Parnassia
Josha Zwaan
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Artemis, cop. 2010 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : ZWAA |
15/11/2013
De Nederlandse psychologe Josha Zwaan was al veertig toen ze in 2010 haar debuutroman Parnassia schreef. Daarna verscheen Zeevonk, de geschiedenis van het mailschip Willem Ruys, bij het grote publiek gekend als het cruiseschip Achille Laura, die in 2985 door de PLO werd gekaapt.
Parnassia, niet toevallig ook de naam van een beschermde plant die met uitsterven is bedreigd, is een psychologische roman gebaseerd op historische feiten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden een aantal joodse kinderen ondergebracht bij christelijke pleegouders, die overtuigd waren dat ze hen redden van de dood, maar ook van het jodendom. Na de oorlog, toen sommige ouders terugkeerden uit de kampen en hun kinderen terug wilden, zorgde dit voor conflicten, ook al omdat de officiële instanties verdeeld waren over wat beter zou zijn, een joodse of een christelijke opvoeding. Als het kind zelf koos om bij de pleegouders te blijven was de beslissing vlug genomen.
Het hoofdpersonage, de joodse Rivka, wordt als vierjarig kind ondergebracht bij een gereformeerde familie in een Zeeuws dorp en zal in 1945 haar vader en broer afwijzen. Ze groeit op als Anneke, de dochter van de plaatselijke dominee, die haar samen met zijn onderdanige vrouw liefdevol, maar vervuld van de superioriteit van de christelijke leer, opvoeden. Als jongvolwassene worstelt ze zich los uit dit verstikkende milieu, wordt onderwijzeres in Leiden, trouwt met een niet-praktiserende jood en krijgt zelf kinderen. Pas wanneer haar man zijn geloof tracht terug te vinden omdat hij lijdt onder zijn kampverleden, wordt duidelijk hoe beschadigd ook zij is door een leven vol leugens en ontkenningen.
Rivka-Anneke is geen Anne Frank waarmee de lezer meeleeft, maar toch is ze ook niet onsympathiek, hoewel ze (vooral) haar dochter verwaarloost en mishandelt omdat ze zich opgesloten voelt in de gevangenis van het gezin. Ze is een zoveelste oorlogsslachtoffer én een kind van de achterlijke jaren vijftig en zestig, toen vrouwen, ook in het officiële onderwijs, ontslagen werden als ze kinderen kregen. Pech, als je niet geschikt was als moederfiguur aan de haard en bredere interesses had.
Parnassia is een knap gestructureerde roman die een leven vol onbegrip verwerkt in gesprekken aan het strand van een zeventigjarige moeder met haar dochter, die tracht het waarom te begrijpen. Het bevat ook zinnige reflecties over het joods-zijn. [Julien Schmit]
Annemiek Buijs
Debuutroman van Zwaan [1963]. De 4-jarige Rivka wordt in de oorlog bij een gereformeerd domineesgezin in het Zeeuws-Vlaamse Zaamslag ondergebracht. Ze groeit op als Anneke, haar ouders zijn bij het bombardement op Rotterdam omgekomen. Na de oorlog gaat ze niet terug naar haar vader en broer. Ze ontkent haar joodse afkomst en blijft Anneke. Toch trouwt ze met Joost, een joodse overlevende van de kampen. Haar ontkenning, zijn trauma’s en het onvermogen tot communicatie maken hun huwelijk en gezinsleven kapot. De kinderen worden uit huis geplaatst en pas als Anneke dertig jaar later hoort dat Joost is overleden, bezoekt ze de begrafenis en ziet ze haar kinderen terug. Een stroom van herinneringen komt los. Haar dochter Sandra wil haar verhaal horen. Iedere week spreken ze af in strandpaviljoen Parnassia om te praten over het verleden. Pas op 70-jarige leeftijd kan Rivka/Anneke zich met haar joodse achtergrond verzoenen. Prachtige, in een mooie stijl geschreven roman over identiteitsverwisseling en onverwerkte trauma’s. Verdient een groot lezerspubliek. Paperback; kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.