1000 jaar slaaf : de vloek van Zwart-Afrika
Mark Heirman
Mark Heirman (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Houtekiet, 2011 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 245.4 HEIR |
31/12/2011
Zesendertig jaar na zijn persoonlijk afscheid van de franciscaanse orde van de minderbroeders, draagt Mark Heirman dit boek op aan de zes ‘overlevende broeders van Vaalbeek’. In het boek overloopt hij de hele geschiedenis van de stichting van Franciscus en Clara van Assisië. Daarbij verwijst hij regelmatig naar het heden en zijn persoonlijke ervaringen, en werpt hij een kritische blik op een onbeweeglijk kerkelijk instituut.
In een eerste deel vertelt de auteur over Francesco, die weliswaar een kind van zijn tijd was, maar een geboren vernieuwer. Vanuit dit 13de-eeuwse perspectief kijkt hij naar de toestand in de 21ste eeuw. De ingewortelde nostalgie van de katholieke kerk en haar bisschoppen, die vooral de oude vormen en tradities wilden bewaren, niet raakten aan het celibaat en andere tijdsgebonden begrenzingen, heeft de onmacht blootgelegd van de kerk en de franciscaanse beweging. De gemiddelde leeftijd in de gemeenschappen is nu ongeveer tachtig jaar. De vernieuwing zal dus niet meer van binnenuit komen. Heirman vindt het nog niet te laat om de kaarten te herschikken vanuit een spiritualiteit met twee vleugels: de 13de én de 21ste eeuw: 'Uit die wederzijdse bevruchting ziet hij een actuele franciscaanse beweging ontstaan die de wereld nog altijd kan vernieuwen.
In een tweede deel beschrijft hij de institutionaliserende tendenzen binnen de drie ordes, de missionering en het veelzijdige profiel van vele franciscanen in de voorbije eeuwen. Het naast elkaar leven van de verschillende ordes is voor hem persoonlijke een 'ondraaglijk anachronisme'. Een renaissance veronderstelt nieuwe, dynamische verbanden, waarbij man en vrouw, gehuwd en ongehuwd, homo en hetero, blank en zwart enz. een evenwaardige plaats krijgen. De beweging heeft verzuimd haar eigen spiritualiteit te vernieuwen. Nu is het te laat om het tij te keren. Dat is de analyse die de auteur maakt van zijn vroegere kloosterleven. Hij toont ook aan hoe hetzelfde immobilisme met de drie geloften is omgesprongen: armoede, kuisheid en gehoorzaamheid.
Hij stelt wel dat er occasioneel verzet was: van Joachim van Fiore (+1202) tot Leonardo Boff, de bevrijdingstheoloog uit de twintigste eeuw. Het ging hier niet om ‘letterlijke navolging’, zoals die door de vele ‘nieuwe bewegingen’ van vandaag wordt gesteld. Navolging mag geen imitatie zijn, maar inspiratie. Een nieuwe stichting mag geen variant zijn van hetzelfde. De Fraternité de Thiberiade in Lavaux-Sainte-Anne is voor deze auteur zeker geen voorbeeld van hedendaagse inspiratie.
Hij wijst in dit deel ook op de actualiteit: de benoeming in 2010 van Léonard tot bisschop van Mechelen-Brussel. Over Léonard stelt hij dat die ‘de tekenen des tijds’ ontvlucht of beoordeelt vanuit een aloud gelijk, gesteund door Rome.
In een volgend deel vernemen we hoe de ordes overleefden binnen de Reformatie en de Franse Revolutie en tijdens ‘de schok van 1945-1975', de tijd die de auteur zelf aan de lijve ondervond. Je voelt tussen de regels de strijd die hijzelf gestreden heeft. Heirman eindigt met een bespreking van de ‘troeven en de fronten’ voor de toekomst: de troef van de spiritualiteit van Franciscus (die bestaat uit vrijheid, gelijkheid en broederschap), en het front van vredestichters, ecologisten en vernieuwers.
Als medewerker van Pax Christi en auteur van verschillende werken over politiek religie, cultuur en beschaving, hoopt Heirman voor de 21ste eeuw op een nieuwe franciscaanse beweging van mannen en vrouwen van welk continent ook, die aan een hedendaags alternatief willen meewerken. Hijzelf engageert zich alvast om een nieuwe regel en zelfs de constituties te schrijven. Als dat geen belofte is... De vraag is wel of deze beloftevolle utopie de facebookgeneratie zal aanspreken. [Jan Scheers]
Redactie Vlabin-VBC
In dit boek schetst filosoof en polemoloog Mark Heirman de geschiedenis van de franciscanen. Vanuit persoonlijke ervaringen en met een kritische blik legt hij daarbij voortdurend links met de actuele situatie. Eerst vertelt hij over de jonge Franciscus, die een geboren vernieuwer was, wat sterk contrasteert met de nostalgie van de huidige katholieke kerk. Toch gelooft hij in een actuele franciscaanse beweging die de wereld kan vernieuwen. In een tweede deel beschrijft hij de institutionaliserende tendenzen binnen de drie franciscaanse ordes, de missionering en het veelzijdige profiel van de franciscanen in de voorbije eeuwen. Het naast elkaar leven van de ordes omschrijft hij als een 'ondraaglijk anachronisme'. Ook nu weer gaat hij in op het kerkelijke immobilisme en besteedt hij aandacht aan het occasionele verzet. Heirman eindigt met twee positieve, toekomstgerichte hoofdstukken over de 'troeven' en de 'fronten' van de franciscaanse beweging. Achteraan volgt een bibliografie. Een utopisch, geëngageerd boek, waarbij het wel de vraag is of het de huidige generatie zal aanspreken.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.