De jongens uit Biloxi
John Grisham
Saskia de Jong (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Harmonie, 2010 |
Woord Jeugd Gedichten : DEJO |
00/00/0000
Gedichten en knipsels voor kinderen luidt ondertitel van De deugende cirkel, en dat wekt mijn nieuwsgierigheid. Ik ken Saskia de Jong namelijk in de eerste plaats van haar dichtbundels voor volwassen, en Zoekt vaas en Resistent zijn op zijn zachtst gezegd niet meteen de toegankelijkste bundels die je in handen kunt krijgen. Hoe brengt deze lustig experimenterende dichteres poëzie het ervan af voor een jonger publiek?
De opzet van de bundel is leuk: 26 gedichten en 26 dieren passeren de revue en daarbij komt elke letter van het alfabet aan bod als beginletter voor een van de dieren. Saskia de Jong zou Saskia de Jong niet zijn als ze het enkel bij bekende beesten zou houden, dus vind je naast 'ezel', 'haas' en 'slak' ook minder voor de hand liggende 'dieren' als de 'centaur', 'fokstier', 'quadrupeed' en 'godgans'. Met die laatste opent de bundel trouwens, waarna het alfabet verder mooi wordt afgewerkt: 'en het was licht, de godgans gakte'. De godgans lijkt zo te worden opgevoerd als schepper van al wat volgt.
De 26 gedichten bestaan stuk voor stuk uit dertien versregels, telkens onderverdeeld in drie strofes van respectievelijk vijf, drie en vijf regels. De Jong volgt een strak ABBAA BAB ABBAA-rijmschema en de zevende en dertiende regel zijn daarbij telkens een exacte kopie van de eerste versregel. Helaas wordt De Jong het slachtoffer van haar eigen hechte structuur. Te vaak komt ze op de proppen met gezochte woorden om haar rijmschema toch maar te kunnen volhouden. En ook al is de herhaling van de eerste regel nu en dan doeltreffend, in het gros van de gedichten irriteert het alleen maar dat je driemaal dezelfde versregel moet lezen. Ondanks een aantal mooie vondsten, overstijgen de meeste gedichten in De deugende cirkel zelden het makke gerijmel. Zoals in 'rups': 'ik weet al wat ik later worden wil / wat me nou echt wat lijkt is vlinder / dat ik samen met de zomer zinder / het is beslist geen modegril / al is mijn leven nu nog pril // ik word met de dag goedgezinder / ik weet al wat ik later worden wil / de tijd mag best wat gezwinder // denk niet dat ik een seconde verspil / ik prop me vol, een hupse verslinder / want als pop wordt alles minder / voor mijn besluit maakt dat geen verschil / ik weet al wat ik later worden wil'.
En wat moeten kinderen met een woord als 'gezwinder'? Of met 'exces', 'ofschoon' en 'harembaas'? De Jong besefte blijkbaar zelf dat heel wat woorden in haar bundel kinderwenkbrauwen zullen doen fronsen, dus nam ze achterin een verklarende woordenlijst op. Gek genoeg vind ik die woordenlijst het interessantste deel van het boek. Want De Jong verklaart er niet alleen de moeilijke woorden, ze geeft een uitleg aan álle woorden die in de gedichten voorkomen. Soms zijn die verklaringen best grappig en dat maakt het leuk snuisteren. Bij elk gedicht hoort een 'knipsel': een collage van (stukken uit) foto's en snippers papier. Erg verrassend zijn die knipsels echter niet. De bundel is wel mooi uitgegeven: stevige kaft, sterk papier... De volgende keer ook stevige gedichten en sterk illustratiewerk? [Reine De Pelseneer]
B. Handgraaf
In 26 gedichten komt niet alleen het alfabet als beginletter van elk gedicht voorbij maar worden ook 26 dieren uit het dierenrijk beschreven. De gedichten hebben allemaal dezelfde vorm. Drie strofen van vijf, drie en weer vijf regels. De beginzin wordt in de zevende en laatste regel herhaald en er wordt ook een vast rijmschema gebruikt. De vorm is dus belangrijk. Elk gedicht wordt vergezeld van een door de dichteres gemaakte collage. De bundel begint met de letter G (voor Godgans), misschien vanwege een diepere betekenis en gaat dan van A (van ai) tot Z (zeeleeuw). In veel gedichten zit een vorm van humor die de jeugdige lezer er lang niet altijd uit zal halen. Ook al is de bundel zeer kunstzinnig en zijn de gedichten qua taal heel bijzonder, toch is het de vraag of tieners hier naar zullen grijpen. Onder begeleiding van een leerkracht kan er veel mee gedaan worden, maar verder zal slechts een enkele lezer vanzelf dit mooie boekje grijpen. Dat komt ook door de voorkant die een mooie lay-out heeft, maar voor jongeren maar weinig aantrekkingskracht. Achterin is een uitgebreide woordenlijst (15 blz.) opgenomen. Eerder verschenen van de dichteres (1973) twee gedichtenbundels voor volwassenen. Vanaf ca. 12 jaar, maar ook voor volwassenen.
Ilse Verhulst
ua/an/22 j
Saskia de Jong stelde een gedichtenbundel samen - van A tot Z - over dieren en enkele van hun kenmerkende eigenschappen. Opmerkelijk aan deze bundel is het samenspel van woord en beeld. Ze vullen elkaar perfect aan en vormen één geheel.
De tekeningen zijn in de vorm van collages weergegeven. In de tekeningen en de gedichten vind je verrassende en minder verrassende eigenschappen van de dieren terug. Zo leer je bijvoorbeeld dat een das verschillende ‘bijburchten' heeft, een inktvis geen ruggengraat en een slak duizenden tanden, scherp als een doorn.
De gedichten staan ook vol met niet zo evidente woorden zoals quadrupeed, alias, exces … Door de verklarende woordenlijst achteraan kom je de betekenis van deze woorden wel te weten! Al stel ik me de vraag of dit soort teksten kinderen wel kunnen bekoren. Als je steeds naar achteren dient te bladeren om alleen al de tekst een beetje verstaanbaar te maken voor jezelf!?
In de collages zit ook heel wat humor verwerkt. Zo krijg je een ezel te zien die écht hersenen heeft! Mijn dochter vond dit alvast hilarisch;-) Je ziet ook hoe een koe als trekpop wordt voorgesteld en in ‘lekkere stukjes’ is gesneden … onze consumptiekoe dus.
De lay-out is knap, de collages zijn vernuftig en de inhoud is gelaagd. Dit vraagt wel enig kauwwerk. Daarom vind ik de ondertitel van de bundel wat misleidend. Gedichten voor kinderen. Naar mijn aanvoelen is dit eerder een bundel gericht naar adolescenten en volwassenen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.