelen nog steeds de beste manier is om je er een beeld van te vormen, bewijst Luiselli in de eerste plaats zelf.
In navolging van Wittgenstein vergelijkt Luiselli de taal met een grote stad in constante aanbouw waarin het almaar moeilijker flaneren is. Die vergelijking gaat zeker op voor haar eigen tekst, waarin je als lezer niet bepaald argeloos kan rondslenteren. Wie niet gewaarschuwd is, struikelt ongetwijfeld over het teveel aan citaten: Benjamin, Deleuze, Barthes, Wittgenstein. Misschien vormt niet zozeer de overdaad aan citaten het obstakel, maar de belerende manier waarop ze die aan de man brengt.
De meest genietbare stukjes van Valse papieren zijn die passages waarin Luiselli durft te freewheelen. In het derde en vierde deel maken we een fietstocht door de Colonia Roma. Spontaan werpt Luiselli fietsen op als hét alternatief voor de gediskwalificeerde flanerende denker. Een ander hoogtepunt is het in New York gesitueerde negende hoofdstuk. Het besef dat privacy in onze dichtbebouwde steden een steeds zeldzamer privilege is, brengt de vertelster tot de conclusie dat we enkel nog ruimte hebben voor onszelf op die plaatsen die ons niet eigen zijn.
Omdat ook plekken om in stilte te lezen schaarser worden, laat Luiselli haar vertelster lezen op een kerkhof in Mexico-Stad. Eens te meer blijkt dat ze verkiest om een aantal belangrijke invloeden net niet te expliciteren, of tenminste niet op de plaats waar je dat verwacht. De nadrukkelijke citaten zijn niet zelden een afleidingsmanoeuvre om de critici op het verkeerde been te zetten in hun speurtocht naar literaire voorbeelden.
(Dit is een abstract van een artikel van Jasper Vervaeke. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 8, 2012.)
[Jasper Vervaeke]
Maarten Steenmeijer
Het debuut van deze Mexicaanse schrijfster is moeilijk te definiëren als genre. In zijn lange, lovende voorwoord karakteriseert Cees Nooteboom het ten slotte als een 'essay waarin gereisd en gekeken wordt.' In tien hoofdstukken verkent Luiselli (1983) de wisselwerking tussen de ruimtes waarin zij reist en verblijft (Venetië, Mexico-Stad, New York) en haarzelf. Flanerend tussen stad en ziel komt ze tot indringende observaties en gedachten die ze met grote precisie weet te formuleren en die haar literaire talent verraden. De talrijke verwijzingen naar schrijvers en filosofen als Borges, Brodsky en Benjamin roepen het vermoeden op dat ze meer leunt op haar voorbeelden en inspiratiebronnen dan nodig is. Je zou misschien willen dat Luiselli meer op haar eigen pen had vertrouwd. Maar dit laat onverlet dat dit een verrassend en gedurfd debuut is, dat in de Spaanstalige wereld heel goed is ontvangen. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.