De stamgasten : leven en werken met natuurvolkeren
Leen Dewitte (Auteur), Tom Cloeckaert (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Linkeroever, 2011 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 954 DEWI |
Besprekingen
15/06/2012
Tijdens een van hun reizen naar afgelegen plekken, beseffen televisieregisseurs Leen Dewitte en Tom Cloeckaert welke impact de kennismaking met natuurvolkeren op hun leven heeft. Ze vragen zich af of ze deze ontmoeting tussen de rusteloze, technologische wereld van de westerling enerzijds, en de eenvoud en harmonie van deze stammen anderzijds, ook zouden kunnen organiseren voor andere mensen. Het concept voor Toast Kannibaal, het televisieprogramma waarbij Vlaamse gezinnen uit hun comfortzone worden gehaald en gedropt worden bij een afgelegen stam, is geboren. De stamgasten neemt ons onder andere mee naar de Mentawai in Indonesië, de Zuid-Ethiopische Mursi en Hamer, de Huaorani in de Amazonejungle van Ecuador en de Pokaja in de hooglanden van Papoea-Nieuw-Guinea. Het boek brengt het relaas van het ontstaan van het televisieprogramma, de voorbereidingen en opnames ervan, en de reacties erop bij de buitenwereld en de stammen zelf. Daarnaast wekt het de indruk een verantwoording te willen vormen voor het programma, dat heel wat negatieve kritieken kreeg. Via hun verhaal willen de auteurs hun critici van antwoord dienen, vooral blanke academici die ‘niet het recht hebben deze stammen contact met de buitenwereld te ontzeggen’. Ook de klassieke antropologie wordt in vraag gesteld en afgeschilderd als beperkt en sterk verschillend van de ervaringen van de programmamakers. Maar wat houden deze ervaringen juist in? De auteurs zetten voor elke stam ‘de belangrijkste gebruiken’ op een rij, zonder echter te verwijzen naar de methode waarop ze hun informatie verzamelden. Literatuur? Observatie? Gesprekken met stamleden? Het zou voor de lezer op zijn minst interessant zijn te weten hoe lang ze bij een bepaalde groep verbleven (hoogstwaarschijnlijk enkele weken). Bovendien is het doel van hun aanwezigheid daar niet onbelangrijk. De auteurs zijn ter plaatse aanwezig om een commercieel televisieprogramma te maken, niet om een evenwichtig beeld van een bepaalde stam te brengen. Vooral rituelen die voor de Belgische televisiekijker vreemd of komisch zijn en dus het best ‘scoren’ wat kijkcijfers betreft, komen op de voorgrond. De programmamakers geven aan de plaatselijke tradities niet of zo min mogelijk te willen verstoren. Je kan je afvragen in welke mate dat mogelijk is wanneer een kleine stam overrompeld wordt door een Vlaams gezin met in hun kielzog een ganse televisieploeg. Vooral wanneer het gaat om de verloning van stamleden die een huis bouwen voor de crew, lijkt het argument van het in ere houden van plaatselijke tradities belangrijk te zijn. Drie varkens, wat suiker en koffie voldoen als vergoeding, wordt besloten. Varkens staan immers symbool voor ’pure rijkdom’ bij de Mentawai. Het feit dat een geslaagd tv-programma in België heel wat geld kan opbrengen, én het feit dat de stamleden zich niet bewust zijn van dit onevenwicht in de deal, wordt gemakkelijkheidshalve even genegeerd. Wie Toast Kannibaal de moeite vond, zal wellicht ook dit boek kunnen smaken. Maar afgezien van enkele positieve noten zoals het herstellen van een waterput en het tijdelijk leveren van medische hulp, blijft de hamvraag na het lezen van dit boek: wat is de meerwaarde voor de bezochte volkeren? Het onevenwicht in deze ontmoeting is te groot om er geen bittere nasmaak aan over te houden. En het is net de vaststelling die de makers inspireerde tot het programma, die de vraag oproept of dit programma er wel had moeten komen. ‘De puurheid die deze mensen uitstralen, de harmonie waarmee ze met de natuur leven, de onschuldige naïviteit waarmee ze ons benaderen, het respect waarmee ze met elkaar en met ons omgaan, zijn verrijkend, maar ook confronterend. De Mentawai houden ons als het ware een spiegel voor. Niet zij, maar wij zijn de primitieven. Ik besef dat ik nooit zal kunnen bereiken wat deze mensen hebben: innerlijke rust en pure echtheid.’ [Anke Van Vossole]
Redactie Vlabin-VBC
De auteurs maakten samen de Vlaamse televisieprogramma’s ‘Toast Kannibaal’ en ‘Belgen in de rimboe’, waarin Belgen in contact werden gebracht met exotische volkeren. Daarnaast zijn ze de oprichters van het reisbureau Travel to The Tribes, dat reizen aanbiedt naar erg afgelegen bestemmingen. In dit boek doen ze verslag van de reizen die ze, alleen of voor de televisie, maakten. In een achttal hoofdstukken lezen we over hun persoonlijke ontmoetingen met evenveel stammen over de hele wereld: de Mentawai, die leven op een eilandengroep nabij Indonesië, de Taberma in Togo, de Himba in Namibië, de Mursi en de Hamer in Zuid-Ethiopië, de Huaorani in Ecuador, de Pokoja in Papoea-Nieuw-Guinea, en de Nahwal, die leven op een eiland in de archipel Vanuatu in Oceanië. Bij elke stam krijg je eerst een korte algemene uitleg over de gewoontes, leefwijzen en gebruiken. Daarna gaan de auteurs uitgebreid in op hun ervaringen en ontmoetingen tijdens de reis. Dat alles wordt verlucht met vier katernen matige kleurenfoto’s. Voor lezers met een avontuurlijke inborst.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.