Bijna een vader : roman
Alejandro Zambra
Alejandro Zambra (Auteur), Luc De Rooy (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Karaat, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 13014 |
15/06/2013
In de boeken van de Chileense auteur Alejandro Zambra resoneert steeds een geschiedenis mee waarover alleen gezwegen lijkt te kunnen worden. In zijn derde roman, Manieren om naar huis terug te keren blijkt het opnieuw moeilijk om het verleden in een alles omvattend verhaal te vertellen.
Het eerste deel van de roman speelt zich af in 1985, tijdens de dictatuur van Pinochet. Een negenjarig jongentje krijgt een geheimzinnige opdracht van de drie jaar oudere Claudia. Hij moet haar oom Raúl in de gaten houden, maar hij weet niet precies waarom. De suggestie wordt meermaals gewekt dat Raúl een communist of terrorist is. Die verdenking begint ook op de rest van de familie af te stralen. Dan wordt de jonge verteller medegedeeld dat het niet langer nodig is om Raúl in de gaten te houden. Waarom is niet duidelijk. Hij lijkt een ‘secundair personage’ in een verhaal waarvan hij de strekking niet goed kan achterhalen.
In het tweede deel komt een jonge schrijver aan het woord, die verslag doet van zijn moeizame pogingen om het verhaal van zijn jonge alter ego en diens vriendinnetje Claudia op papier te zetten. De dictatuur is voorbij, maar in de poging om het verhaal van die periode te beschrijven, komt deze auteur alleen secundaire personages op het spoor.
De schrijver vertelt over zijn stukgelopen huwelijk met Eme en over de tot mislukken gedoemde poging om die breuk weer te lijmen. Zijn roman over Claudia lijkt vooral bedoeld om Eme en hemzelf van een gezamenlijke geschiedenis te voorzien. Als de schrijver Claudia vervolgens in het derde deel als volwassen vrouw opvoert, om haar samen met zijn alter ego het verhaal van hun jeugd te laten reconstrueren, doet hij dat in een noodzakelijke maar uitzichtloze poging om zichzelf in de geschiedenis van zijn ex-vrouw te schrijven.
Daarmee behandelt Zambra op een indirecte manier het grote probleem van zijn generatie en land. Het ontbreekt Chili aan een gezamenlijke geschiedenis. Dat is het onoverbrugbare probleem dat Claudia en de verteller, en ook Eme en de schrijver uit elkaar drijft. Het is die pregnante conclusie die uit de clash tussen het fictionele en het metafictionele niveau naar voren komt, die je Zambra de soms onverteerbaar romantische overpeinzingen van zijn schrijvende hoofdpersonage doet vergeven. Want hoewel deze Kunstenaar het zich regelmatig beklaagt dat hij er maar niet in slaagt om de wereld in haar ware gedaante in een Boek te vatten, gaat er juist grote kracht uit van de manier waarop Zambra in zijn alsmaar mislukkende pogingen om een verhaal te construeren, de misleidende nationale vertelling van het herboren democratische Chili deconstrueert.
Toch schuilt in Manieren om naar huis terug te keren ook de suggestie dat de literatuur in ieder geval het begin van een verandering in de nationale psyche teweeg kan brengen.
Zambra blijft in al zijn boeken hopen op een wonder, op een schok die iedereen bij elkaar brengt. Hier is dat een kleine naschok van de grote aardbeving waar het verhaal mee begon. Deze schok is echter lang niet sterk genoeg. Weg is de hoop op een algehele verbroedering. Maar er is uiteraard altijd een volgende roman.
(Dit is een abstract van een artikel van Matthijs De Ridder. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 2, 2013.)
[Matthijs De Ridder]
Drs. G.A. Ribbink
De hoofdpersoon in deze roman is een jongen die opgroeit in Chili in de jaren ’80, toen de militaire dictator Pinochet aan de macht was. We zien hem in het midden van de jaren ’80 als jongetje van negen en vlak voor de laatste verkiezingen in 2010, als jonge dertiger. Als kind raakt hij bevriend met een zekere Claudia, wier vader onder een valse naam hun buurman is. Pas later, als hij Claudia opnieuw ontmoet, begrijpt hij dat die man ondergedoken was, als tegenstander van het regime. Het verhaal wordt fragmentarisch verteld en veel wordt aan de fantasie van de lezer overgelaten. De titel verwijst letterlijk naar het feit dat hij Claudia naar het ouderlijk huis meeneemt en figuurlijk naar zijn vergeefse pogingen om zijn ouders te begrijpen. Enige kennis van de recente geschiedenis van Chili strekt tot aanbeveling (de vertaler geeft hier helaas niet altijd blijk van). De Chileense schrijver (1975) wordt door velen gezien als de opvolger van Roberto Bolaño. Dit is zijn derde roman. De vorige twee zijn ook in het Nederlands vertaald. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.