Het vergeten christendom : de duizendjarige bloeitijd van de kerk in het Midden-Oosten, Azië en Afrika
Philip Jenkins
Philip Jenkins (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Nieuw Amsterdam, cop. 2010 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 205 JENK |
00/00/0000
Gods werelddeel: christendom, islam en de religieuze crisis in Europa van Philip Jenkins is een van de betere boeken van dit ogenblik over de stand van de religie in Europa. Jenkins is afkomstig uit Wales en doceert aan Pennsylvania State University in Amerika. Jenkins schreef dit boek in de eerste plaats voor de Amerikaanse lezers vanuit een enigszins Amerikaans perspectief. Het is precies die kijk die een zekere afstand creëert in de behandeling van een onderwerp dat veel emotie oproept: de plek en de toekomst van de religie in Europa. Tot voor kort beschouwde Europa zich als definitief geseculariseerd. In tegenstelling tot Amerika waar godsdienst een onmiskenbaar onderdeel is van het publieke en politieke leven, speelde godsdienst in Europa enkel nog in de privésfeer een rol en zelfs daar steeds minder. Dat is sinds enkele decennia veranderd, in de eerste plaats door de plek die de islam bij monde van de miljoenen immigranten in Europa inneemt, maar ook door verschuivingen die zich binnen het christendom zelf voordoen. Jenkins corrigeert het verhaal van de ineenstorting van het Europese christendom en het schrikbeeld van de islamitische apocalyps, voortgebracht door de angst dat het te tolerante Europa door de moslims zal worden ingenomen. Jenkins wijst erop dat dit ook een nachtmerrie is voor conservatief Amerika en een sterk argument tegen het seculier liberalisme dat met Europa wordt geassocieerd.
Maar hoe reëel is de dreiging van de islam? Jenkins betoog is nuchter en evenwichtig geschreven, met veel feiten- en cijfermateriaal dat op een even nuchtere en evenwichtige manier geïnterpreteerd wordt. Jenkins analyseert scherp, maar wars van iedere apocalyptische toon en morele vingerwijzing. Dat wil niet zeggen dat hij geen oog heeft voor de problemen en de uitdagingen waar het Europese continent voor staat. Integendeel. Een van die grote uitdagingen is het integreren van een grote moslimgemeenschap in het politieke, economische, sociale en culturele weefsel. Veel problemen bij die integratie wijt hij aan werkloosheid, (kans)armoede, laag scholingsniveau. Hij beseft ook dat de tijd dringt, al relativeert hij aan de hand van cijfers het angstbeeld van een demografische moslimexplosie. Een andere uitdaging is de terroristische dreiging. Maar ook hier maakt Jenkins via een historische analyse duidelijk dat Europa door zijn open ligging altijd gevoelig zal zijn voor terrorisme: 'Terrorisme hoort gewoon bij de plek, en staat los van de bevolkingssamenstelling.' Naast de impact van de islam, heeft Jenkins ook aandacht voor de 'nieuwe christenen' en de groei van de immigrantenkerken van Afrikanen, Oost-Aziaten en Latijns-Amerikanen, die net zoals de islam op behoorlijk wat vooroordelen stoten in Europa. Een van de belangrijkste opmerkingen die Jenkins maakt ? en hier komt het Amerikaanse perspectief sterk tot uiting ? is dat de Europese elite gekenmerkt wordt door 'een systematisch onvermogen [...] om religieus denken en voelen te begrijpen.' Hij beschuldigt Europa van 'kortzichtig secularisme': 'Als Europa erin slaagt zijn islamitische minderheden een plaats te geven, zal die gelukkige uitkomst niet te danken zijn aan zijn politieke en culturele leiders, maar eerder ondanks hen tot stand gekomen zijn.' Jenkins verwacht in de toekomst nog heel wat spanningen tussen christenen en moslims, maar ook, en niet in de laatste plaats, tussen religie en secularisme. Het Europese christendom is minder aan het verdwijnen dan wel zich aan het transformeren. Ook de islam zal grote veranderingen ondergaan in de seculiere Europese context. Jenkins trekt graag parallellen met de Amerikaanse geschiedenis, met bijvoorbeeld de integratie van de Ierse katholieke immigratie aan het begin van de twintigste eeuw of met de integratie van de zwarte gemeenschap die tot in de jaren zestig zeer problematisch was. Uiteindelijk hebben die conflicten zich uitgeklaard. Jenkins wijst er terecht op dat een samenleving grote spanningen aankan en dat angst en paniek slechte raadgevers zijn in een snel veranderende wereld. [Erwin Jans]
Prof.dr. A. Wessels
Welke toekomst zal de godsdienst hebben in Europa? Werd zo'n halve eeuw geleden voorspeld dat de secularisatie zich vanuit Europa als een olievlek over de hele wereld zou uitspreiden, de 'renaissance van de islam' en de komst van vele gelovigen, vooral moslims ('de terugkeer van de Moor'), maar ook (de 'nieuwe') christenen uit de derde wereld naar Europa hebben de kijk op 'onze' wereld drastisch gewijzigd. Ongelooflijk veel vragen rondom de multiculturele samenleving, de verhouding godsdienst, politiek, immigratie, godsdienstvrijheid, joden en zionisten, de dialoog tussen christenen en moslims, en nog veel meer, worden hier in hun context ter sprake gebracht met een schat aan helder gepresenteerde informatie, met veel treffende citaten. Voor de Nederlands editie schreef de auteur een aparte, zeer actuele inleiding die bijvoorbeeld ingaat op de wisselwerking tussen de Verenigde Staten en Nederland. Hij weet te nuanceren tussen moslims en radicalen, de verschillen tussen de huidige en de vorige paus ten opzichte van de islam. Hij noemt de verbanden tussen Europa's relatie tot zijn interne buren en de externe en omgekeerd. Hij ziet meer leven in 'Gods werelddeel', de rol en betekenis van godsdienst, dan velen een paar jaar geleden voor mogelijk hadden gehouden.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.