Dürer
Ruth Dangelmaier
Ruth Maier (Auteur), Jan E. Vold (Redacteur), Ard Posthuma (Vertaler), Annemarie Smit (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2010 |
VERDIEPING 2 : BATAVIA : WAARGEBEURD : MAIE |
00/00/0000
Toen Jan Erik Vold bezig was met de uitgave van de literaire nalatenschap van zijn collega-dichter Gunvor Hofmo, vond hij daarin ook een aantal dagboeken van Ruth Maier, een Oostenrijkse Joodse vluchtelinge die in 1942 in Auschwitz werd vergast. Geïntrigeerd door Maier zocht Vold contact met haar nog levende familie in Engeland. Zo kwam hij in het bezit van nog een aantal dagboeken en brieven.
Het boek dat Vold in 2007 publiceerde, bevat een zeer uitvoerige keuze uit de dagboeken. De periode waarvoor de dagboeken niet bewaard zijn gebleven, wordt ingevuld door brieven die Ruth Maier in die periode aan haar familie schreef. Vold heeft de dagboeken en brieven niet alleen naar het Noors vertaald, maar ook gezorgd voor inleidingen, voetnoten en illustraties zoals foto's, krantenknipsels en officiële documenten. Voor de Nederlandse uitgave werden zijn bijdragen uit het Noors vertaald. De dagboeken en brieven werden echter uit de in 2008 verschenen Duitse uitgave vertaald.
Ruth Maier wordt in 1920 in Wenen geboren in een welgesteld, volledig geïntegreerd Joods gezin waarin geloof maar een minieme rol meer speelt. Vanaf haar dertiende houdt ze een dagboek bij, waarin we haar volgen in haar evolutie van jong, dweperig meisje tot een door angst en eenzaamheid gekwelde vrouw: 'Ik schrijf om gevoelens kwijt te raken waar ik anders in zou stikken. Om in wonden te woelen, zodat ze open blijven', schrijft ze in 1941.
Intellectueel is ze vroegrijp. Op haar zeventiende leest ze al Dostojevski en Thomas Mann (wat later ook Freud en Gorki). Zelf vindt ze dat haar existentiële overpeinzingen nogal 'warrig' zijn. Het eerste keerpunt in haar leven komt er in 1938 met de Anschluss. Ruths jongere zus is de eerste die naar Engeland emigreert. Ruth komt in 1939 dankzij de relaties van haar ondertussen overleden vader in Noorwegen terecht. De bedoeling was dat ze later naar Engeland zou gaan, waar ook haar moeder en grootmoeder een toevlucht gevonden hebben. De Tweede Wereldoorlog steekt daar echter een stokje voor.
Aanvankelijk voelt Ruth zich thuis bij haar pleeggezin in Lillestrøm, maar gaandeweg verslechtert de relatie. Ze voelt zich eenzaam en is een periode psychisch labiel. Belangrijk wordt de ontmoeting met dichteres Gunvor Hofmo, met wie ze een relatie begint. Haar dagboek eindigt abrupt wanneer ze in november 1942 wordt gearresteerd. Typerend voor haar toenmalige gemoedstoestand is een van haar laatste notities: 'Alles waar ik aan begon is misgelopen. Ik heb het gevoel dat het te laat is, alsof mijn leven iets wezenlijks voorbij heeft laten gaan.'
Het leven kon zo mooi zijn is interessant als tijdsdocument dat onder andere de naoorlogse mythe van de Oostenrijkers als 'slachtoffers' van de Anschluss doorprikt. Als dagboek is het duidelijk verschillend van Het Achterhuis. Anne Frank leefde toen immers ondergedoken en zonder veel contact met de buitenwereld. Van de vele filosofische, politieke en literaire overwegingen die zo kenmerkend zijn voor Maier is bij haar nauwelijks iets terug te vinden.
Tot slot is Maiers dagboek ook een ontroerend portret van een begaafde, complexe en geëngageerde vrouw die er door de omstandigheden toe werd gedwongen om vooral een toeschouwer te zijn. [Eddy Waumans]
J. Dekkers
Geannoteerde dagboeken van de joodse vrouw Ruth Maier (1920) die opgroeide in Wenen en in 1939 in Noorwegen komt te wonen. Haar overige familieleden vertrekken naar Engeland. In Noorwegen woont ze bij een gastgezin; in 1940 wordt het land bezet. Ruth voelt zich een buitenbeentje, afhankelijk van haar gastgezin. Aanvankelijk maakt de man in het gezin avances, later wordt de relatie ijskoud. Bij haar klasgenoten vindt ze geen aansluiting. Ze schrijft veel met haar familie, die ze nooit kan zien. Ze vindt vriendschap bij de dichteres Gunvor Hofmo met wie ze een relatie krijgt en door deze liefde kan Ruth zich staande houden. Zorgen kwellen haar, de afhankelijkheid van haar gastgezin, het gemis van familie, haar identiteit, het nut van haar leven. Ze wordt korte tijd opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. In 1942 wordt Ruth opgepakt en weggevoerd naar Auschwitz waar ze vermoord wordt. Aangrijpend ego-document van een intelligente, opmerkzame en sensitieve jonge vrouw. Met familiefoto's en foto's van de tekeningen en aquarellen die Ruth maakte. De inleiding door de bezorger voorafgaand aan bijna elk hoofdstuk is goed bedoeld maar geeft soms wel erg veel weg over wat gaat komen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.